راهنمای ردیابی تراکنش ارز دیجیتال، چرا، چگونه و کجا؟
ردیابی تراکنش ارز دیجیتال با استفاده از ابزارهایی ممکن است. ارزهای دیجیتال کاملاً شفاف و همه تراکنش‌های آن قابل تأیید و ردیابی است. با این حال، شاید همه ندانند تراکنش‌های رمز ارزها دقیقاً چگونه ردیابی می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم به شما نشان دهیم چگونه می‌توانید از طریق اکسپلورر بلاکچین تاریخچه تراکنش‌ها و همچنین موجودی کیف پولتان را شخصاً تأیید کنید.
ردیابی تراکنش ارز دیجیتال
به جای اعتماد کردن خودتان تراکنش‌ها را تأیید کنید؛ تراکنش‌های رمز ارزها در دسترس همه هستند.
ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین در مقایسه با پول‌های سنتی بسیار منحصر به فرد هستند. این دارایی‌ها از فناوری جدیدی به نام بلاکچین استفاده می‌کنند. این فناوری به طور خلاصه یک دفتر کل توزیع شده شامل تمام تراکنش‌ها است.
این بدان معناست که تمام تراکنش‌های انجام شده بر روی هر رمز ارز در یک بلاکچین واحد ثبت شده و کل تاریخچه تراکنش‌ها در این بلاکچین ذخیره می‌شود.
به یاد دارید که چگونه رسیدهایتان را نگه می‌داشتید و هر ماه حساب بانکی‌تان را چک می‌کردید تا مطمئن شوید تمام تراکنش‌های مالی که در یک بازه زمانی مشخص انجام داده‌اید درست بوده است؟ یا شاید به جای این کار صرفاً به بانکتان اعتماد می‌کردید.
خبر خوب این است که با وجود ارزهای دیجیتال لازم نیست به کسی اعتماد کنید؛ در انجام تراکنش‌های رمز ارزها هیچ شخص ثالثی دخالت ندارد. تقریباً همه ارزهای دیجیتال از بلاکچین عمومی استفاده می‌کنند که در آن جزئیات تمام تراکنش‌هایی که تا به حال انجام شده قابل مشاهده است.
اما این به چه درد شما می‌خورد؟ این قابلیت علاوه بر اینکه نشان می‌دهد دیگران چقدر از شما ثروتمندتر هستند، در واقع یک هدف بسیار ارزشمند دیگر هم دارد و آن این است که می‌توانید هر تراکنشی را که تا به حال ارسال یا دریافت کرده‌اید بررسی و تأیید کنید.
در واقع به کمک این فناوری می‌تواند ردیابی کردن تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را شخصاً انجام دهید. اگر احساس می‌کنید سرویسی که استفاده می‌کنید میزان صحیح بیت کوین شما را نشان نمی‌دهد می‌توانید خودتان سابقه تراکنش‌ها را بررسی کرده و ببینید آیا مشکلی وجود دارد یا خیر.
همچنین اگر یکی از دوستانتان ادعا می‌کند که تراکنشی را انجام داده و مبلغی را برایتان فرستاده است اما شما هنوز آن را دریافت نکرده‌اید می‌توانید خودتان صحت گفته او را مستقیماً از طریق بلاکچین بررسی کنید.
به قول معروف «به جای اعتماد کردن خودتان مطمئن شوید»؛ در دنیای ارزهای دیجیتال می‌توانید از هر اتفاقی در مورد تراکنش‌ها شخصاً مطمئن شوید. اما چگونه می‌توان کل تاریخچه بلاکچین را بررسی کرد؟
اکسپلوررهای بلوک: ردیابی کردن کل سابقه بلاکچین
اکسپلورر یا جستجوگر بلاک (Block Explorers) ابزار لازم برای دیدن همه تراکنش‌هایی است که تا به حال در یک بلاکچین انجام شده است. از طریق این ابزار می‌توانید موجودی هر آدرس را بررسی کنید، جزئیات هر تراکنش و موارد دیگر را مشاهده کنید.
انواع مختلفی از اکسپلورر بلوک وجود دارد که با توجه به وجود انواع متعدد رمز ارزهای مختلف منطقی به نظر می‌رسد. بیشتر اوقات، یک اکسپلورر بلوک تنها مربوط به یک دارایی دیجیتال خاص است. چند مورد از اکسپلوررهای بلوک رایج عبارت‌اند از:
- بیت کوین: blockchain.com و blockstream
- اتریوم و توکن‌های ای آر سی ۲۰ (ERC20): Etherscan و Ethplorer
- ریپل: Bithomp و نمودارهای XRP
از طریق این اکسپلوررهای بلوک می‌توانید موجودی هر آدرسی را که وارد کنید یا جزئیات تراکنش هر شناسه تراکنشی که وارد کنید را مشاهده کنید. پس از وارد کردن اطلاعات می‌توانید همه جزئیات مربوط به یک آدرس یا شناسه خاص را مشاهده کنید. این اطلاعات شامل تمام تراکنش‌های ورودی و خروجی است که تا به حال برای یک آدرس خاص انجام شده است.
در خصوص تراکنش‌ها، این اطلاعات شامل فرستنده تراکنش، مقدار رمز ارز ارسال شده، مقصد تراکنش، و مقدار کارمزد پرداخت شده برای انجام تراکنش است. به طور خلاصه، اکسپلورر بلوک مانند دانشنامه‌ای حاوی تراکنش‌ها و آدرس‌های بلاکچین است که همه می‌توانند کل تاریخچه آن را جستجو کنند.
چرا باید از اکسپلورر بلاکچین استفاده کنیم؟
کیف پول بلاکچین برخی از داده‌های مربوط به تراکنش‌ها را ارائه می‌دهد اما از نظر جزئیات و دسترسی محدود است. از سوی دیگر، اکسپلورر می‌تواند داده‌های مربوط به تراکنش‌های انجام شده بر روی تمام کیف پول‌های بلاکچین را ارائه دهد. مزیت اصلی استفاده از اکسپلوررها این است که به حفظ شفافیت در انجام تراکنش‌ها کمک می‌کنند.
بهترین کتاب پرایس اکشن کدام است؟ ۱۰ مورد از بهترین کتاب های آموزش پرایس اکشن
اکسپلوررها به کاربران این امکان را می‌دهند تا موجودی و هزینه‌های پرداخت شده در آدرس‌های قرارداد هوشمند را بررسی کنند تا قبل از ارسال کوین‌های رمزنگاری شده به آن آدرس از معتبر بودن آن مطمئن شوند.
کاربران همچنین به کمک اکسپلوررها می‌توانند بررسی کنند که آیا یک تراکنش خاص به گیرنده مورد نظر رسیده است یا خیر و در صورت عدم انجام تراکنش چه مشکلی پیش آمده است.
اکسپلوررها همچنین اطلاعاتی در مورد کارمزد تراکنش‌ها ارائه می‌دهند. اکسپلوررها به عنوان یک ابزار تحقیقی به کاربران در گرفتن تصمیم‌های مهم در مورد تراکنش‌ها و سرمایه‌گذاری کمک می‌کنند.
نمونه‌های اکسپلورر بلاکچین
یکی از اولین اکسپلوررهای بلاکچین blockexplorer.com است. از آن زمان تا کنون چندین ابزار از این دست طراحی شده است. برخی از این اکسپلوررها blockchain.com (حالا با آدرس blockchain.org) و blockchair، tokenview و etherscan هستند. اکثر اکسپلوررهای موجود بلاکچین بیشتر بلاکچین‌ها مانند بیت کوین، اتریوم و کاردانو را پوشش می‌دهند.
نحوه خواندن و ردیابی تراکنش ارز دیجیتال در اکسپلورر
حالا برای آشنایی عملی با این ابزار بیایید یک تراکنش را در اکسپلورر بلوک بررسی کنیم. برای کسانی که با تراکنش‌های رمز ارزها آشنا نیستند ممکن است این قسمت گیج کننده به نظر برسد چرا که هر تراکنش شامل مجموعه‌ای از اعداد و حروف تصادفی است.
بهتر است این مفهوم را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنیم و هر کدام را جداگانه بررسی کنیم. در زیر یک اسکرین شات از اکسپلورر بلوک blockchain.com را مشاهده می‌کنید که مربوط به یک تراکنش بیت کوین است:
۱. شناسه هش تراکنش
هش تراکنش، که به عنوان شناسه تراکنش (Transaction ID) نیز شناخته می‌شود، شناسه این تراکنش خاص است. به عبارت ساده‌تر این شناسه کد مربوط به این تراکنش است. اگر بخواهید جزئیات یک تراکنش خاص را جستجو کنید باید این رشته کد را در اکسپلورر بلوک وارد کنید.
۲. آدرس (های) ارسال کننده
این بخش نشان می‌دهد که کدام آدرس ارزهای دیجیتال مرتبط با آن را ارسال می‌کند و اینکه چه مقدار ارسال می‌کند. همچنین می‌توانید با کلیک کردن روی آدرس سابقه تراکنش‌های ورودی و خروجی آن را مشاهده کنید.
هنگامی که یک تراکنش بیت کوین انجام می‌دهید به طور خودکار کل مبلغ را از آدرس خودتان ارسال می‌کنید و بقیه رمز ارز به آدرس باقیمانده شما ارسال می‌شود. بیایید نگاه دقیق‌تری به این مفهوم داشته باشیم:
آدرس باقیمانده (Change Address)
فرض کنید موجودی آدرس شما یک بیت کوین است. شما می‌خواهید ۰/۱ بیت کوین برای یکی از دوستانتان ارسال کنید. هنگام انجام این تراکنش کل موجودی آدرس شما ارسال می‌شود. البته تمام موجودی شما به آدرس دوستتان ارسال نمی‌شود و او فقط ۰/۱ بیت کوین مدنظر را دریافت می‌کند.
بقیه ۰/۹ بیت کوین به آدرس باقیمانده شما ارسال می‌شود. این آدرس کاملاً در کنترل خود شماست. این ویژگی مختص بیت کوین و مشتقات آن است و رمز ارزهای دیگر مانند اتریوم و ریپل کل موجودی آدرس را ارسال نمی‌کنند.
۳. کارمزدها
اکثر شبکه‌های ارزهای دیجیتال دارای کارمزدهای مربوط به انجام تراکنش‌ها هستند. بیت کوین هم از این قاعده مستثنی نیست. در این بخش می‌توانید ببینید هزینه انجام تراکنش چقدر بوده است. این کارمزدها به آن ماینرهایی پرداخت می‌شود که بلوک‌های حاوی تراکنش‌ها را برای شبکه تأیید می‌کنند.
۴. آدرس (های) دریافت کننده
در این بخش می‌توان آدرس‌های مقصد مورد نظر یک تراکنش را مشاهده کرد. همچنین می‌توان دید هر آدرس چه مقدار رمز ارز دریافت می‌کند. درست مانند آدرس ارسال کننده، می‌توان بر روی آدرس‌های دریافت کننده کلیک کرده و سابقه تراکنش‌های آنها را مشاهده کرد. معمولاً در پایین این آدرس‌ها آدرس باقیمانده قرار دارد که در بخش قبل توضیح داده شد.
۵. وضعیت تراکنش
بخش غالباً نادیده گرفته شده و در عین حال بسیار مهم یک تراکنش «وضعیت» آن است. برای اینکه یک تراکنش تکمیل شده و معتبر تلقی شود، ابتدا باید توسط ماینرهای اعتبارسنج تأیید شود.
یک تراکنش تأیید نشده مانند آنچه در بالا نشان داده شده است ممکن است هر لحظه نامعتبر یا لغو شود. بهتر است تراکنش‌های تأیید نشده را «هنوز دریافت نشده» در نظر بگیرید و منتظر بمانید تا واقعاً تأیید شود.
امکان مشاهده بیش از یک آدرس ارسال یا دریافت کننده نیز وجود دارد. این کار را می‌توان از طریق یک ویژگی پیشرفته‌تر که به «دسته بندی تراکنش» معروف است انجام داد. این یک ویژگی متداول مورد استفاده در صرافی‌های ارزهای دیجیتال است که برای کاهش کارمزدها ارزهای دیجیتال را از طریق یک تراکنش برای چند نفر ارسال می‌کنند.
