حذف ورلدکوین در کنیا؛ سم آلتمن در بن‌بست نظارتی آسیا و آفریقا

بنابر گزارشات، یک دادگاه عالی در کنیا، بنیاد ورلدکوین (Worldcoin) به ریاست سم آلتمن (Sam Altman) را غیرقانونی شناخت و دستور داد تمام داده‌های بیومتریک شهروندان کنیا ظرف ۷ روز پاک شوند. این حکم درست یک روز پس از تعلیق پروژه در اندونزی به‌دلیل نقض مقررات صادر شد.

حکم دادگاه کنیا: حذف داده‌ها در ۷ روز

به گزارش coingape، قاضی آبوریلی روزلین (Aburili Roselyne) در کنیا با استناد به قانون حفاظت از داده‌های شخصی این کشور، ضربه محکمی به پروژه جنجالی ورلدکوین وارد کرد و سه دستور قاطع صادر کرد:

• پاک‌سازی فوری اطلاعات بیومتریک: ورلدکوین موظف است تمامی داده‌های عنبیه چشم و چهره کاربران کنیایی را ظرف ۷ روز و تحت نظارت مقام‌های مربوطه پاک کند.
• توقف کامل فعالیت‌های مرتبط با داده‌های بیومتریک: این پروژه دیگر اجازه ندارد در خاک کنیا هیچ داده بیومتریکی را جمع‌آوری، پردازش یا نگهداری کند.
• لغو تمام مجوزهای قبلی: هرگونه مجوز یا تصمیمی که قبلا به ورلدکوین برای جمع‌آوری داده‌ها داده شده بود، باطل اعلام شد.

دادگاه در حکم خود توضیح داد که ورلدکوین، بدون انجام ارزیابی‌ لازم برای حفظ حریم خصوصی و با استفاده از مشوق‌های مالی مبتنی بر توکن WLD، به‌صورت غیرقانونی رضایت کاربران را جلب کرده است. به‌عبارت دیگر، پول داده تا مردم داده شخصی‌شان را بدهند!

چالش حقوقی از سوی مؤسسه کاتیبا

موسسه کاتیبا (Katiba)، یکی از نهادهای حقوق بشری سرشناس در کنیا، با طرح شکایتی علیه ورلدکوین، فعالیت‌های این پروژه را به دلیل نقض حریم خصوصی و بی‌توجهی به قوانین ملی به چالش کشید. پس از بررسی دادگاه، قاضی پرونده با درخواست این موسسه برای بررسی قضایی موافقت کرد. همچنین در بیانیه رسمی کاتیبا آمده است:

” قاضی روزلین با درخواست ما برای بررسی حقوقی نحوه جمع‌آوری و انتقال داده‌های چهره و عنبیه مردم کنیا از طریق اپلیکیشن و دستگاه‌های Orb شرکت ورلدکوین موافقت کرد.”

گفتنی است که ورلدکوین فعالیت خود را از اوایل سال ۲۰۲۳ در نایروبی، پایتخت کنیا آغاز کرد و در ازای اسکن اطلاعات بیومتریک، معادل ۷ هزار شیلینگ کنیا رمزارز به کاربران اعطا کرده بود. با این حال، با ازدحام گسترده مردم در مراکز ثبت‌نام و افزایش نگرانی‌ها درباره امنیت اطلاعات شخصی، دولت مجبور شد روند ثبت‌نام را متوقف کند.

تعلیق در اندونزی و تأثیر بر قیمت WLD

در این بین، تنها چند ساعت پیش از صدور حکم دادگاه کنیا، وزارت ارتباطات اندونزی نیز پروژه ورلدکوین را به دلیل فعالیت‌های مشکوک و همکاری با شرکت‌های بدون مجوز، تعلیق کرد. این دومین ضربه پیاپی به ورلدکوین ظرف یک روز بود؛ اتفاقی که بلافاصله تأثیر خود را در بازار گذاشت. قیمت توکن WLD بیش از ۶ درصد سقوط کرد و از ۰.۹۶ دلار به حدود ۰.۸۸ دلار رسید، در حالی که حجم معاملات باز (open interest) نیز بیش از ۵ درصد کاهش یافت.

همزمان با این اتفاق، مقام‌های اندونزی اعلام کرده‌اند که شرکت محلی همکار ورلدکوین، بدون دریافت مجوز رسمی فعالیت داشته و شریک دیگر آن نیز در تخلفات حقوقی دست داشته است. از این رو، وزارت دیجیتال اندونزی از مردم درخواست کرده تا در صورت مشاهده هرگونه سرویس دیجیتال غیرمجاز، آن را گزارش دهند.

به‌طور کلی، پروژه ورلدکوین از همان ابتدای کار با حاشیه‌های زیادی همراه بود؛ زیرا در ازای اسکن چشم و دریافت داده‌های بیومتریک افراد، به آن‌ها رمزارز اعطا می‌کرد. این مدل فعالیت، نه‌تنها با انتقادهای گسترده‌ای درباره حریم خصوصی مواجه شد، بلکه همکاری این پروژه با برخی شرکت‌های ثبت‌نشده و غیرشفاف، ابعاد ماجرا را پیچیده‌تر کرد و شک و تردیدها را افزایش داد.

در نتیجه‌ی این حواشی، حالا دو کشور مهم کنیا و اندونزی، فعالیت‌های ورلدکوین را ممنوع کرده‌اند؛ تصمیم‌هایی که می‌تواند سرآغازی برای محدودیت‌های جهانی بیشتر باشد. بنابراین، اگر کشورها و مردم بیشتری نسبت به نحوه فعالیت این پروژه اعتراض کنند، احتمالا ورلدکوین در مسیر جهانی شدن با مانع‌های بزرگی روبه‌رو خواهد شد؛ مانع‌هایی که می‌توانند به ضررهای مالی و اعتباری جدی برای شرکت منجر شوند و روند رشد آن را برای مدتی طولانی به تعویق بیندازند.