روش های تشخیص روند صعودی و نزولی بازار رمز ارزها

با رونق بازار ارزهای دیجیتال، بسیاری از افراد به دنبال راه‌های مختلف برای کسب درآمد از آن هستند. پیش‌زمینه این موضوع، آشنایی با تکنیک‌های تحلیل و اصطلاحات رایج در آن‌ها است. فرقی نمی‌کند سرمایه گذاری بلند مدت مد نظرمان باشد یا کوتاه مدت؛ در هر صورت باید با روند‌های مختلف بازار آشنایی داشته باشیم. در ادامه بیشتر با انواع روند و نقش آن‌ها در تحلیل ارز‌های دیجیتال آشنا می‌شویم.

معرفی روند های مختلف بازار های مالی

معامله‌گران در تحلیل بازار‌های مالی، به روند‌های ایجاد شده توجه می‌کنند؛ چرا‌که شناخت و پیش‌بینی روند‌ها می‌تواند در نتایج به‌دست آمده و کسب سود مفید واقع شود. در ادامه انواع روند‌های ایجاد شده را با‌هم بررسی می‌کنیم.

تعریف روند صعودی (Uptrend) در بازارهای مالی

زمانی که روند حرکتی قیمت در بازار حالت صعودی بگیرد و ارزش دارایی‌های کاربران افزایش یابد، به اصطلاح می‌گوییم که بازار صعودی شده است. در‌واقع رفتار خریداران در بازار و زمانی که معامله‌گران زیادی اقدام به خرید کنند، قیمت را به سمت صعودی شدن هل می‌دهد.

با بررسی روند صعودی قیمت در نمودار، متوجه می‌شویم که در روند صعودی، قیمت بازار به بالا‌ترین حد بالا (higher high) و بالا‌ترین حد پایین (higher low) می‌رسند. روند صعودی نشان می‌دهد که سرمایه گذاران احساسات مثبتی به بازار دارند و رفتاری در این راستا انجام می‌دهند.

معامله‌گران با بررسی و تحلیل نمودار در چنین حالتی، می‌توانند بهترین فرصت معاملاتی را پیدا کنند. با تحلیل درست شرایط، کاربران می‌توانند زمان مناسب خرید و فروش را مشخص کنند.

تعریف روند نزولی (Downtrend) در بازارهای مالی

زمانی‌که در نمودار قیمت به سمت پایین حرکت و اوج‌های پایین‌تر (lower high) را ایجاد کند، روند نزولی شکل می‌گیرد. در روند نزولی، احساست بازار مثبت نبوده و بسیاری از معامله‌گران اقدام به فروش دارایی‌های خود می‌کنند و به اصطلاح بازار خرسی ایجاد می‌شود.

خط روند نزولی در نمودار با وصل کردن اولین و دومین نقطه اوج قیمت به یکدیگر، مشخص می‌شود و سطوحی که در این قسمت قرار می‌گیرند، به عنوان سطوح مقاومت شناخته می‌شوند. با این اوصاف خطوط روند نزولی در حالت نزولی بازار و خطوط روند صعودی در حالت صعودی بازار مورد استفاده قرار می‌گیرند. با شناسایی خطوط روند و سطوح مقاومت، معامله‌گران می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی مختلفی را پیاده سازی کنند.

دلایل مختلفی برای شکل گیری روند نزولی در بازار وجود دارد و یکی از اصلی‌ترین این دلایل، اختلاف در میزان عرضه و تقاضا است (بیشتر شدن عرضه از تقاضا). همچنین زمانی‌که اخبار منفی پیرامون بازار ارزهای دیجیتال افزایش یابد و سرمایه گذاران اعتماد خود را نسبت به بازار از دست بدهند، ممکن است بازار روند نزولی در پیش بگیرد.

تعریف روند خنثی (Sideways Trend) در بازارهای مالی

در بازه‌هایی از ‌زمان، بازار روند حرکتی خاصی را دنبال نمی‌کند و معمولا تمایل به حرکت در جهت افقی دارد. به این روند خنثی یا تثبیت گفته می‌شود و معامله گران در این شرایط روش‌های معاملاتی متفاوتی را در پیش می‌گیرند. به عنوان مثال برخی از افراد حرفه‌ای از انجام معامله در این بازه زمانی خود‌داری می‌کنند؛ چرا‌که به عقیده آن‌ها شرایط بازار مشخص نیست و ممکن است پس از این دوره، بازار روند صعودی یا نزولی را در پیش بگیرد. به عنوان مثالی واقعی، می‌توانیم به قیمت بیت‌کوین در سپتامبر و نوامبر ۲۰۱۸ اشاره کنیم که در بازه قیمتی ۶۰۰۰ تا ۶۵۰۰ دلار در نوسان بود و سپس در دسامبر ۲۰۱۸ به ۳۲۰۰ دلار کاهش یافت.

اهمیت تشخیص روند در بازارهای مالی مختلف

اگر معامله‌گران بخواهند که بهترین فرصت‌های معاملاتی را بشناسند، بهترین راه آشنایی با روش‌های خواندن نمودارهای تحلیل است؛ چرا‌که از این طریق می‌توانند روند‌‌های بازار را شناسایی و حرکت‌های بعدی قیمت را تا حدودی پیش‌بینی کنند.

کاربران با خواندن نمودار‌های بازار، می‌توانند زمان پایان روند‌های صعودی و نزولی را تشخیص دهند و استراتژی‌های معاملاتی خود را بر‌این اساس تنظیم کنند. نکته قابل توجه این است که تشخیص روند‌ها در تمام بخش‌های بازار‌های مالی به کار می‌روند؛ با این اوصاف در ادامه نگاهی به این موضوع در بازار‌های مالی ارز دیجیتال، بورس و فارکس می‌اندازیم.

روند در بازار ارز دیجیتال چگونه است؟

یکی از بهترین ابزارهایی که می توان برای تشخیص روند‌های صعودی و نزولی در بازار ارز دیجیتال استفاده کرد، تریدینگ ویو (tradingview) است. با انتخاب ارز مورد نظر و تعیین دوره زمانی، روند صعودی یا نزولی بودن آن نشان داده می‌شود. ممکن است یک ارز در بازه زمانی هفتگی روند نزولی و در بازه زمانی ساعتی روند صعودی داشته باشد؛ بدین ترتیب معامله‌گران می‌توانند به دید کلی‌تری نسبت به وضعیت بازار دست پیدا کنند.

تشخیص روند در بازار بورس

یکی از راه‌های تشخیص روند در بازار بورس، استفاده از نمودار‌های قیمتی شاخص کل و شاخص هم‌وزن است و روند این نمودار‌ها نیز با استفاده از اندیکاتور‌ها تشخیص داده می‌شوند. همچنین توصیه می‌شود که در این بازار، هر‌یک از سهام‌ها به طور جداگانه مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرند. در بازار بورس استفاده از برخی اندیکاتور‌ها بسیار رایج بوده و دقت بالایی را در اختیار کاربر قرار می‌دهند؛ چند نمونه از این اندیکاتور‌ها عبارتند از: OBV، RSI، چنگال اندروز و مکدی.

تشخیص روند در بازار فارکس

در بازار فارکس، معمولا برای بررسی وضعیت بازار، کاربران جفت‌ ارز‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند. جفت‌ارزها و نقدینگی با یکدیگر رابطه مستقیم دارد؛ به این معنا که هر‌چه مقدار نقدینگی بیشتر باشد، انتظار می‌رود که حرکت بیشتری وجود داشته باشد. در این بازار نیز استفاده از برخی اندیکاتور‌ها می‌توانند بسیار مفید واقع شوند. این اندیکاتور‌ها عبارتند از: OBV، RSI، مکدی، باند بولینگر و ایچیموکو.

شیوه های مختلف تشخیص روند صعودی و نزولی

تا اینجا با اهمیت شناسایی روند‌ بازار آشنا شدیم؛ بدون شک برای داشتن معاملات موفق، نیاز است که روش‌های تحلیل را به خوبی بشناسیم و در موقعیت‌های مورد نیاز آن‌ها را به کار بگیریم. برای این کار روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه چند نمونه از مهم‌ترین آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

تشخیص روند با تحلیل تکنیکال

یکی از روش‌های تشخیص روند بازار، استفاده از تحلیل تکنیکال است. در این روش بر‌اساس داده‌های روند اخیر، حرکات آتی قیمت پیش‌بینی می‌شود. به عبارتی تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی بلند‌مدت، از داده‌های تاریخی مانند حرکت قیمت و حجم معاملات استفاده می‌کند. این روش بر‌این اساس کار می‌کند که آنچه در گذشته رخ داده، می‌تواند دیدگاهی نسبت به آینده به کاربر بدهد.

تشخیص روند با تحلیل فاندامنتال

برخی از تحلیلگران برای کسب نتیجه بهتر، علاوه بر تحلیل تکنیکال، از تحلیل فاندامنتال نیز استفاده می‌کنند. در این نوع تحلیل، اطلاعات مالی تاثیر‌گذار بر هر دارایی مورد بررسی قرار می‌گیرند. همچنین به موارد دیگری مانند درآمد، عملکرد شرکت و ارزش برند توجه می‌شود.

بر‌اساس تحلیل فاندامنتال کاربر متوجه می‌شود که ارزش فعلی دارایی از ارزش واقعی آن کمتر است یا بیشتر و معاملات خود را بر‌اساس این موضوع انجام می‌دهد. لازم به ذکر است که این نوع تحلیل به دو صورت کمی و کیفی می‌تواند انجام شود؛ تحلیل کمی بر آمار و ارقام و تحلیل کیفی بر ماهیت دارایی تمرکز دارند.

تشخیص روند با کمک خطوط روند

خطوط روند، خطوط بسیار ساده‌ای هستند که تحلیل‌گران برای وصل کردن مجموعه‌ای از قیمت‌ها به یکدیگر استفاده می‌کنند. خط حاصل، جهتی که قیمت ارز در حال حرکت است را به کاربر نشان می‌دهد. همچنین خطوط روند، سطوح حمایت و مقاومت را در تایم‌فریم‌های مختلف، به طور بصری به نمایش درمی‌آورند.

برترین اندیکاتورها برای تشخیص روند

پیش از این نیز به این موضوع اشاره کردیم که تحلیلگران برای دریافت بهترین نتیجه، ابزار‌های مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهند. در حال حاضر اندیکاتور‌های مختلفی وجود دارند که به کاربران در شناسایی و تشخیص روند بسیار کمک می‌کنند. در ادامه چند مورد از رایج‌ترین اندیکاتور‌ها را توضیح می‌دهیم.

اندیکاتور‌های حجم/حجم در تعادل (On-Balance Volume)

حجم در تعادل اولین بار توسط Joseph Granville در سال ۱۹۶۳ در کتاب New Key to Stock Market Profits مطرح شد. Granville باور داشت که حجم معاملات نقش کلیدی در بازار دارد و OBV را طوری طراحی کرد که تغییرات عمده بازار را بر‌اساس تغییر حجم معاملات نشان دهد. طبق این اندیکاتور، زمانی‌که حجم به طور قابل توجهی تغییر پیدا کند، در‌نهایت قیمت نیز روند صعودی در پیش خواهد گرفت. بر‌اساس این اندیکاتور، زمانی‌که حجم معاملات افزایش پیدا کند، نشان می‌دهد که خریداران بر بازار تسلط پیدا کرده‌اند و قیمت‌ها به زودی افزایش پیدا خواهند کرد.

از طرف دیگر حجم کم معاملات، احساسات خوشایندی را از بازار نشان نمی‌دهد. این اندیکاتور با حرکت مومنتوم قیمت سنجیده می‌شود و اطلاعات بسیار مفیدی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

در نمودار زمانی‌که اندیکاتور OBV با قیمتی بالا‌تر از قیمت روز قبل بسته شود، روند صعودی در نظر گرفته می‌شود و از طرف دیگر زمان که قیمت نسبت به روز قبل با قیمت پایین‌تری بسته شود، روند نزولی برای قیمت تصور می‌شود.

میانگین متحرک (Moving Average)

میانگین متحرک نوعی شاخص فنی است که برخی از تحلیلگران و سرمایه گذاران برای تعیین جهت یک روند استفاده می‌کنند. همانطور که از نام این اندیکاتور پیداست، در یک بازه زمانی خاص، نقاط مختلف قیمت با‌هم جمع و از مجموع آن‌ها میانگین گرفته می‌شود. همچنین هر کندلی که اضافه می‌شود، باعث حذف شدن یکی از داده‌های قبلی می‌گردد و بر‌اساس آخرین داده‌های موجود، میانگین متحرک محاسبه می‌شود.

در حال حاضر بسیاری از تحلیلگران با استفاده از این اندیکاتور و بررسی حرکات قیمت دارایی، سطوح حمایت و مقاومت را تعیین می‌کنند و از این طریق جهت روند و قیمت آتی را پیش‌بینی می‌کنند. به طور کلی شیب به سمت بالای نمودار روند صعودی و شیب به سمت پایین نمودار، روند نزولی را نشان می‌دهند. باید توجه داشت که در روند صعودی، کندل‌ها در قسمت بالای اندیکاتور و در روند نزولی، کندل‌ها در زیر اندیکاتور تشکیل می‌شوند.

سرمایه گذاران بر‌ساس اهداف تجاری خود، دوره‌های زمانی مختلفی را برای میانگین متحرک انتخاب می‌کنند. برای سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت معمولا MA در بازه زمانی کمتر و برای سرمایه گذاری‌های بلند‌مدت، MA در بازه زمانی بلند‌تری محاسبه می‌شود.

میانگین جهت شاخص (Average Directional Index)

شاخص میانگین جهت‌دار نوعی اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که برای تعیین قدرت یک روند استفاده می‌شود و توسط J.Welles Wilder ایجاد شده است. این اندیکاتور می‌تواند روند مثبت و منفی را با دو نشانگر +DI و -DI نشان دهد و به طور کلی ADX علاوه بر خط روند، از دو خط ذکر شده استفاده می‌کند. این سه خط به کاربران در این راستا کمک می‌کند که بهتر است چه نوع معاملاتی را انجام دهند و به طور کلی موقعیت خوبی برای انجام معامله وجود دارد یا خیر. از بین این سه خط، ADX به کاربران کمک می‌کند که قدرت روند و دو خط دیگر کمک می‌کند که جهت روند را تعیین کنند.

زمانی که ADX بالای ۲۵ باشد، روند قوی در نظر گرفته شده و زمانی که ADX زیر ۲۰ باشد، روند ضعیف یا قیمت بدون روند تعریف می‌شود. با استفاده از این اندیکاتور، می‌توان سیگنال‌های خرید و فروش دریافت کرد؛ به عنوان مثال اگر خط +DI بالای خط -DI قرار بگیرد و ADX نیز بالای ۲۰ و ۲۵ باشد، موقعیت خوبی برای خرید محسوب می‌شود. از طرف دیگر زمانی که -DI بالای +DI قرار بگیرد و ADX نیز بالای ۲۰ یا ۲۵ باشد، نشانه‌ای مناسب برای ورود به معاملات کوتاه مدت است. همچنین ADX زیر ۲۰، نشان‌دهنده عدم وجود روند در قیمت بوده و زمان ایط مناسبی برای ورود به معامله محسوب نمی‌شود.

باند بولینگر (Bollinger Band)

باند بولینگر نوعی ابزار تحلیل تکنیکال است که توسط جان بولینگر برای نشان دادن وضعیت‌های اشباع خرید و اشباع فروش ایجاد شده است. این اندیکاتور از سه خط تشکیل شده است:‌ میانگین متحرک ساده، باند بالا و باند پایین.

زمانی که قیمت به بالا و بیرون از باند بالایی برود، اشباع خرید اتفاق می‌افتد و برخلاف آن زمانی‌که قیمت باند پایینی را لمس کند یا از آن خارج شود، اشباع فروش رخ می‌دهد. در زمان اشباع فروش این احتمال وجود دارد که روند قیمت از حالت نزولی خارج شده و به شکل تثبیت یا صعودی در‌بیاید. در‌واقع باند بولینگر ابزاری است که به معامله‌گران کمک می‌کنند که در یک معامله، نقاط ورود و خروج را تشخیص دهند.

در میان اندیکاتور‌ها، باند بولینگر ابزاری نسبتا ساده محسوب می‌شود و به همین جهت در میان معامله‌گران حرفه‌ای و معمولی، از محبوبیت بالایی برخوردار است. البته باید در نظر داشت از آنجایی‌که عمده تمرکز این اندیکاتور بر نوسانات و قیمت قرار دارد، توصیه می‌شود که در کنار آن، اندیکاتور‌های دیگری هم مورد استفاده قرار بگیرند.

یکی از محاسبات رایج به باند میانی مربوط می‌شود که نوعی میانگین متحرک ساده است که معمولا در یک بازه زمانی ۲۰ روزه تنظیم می‌شود.

اندیکاتور واگرایی همگرایی (MACD)

میانگین متحرک همگرایی و واگرایی (MACD) شاخصی است که رابطه بین دو میانگین متحرک نمایی قیمت را نشان می‌دهد. این خط از تفریق میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره‌ای از میانگین متحرک نمایی ۱۲ دوره‌ای به دست می‌آید. خط سیگنال یک میانگین متحرک نمایی ۹ دوره‌ای از خط مکدی است که در بالای خط مکدی رسم می‌شود و به عنوان محرکی برای خرید و فروش عمل می‌کند.

معامله گران زمانی‌که خط مکدی در بالای خط سیگنال قرار بگیرد، بهتر است اقدام به خرید و زمانی‌که خط مکدی زیر خط سیگنال قرار بگیرد اقدام به فروش کنند. راه‌های مختلفی برای تفسیر شاخص‌های مکدی وجود دارد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از: متقاطع، وا‌گرایی، اوج و فرود مکرر.

اندیکاتور MACD شامل میانگین متحرک‌های ۹،۱۲ و ۲۶ روزه است؛ بنا‌بر‌این برای استفاده در دوره‌های روزانه، یکی از بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شود. معامله‌گران با استفاده از این شاخص، می‌توانند موقعیت‌های اشباع خرید و اشباع فروش بازار را به خوبی تشخیص دهند و از قدرت، شتاب و جهت‌گیری روند مطلع شوند. همچنین MACD هشدارهایی در رابطه با بازگشت قیمت به کاربر می‌دهد.

شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index)

اندیکاتور قدرت نسبی نوعی شاخص شتاب حرکت قیمت است که در تحلیل تکنیکال به کار می‌رود. RSI میزان تغییرات اخیر قیمت را مورد بررسی قرار داده و به شناسایی موقعیت‌های خرید و فروش بیش از حد کمک می‌کند. J. Welles Wilder Jr به معرفی این مفهوم در سال ۱۹۷۸ و در کتاب خود به نام New Concepts in Technical Trading Systems پرداخت.

این اندیکاتور در قالب نمودار خطی به نمایش در می‌‌آید و بازه‌ای بین ۰ تا ۱۰۰ را شامل می‌شود.

معامله‌گران باید توجه داشته باشند که زمانی‌که RSI بالای ۷۰ قرار بگیرد، نشانه‌ای از خرید بیش از حد بوده و امکان بازگشت روند یا پولبک اصلاحی وجود دارد. همچنین اگر RSI پایین ۳۰ قرار بگیرد، نشان‌دهنده شرایط فروش بیش از حد است. فرمول محاسبه RSI نیز به این صورت است:

RSI=100-100/1+RS

در این فرمول RS نشان‌دهنده میانگین رشد تقسیم بر میانگین افت است. معامله‌گران با استفاده از اندیکاتور RSI در کنار شاخص‌های فنی دیگر، می‌توانند تصمیم‌های معاملاتی بهتری بگیرند. به طور کلی از این اندیکاتور می‌توان در موارد زیر استفاده کنند:

• از RSI می‌توان برای پیش‌بینی قیمت دارایی‌ها استفاده کرد.
• سیگنال‌های خرید و فروش معتبری را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
• امکان شناخت روند‌ها و تغییر آن‌ها برای کاربران وجود دارد.

نوسانگر تصادفی (Stochastic Oscillator)

George C. Lane در اواخر دهه ۱۹۵۰ نوسانگر تصادفی را توسعه داد. با استفاده از این اندیکاتور می‌توان در یک بازه زمانی معین، رابطه بین قیمت بسته شدن یک دارایی با محدوده قیمت آن را بررسی می‌کند. Lane در یک مصاحبه اعلام کرد که Stochastic Oscillator قیمت و حجم را دنبال نمی‌کند؛ بلکه سرعت و شتاب قیمت را به عنوان شاخص قرار می‌دهد.

از آنجایی که درک این اندیکاتور ساده بوده و دقت بالایی را ارائه می‌دهد، از محبوبیت خوبی بین معامله‌گران برخوردار است و در گروه اندیکاتور‌های تکنیکال، یعنی اسیلاتور‌ها، قرار می‌گیرد. کاربران بر‌اساس حرکات قیمت می‌توانند سیگنال‌های خرید و فروش دریافت کنند.

اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku)

اندیکاتور ایچیموکو مجموعه‌ای از شاخص‌های فنی است که سطوح حمایت، مقاومت، حرکت و جهت روند‌ها را نشان می‌دهند و این کار را با گرفتن میانگین‌های متعدد و رسم آن‌ها بر نمودار انجام می‌دهد. درو‌اقع با استفاده از نتایج به دست آمده، می‌تواند سطوح حمایت و مقاومتی که ممکن است در آینده ایجاد شوند را پیش‌بینی کند.

اندیکاتور ایچیموکو توسط روزنامه نگار ژاپنی به نام Goichi Hosoda توسعه یافت و در اواخر دهه ۱۹۶۰ منتشر شد. با استفاده از این اندیکاتور، نقاط داده بیشتری نمایش داده می‌شوند و به همین خاطر، ممکن است در نگاه اول برای برخی افراد استفاده از آن سخت به نظر برسد؛ اما تحلیل‌گرانی که با نحوه خواندن نمودار‌ها آشنا هستند، به آسانی می‌توانند از آن استفاده کنند.

برای انجام تحلیل‌های بهتر باید با قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال آشنایی داشت؛ صرافی رمزینکس دسترسی مناسبی برای کاربران خود در این زمینه فراهم کرده است.

سوالات متداول