آشنایی با اندیکاتور RSI + نحوه استفاده از آن
۱۵ مهر ۱۴۰۳ اخبار
  1. کد مخفی ویدیو تپ سواپ امروز دوشنبه ۱۶ مهر به همراه آموزش وارد کردن
  2. آدام بک به هویت ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین در جنجال HBO پایان می‌دهد
  3. امارات مالیات تمامی تراکنش‌های ارزدیجیتال را حذف کرد
  4. زمان عرضه ایردراپ میم فای به تاخیر افتاد
  5. امکان تبدیل NFT برای ویژگی جدید هدایا (gifts) در تلگرام
  6. بازار کریپتو در آخر هفته
  7. جواب سوال تایم فارم امروز یکشنبه ۱۵ مهر
  8. رمز جیمز (GEMZ) امروز یکشنبه ۱۵ مهر
  9. بزرگ‌ترین جایزه در ایردراپ‌های تلگرام؛ یک دستگاه لامبورگینی
  10. کارت های پیکسل امروز یکشنبه ۱۵ مهر به همراه تصویر آموزشی
  11. تصویر امروز جیمز یکشنبه ۱۵ مهر به همراه پاسخ تصویری
  12. کارتهای امروز برد (Bird) یکشنبه ۱۵ مهر + آموزش تصویری
  13. کد مخفی تومارکت (Tomarket) امروز یکشنبه ۱۵ مهر
  14. کد کمبو میم فای امروز یکشنبه ۱۵ مهر + آموزش وارد کردن
  15. پاسخ پازل امروز ربات میجر یکشنبه ۱۵ مهر + آموزش تصویری
  16. کد مخفی ویدیو تپ سواپ امروز یکشنبه ۱۵ مهر به همراه آموزش وارد کردن

اندیکاتور RSI چیست؟ آموزش استفاده، کاربرد و مزایا

تصویر بیت کوین که پشت آن اندیکاتور RSI و کندل سبز و قرمز قرار دارد.
 
۲۹ شهریور ۱۴۰۳
  14 دقیقه

تصور کنید در یک بازار شلوغ هستید و می‌خواهید بدانید آیا قیمت یک کالا مناسب است یا نه. چطور می‌فهمید؟ شاید به رفتار خریداران و فروشندگان نگاهی بیندازید یا قیمت‌ها را با روزهای قبل مقایسه کنید. 

حالا فکر کنید اگر ابزاری داشتید که تمام این اطلاعات را برای شما جمع‌آوری کرده و در یک عدد ساده خلاصه می‌کرد. خبر خوب اینکه چنین ابزاری در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد و نامش RSI یا شاخص قدرت نسبی است.

RSI مثل یک دماسنج هوشمند برای بازار عمل می‌کند. همانطور که دماسنج به شما می‌گوید هوا گرم است یا سرد، RSI هم به شما می‌گوید بازار »داغ» شده یا «سرد». این شاخص با بررسی تغییرات قیمت در چند روز گذشته، عددی بین ۰ تا ۱۰۰ به شما می‌دهد. 

در ادامه، با هم یاد می‌گیریم چطور از اندیکاتور RSI استفاده کنیم تا تصمیمات بهتری در معاملات خود بگیریم. پس با ما همراه باشید.

RSI یا شاخص قدرت نسبی چیست و چه اهمیتی در معاملات ارزهای دیجیتال دارد؟

شاخص قدرت نسبی یا RSI، یکی از اندیکاتورهای مهم نمودار معاملاتی است که به ما می‌گوید قیمت یک ارز دیجیتال چقدر و با چه سرعتی تغییر می‌کند. همچنین مشخص می‌کند آیا خرید یا فروش بیش از حد انجام شده است یا خیر.

نمودار قیمت با کندل قرمز و سبز و شاخص قدرت نسبی پایین نمودار به رنگ خط بنفش
وقتی خط RSI بالای ۷۰ باشد، یعنی خرید زیاد شده و وقتی زیر ۳۰ باشد، یعنی فروش زیاد شده است.

RSI در نمودارها، به شکل خطی است که بین اعداد ۰ تا ۱۰۰ حرکت می‌کند. وقتی این خط بالای ۷۰ می‌رود، یعنی خرید زیاد شده و ممکن است قیمت کاهش پیدا کند. اگر زیر ۳۰ برود، یعنی فروش زیاد شده و احتمال افزایش قیمت وجود دارد. عدد ۵۰ نیز نشان‌دهنده حالت عادی بازار است. همچنین، معامله‌گران معمولا از اطلاعات ۱۴ روز گذشته برای محاسبه RSI استفاده می‌کنند.

اما اندیکاتور RSI فقط یک عدد نیست؛ بلکه راهی است برای دیدن آنچه چشم معمولی نمی‌بیند. مثل یک دوربین حرارتی که به شما اجازه می‌دهد حرارت پنهان را ببینید، RSI هم به شما کمک می‌کند روندهای پنهان بازار را کشف کنید.

دقت کنید که اندیکاتور RSI به تنهایی کافی نیست. برای تصمیم‌گیری درست، باید از ابزارهای دیگری مثل اندیکاتور MACD و شاخص استوکاستیک هم کمک گرفت. این کار شبیه مراجعه به چند پزشک برای تشخیص بهتر یک بیماری است. 

کاربردهای اندیکاتور RSI چیست؟

برخی از کاربردهای شاخص RSI در بازار ارزهای دیجیتال عبارتند از:

  • شناسایی روند کلی ارز دیجیتال: به معامله‌گران کمک می‌کند تا جهت کلی حرکت قیمت را تشخیص دهند.
  • شناسایی واگرایی‌ها و شکست‌های نوسانی: وقتی قیمت کف‌های پایین‌تر می‌سازد، اما RSI کف‌های بالاتر می‌سازد، نشانه تغییر روند به سمت صعودی است  و وقتی قیمت سقف‌های بالاتر می‌سازد، اما RSI سقف‌های پایین‌تر می‌سازد نشانه تغییر روند به سمت نزولی است.
  • پیش‌بینی شکست‌ها یا فروریزش‌ها: اگر RSI به سطوح بسیار بالا (مثلا بالای ۸۰) بسیار پایین (مثلا زیر ۲۰) برسد نشانه‌های مختلفی دارد.
  • تشخیص شرایط اشباع خرید و اشباع فروش: RSI بالای ۷۰ یا پایین ۳۰ معمولا نشان‌دهنده شرایط اشباع خرید یا فروش هستند.
  • تأیید روند: اگر قیمت و اندیکاتور RSI هر دو در حال افزایش یا کاهش باشند، تأییدی بر قدرت روند در تحلیل تکنیکال است.
  • شناسایی نقاط ورود و خروج: خروج از منطقه اشباع خرید یا فروش سیگنال‌های مختلفی دارد.
  • شناسایی فرصت‌های خرید در روند صعودی: مثلا اگر قیمت بیت‌کوین در حال افزایش است و RSI از منطقه اشباع فروش یا خط خنثی بالا می‌رود، این یک فرصت خرید است.
  • استفاده در تایم‌فریم‌های مختلف: اندیکاتور RSI می‌تواند در تایم‌فریم‌های مختلف (ساعتی، روزانه، هفتگی) استفاده شود تا دید جامع‌تری از روند ارائه دهد.

فرمول محاسبه اندیکاتور RSI چیست؟

تصویر دایره سفید و قهوه‌ای که فرمول RSI را نشان می‌دهد.

RSI = ۱۰۰ – ۱۰۰ / (۱ + RS)

RS = میانگین سود / میانگین ضرر

توجه داشته باشید که برای ساده‌سازی فرمول محاسبه، RSI به اجزای اصلی خود تقسیم شده است: RS، میانگین سود و میانگین ضرر. این فرمول محاسبه اندیکاتور RSI بر اساس ۱۴ دوره است که پیشنهاد اصلی وایلدر در کتابش بود. ضررها به صورت مقادیر مثبت بیان می‌شوند، نه منفی.

اولین محاسبات برای میانگین سود و میانگین ضرر، میانگین‌های ساده ۱۴ دوره‌ای هستند:

  • اولین میانگین سود = مجموع سودها در ۱۴ دوره گذشته / ۱۴ 
  • اولین میانگین ضرر = مجموع ضررها در ۱۴ دوره گذشته / ۱۴

محاسبات دوم و بعدی بر اساس میانگین‌های قبلی و سود و ضرر فعلی هستند:

  • میانگین سود = [(میانگین سود قبلی) × ۱۳ + سود فعلی] / ۱۴
  • میانگین ضرر = [(میانگین ضرر قبلی) × ۱۳+ ضرر فعلی] / ۱۴

استفاده از مقدار قبلی به علاوه مقدار فعلی، یک تکنیک هموارسازی است که شبیه به روش استفاده شده در محاسبه میانگین متحرک نمایی (EMA) است. این مفهوم همچنین به این معنی است که مقادیر RSI با افزایش دوره محاسبه، دقیق‌تر می‌شوند.

شاخص قدرت نسبی (RSI) چگونه کار می‌کند؟

شاخص RSI اغلب زیر نمودار اصلی قیمت نشان داده می‌شود. وقتی روزهای افزایش قیمت بیشتر و قوی‌تر می‌شوند، RSI بالا می‌رود. برعکس، وقتی روزهای کاهش قیمت زیاد می‌شوند، RSI پایین می‌آید.

نکته مهمی که باید بدانید این است که اندیکاتور RSI می‌تواند برای مدت طولانی در سطح بالا بماند، حتی وقتی قیمت همچنان بالا می‌رود. همینطور، این احتمال وجود دارد که  شاخص RSI مدت زیادی پایین بماند، در حالی که قیمت همچنان پایین می‌آید. این موضوع ممکن است برای افراد تازه‌کار گیج‌کننده باشد.

پس یادتان باشد، تنها به عدد RSI نگاه نکنید. حتما به روند کلی بازار هم توجه داشته باشید تا تصویر درست‌تری از وضعیت بازار داشته باشید.

تنظیمات اندیکاتور RSI چگونه است و چطور کار می‌کند؟

همانطور که گفتیم، تنظیمات استاندارد برای RSI، دوره ۱۴ است. این بدان معناست که ۱۴ کندل از دوره زمانی آخر را ارزیابی می‌کند. همچنین، RSI میانگین سود و میانگین ضرر را مقایسه کرده و تحلیل می‌کند که چند تا از ۱۴ کندل گذشته صعودی (مثبت) و چند تا نزولی (منفی) بوده‌اند. همچنین اندازه هر کندل را نیز بررسی می‌کند.

به عنوان مثال:

  • اگر تمام ۱۴ کندل قیمت صعودی باشند، RSI برابر ۱۰۰ خواهد بود.
  • اگر تمام ۱۴ کندل قیمت نزولی باشند، RSI برابر ۰ (یا نزدیک به ۰) خواهد بود.
  • اگر RSI برابر ۵۰ باشد، این بدان معناست که ۷ کندل گذشته نزولی، ۷ کندل صعودی بوده‌اند و اندازه میانگین سود و ضرر برابر بوده است.

هر چه تعداد کندل‌های صعودی نسبت به نزولی بیشتر باشد، RSI بالاتر خواهد بود. این روش محاسبه به معامله‌گران کمک می‌کند تا درک بهتری از روند کلی بازار در ۱۴ دوره اخیر داشته باشند و بر اساس آن تصمیمات معاملاتی خود را بگیرند.

چه زمانی بازار در وضعیت اشباع خرید و اشباع فروش قرار دارد؟

سطوح کلیدی وجود دارند که در آن‌ها بازار در وضعیت اشباع خرید یا اشباع فروش در نظر گرفته می‌شود. این سطوح را اغلب در نمودارها می‌بینید و از زمانی که جی. ولز وایلدر این معیار را معرفی کرد، به عنوان سطوح استاندارد شناخته شده‌اند.

تصویر با پس زمینه سبز و یک نمودار سفید خطی که روند RSI را نشان می‌دهد.
وضعیت اشباع خرید و اشباع فروش بازار

بر اساس این چارچوب، وضعیت اشباع خرید و اشباع فروش بازار به شرح زیر است:

  • RSI زیر ۳۰ نشان‌دهنده شرایط اشباع فروش بازار است. این یعنی احتمالا قیمت در کوتاه‌مدت افزایش خواهد یافت.
  • RSI بالای ۷۰ نشان‌دهنده شرایط اشباع خرید بازار است. این یعنی قیمت در کوتاه‌مدت کاهش خواهد یافت.

هنگام استفاده از این سطوح RSI، باید به چند نکته توجه کرد:

نمودار قیمت با کندل مشکی و سفید که پایین آن RSI  و وضعیت فروش و خرید را نشان می‌دهد.
وقتی روزهای افزایش قیمت بیشتر و قوی‌تر می‌شوند، RSI بالا می‌رود
  1. اول اینکه، سطوح ۳۰ و ۷۰ همیشه بهترین سطوح برای استفاده نیستند. بسته به نوع ارز دیجیتال، سطوحی مانند ۲۰ و ۸۰ می‌توانند مفیدتر باشند. بررسی اندیکاتور RSI در مقایسه با قیمت در بازه‌های زمانی طولانی‌تر، به شما کمک می‌کند تا ایده بهتری از سطوح مناسب برای استفاده پیدا کنید.
  2. دوم اینکه، اغلب استفاده از سطوح متفاوت RSI در بازارهای صعودی و نزولی ایده خوبی است.

۲ مثال از نحوه استفاده از اندیکاتور RSI روی نمودار

در ادامه ۲ مثال را روی نمودار بررسی می‌کنیم تا درک بهتری از نحوه عملکرد شاخص قدرت نسبی داشته باشید:

مثال ۱

 یک بخش خاص در نمودار، نشان داده شده که شامل ۱۴ کندل قیمت است و شاخص RSI این ۱۴ کندل را بررسی می‌کند. از این ۱۴ کندل:

نمودار قیمت که یک بخش خاص را با مستطیل آبی نشان می‌دهد که شامل ۱۴ کندل است.
این نمودار ۱۳ کندل سبز و ۱ کندل قرمز دارد
  • ۱۳ تا کندل صعودی (یعنی قیمت بالا رفته) بودند.
  • فقط ۱ کندل نزولی (یعنی قیمت پایین آمده) بود.

این ترکیب از شمع‌های صعودی و نزولی باعث شد که مقدار اندیکاتور RSI به ۸۳ برسد.

در واقع، چون در این دوره ۱۴ روزه، قیمت‌ها بیشتر بالا رفته‌اند تا پایین، شاخص RSI عدد بالایی را نشان می‌دهد. این عدد بالا (۸۳) نشان می‌دهد که در این مدت، روند صعودی قوی بوده است.

مثال ۲

در اینجا سه نمونه مختلف داریم که به ما کمک می‌کند RSI و چگونگی محاسبه آن را بهتر درک کنیم:

نمودار قیمت که ۳ بخش خاص را با مستطیل آبی نشان می‌دهد که شامل ۱۴ کندل است.
نمونه اول شامل ۱۲ کندل صعودی، دوم ۵ صعودی و سوم ۶ صعودی است.

۱. نمونه اول:

  • تعداد شمع‌ها: ۱۴ شمع (دوره ۱۴ روزه)
  • ۱۲ شمع صعودی (قیمت بالا رفته)
  • ۲ شمع نزولی (قیمت پایین آمده)، که عمدتاً کوچک بودند.
  • RSI: ۷۸

این RSI بالا (۷۸) نشان می‌دهد که بازار در یک روند صعودی نسبتاً قوی است. خریداران در این دوره قدرت بیشتری داشته‌اند و توانسته‌اند قیمت را بالا ببرند.

۲. نمونه دوم:

  • تعداد شمع‌ها: ۱۴ شمع
  • ۸ شمع نزولی (قیمت پایین آمده)
  • ۵ شمع صعودی کوچک (قیمت کمی بالا رفته)
  • ۱ شمع دوجی (قیمت تغییر چندانی نکرده)
  • RSI: حدود ۱۹ 

اندیکاتور RSI پایین (۱۹) نشان‌دهنده یک دوره نزولی قوی است و فروشندگان در این مدت قدرت بیشتری داشته‌اند و توانسته‌اند قیمت را پایین بیاورند.

۳. نمونه سوم:

  • تعداد شمع‌ها: ۱۴ شمع
  • ۶ شمع صعودی
  • ۸ شمع نزولی
  • RSI: حدود ۵۰

شاخص RSI نزدیک به ۵۰ نشان می‌دهد که بازار در حالت تعادل است. در واقع، تعداد و قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا برابر بوده و هیچ‌کدام برتری چشمگیری ندارند.

مقایسه اندیکاتور RSI و مکدی (MACD) 

اندیکاتور مکدی و RSI شاید در نگاه اول کمی شبیه به هم به نظر برسند اما در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند:

ویژگیRSIMACD
هدف اصلیتشخیص شرایط اشباع خرید/فروشتشخیص تغییرات و قدرت روند
روش محاسبهمیانگین سودها و ضررهای قیمتیتفاضل دو میانگین متحرک نمایی
مقیاس۰ تا ۱۰۰بدون محدودیت (مثبت و منفی)
تفسیر اصلی>۷۰: اشباع خرید، <۳۰: اشباع فروشتقاطع خطوط MACD و سیگنال
سرعت واکنشنسبتاً سریعنسبتاً کند
کاربرد اصلیتشخیص نقاط برگشتتأیید روند و تغییرات آن
پارامترهای رایج۱۴ دورهEMA 12 و ۲۶، سیگنال ۹

۱. روش محاسبه

  • RSI: با استفاده از میانگین سودها و ضررهای قیمتی در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً ۱۴ دوره) محاسبه می‌شود.
  • MACD: از تفاضل دو میانگین متحرک نمایی (EMA) محاسبه می‌شود – معمولاً EMA ۲۶ دوره‌ای از EMA ۱۲ دوره‌ای کم می‌شود.

۲. مقیاس

  • RSI: بین ۰ تا ۱۰۰ متغیر است.
  • MACD: مقیاس ثابتی ندارد و می‌تواند مقادیر مثبت یا منفی داشته باشد.

۴. تفسیر

  • RSI: مقادیر بالای ۷۰ معمولا نشان‌دهنده اشباع خرید و مقادیر زیر ۳۰ نشان‌دهنده اشباع فروش است.
  • MACD: تقاطع خط MACD با خط سیگنال (که EMA ۹ روزه MACD است) می‌تواند سیگنال‌های خرید یا فروش ایجاد کند.

۵. کاربرد

  • RSI: بیشتر برای تشخیص نقاط برگشت احتمالی در بازار استفاده می‌شود.
  • MACD: برای تشخیص تغییرات روند و قدرت روند کاربرد دارد.

۶. حساسیت به تغییرات قیمت

  • RSI: نسبتا سریع به تغییرات قیمت واکنش نشان می‌دهد.
  • MACD: به دلیل استفاده از میانگین‌های متحرک طولانی‌تر، کندتر واکنش نشان می‌دهد.

واگرایی اندیکاتور RSI چیست؟

واگرایی RSI زمانی رخ می‌دهد که حرکت قیمت در جهت مخالف شاخص RSI باشد. به عبارت دیگر، ممکن است نمودار تغییری در قدرت حرکت (مومنتوم) را نشان دهد، پیش از آنکه تغییر متناظری در قیمت مشاهده شود. در کل، واگرایی RSI مثل یک پیش‌نشانگر در بازار عمل می‌کند. تصور کنید قبل از اینکه هوا بارانی شود، ابرها جمع می‌شوند. واگرایی RSI هم قبل از تغییر قیمت، علائمی را نشان می‌دهد. 

۴ نوع اصلی واگرایی داریم: واگرایی مثبت (صعودی)، منفی (نزولی) و

۱. واگرایی مثبت (صعودی) اندیکاتور RSI

این واگرایی زمانی رخ می‌دهد که قیمت کف‌های پایین‌تری می‌سازد، اما RSI به سراغ کف‌های بالاتر می‌رود. مثل این است که یک دونده هر دور کندتر می‌دود، اما نفس‌هایش منظم‌تر می‌شود. این می‌تواند نشانه‌ای از قدرت پنهان باشد.

نمودار قیمت که روند نزولی دارد و با خط آبی نشان داده شده است و RSI روند صعودی دارد.
قیمت کف‌های پایین‌تر و RSI کف‌های بالاتر می‌سازد.
  • چه زمانی به دنبال آن باشیم؟ وقتی RSI در منطقه اشباع فروش (زیر ۳۰) است.
  • چه معنایی دارد؟ احتمال افزایش قیمت در کوتاه‌مدت وجود دارد.
  • چرا مهم است؟ بسیاری از تحلیلگران فنی معتقدند این سیگنال قوی‌تر از یک سیگنال اشباع فروش تنهاست.

۲. واگرایی منفی (نزولی) اندیکاتور RSI

این واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت سقف‌های بالاتری می‌سازد، اما RSI به سراغ ساخت سقف‌های پایین‌تری می‌رود. 

نمودار قیمت که روند صعودی دارد و با خط آبی نشان داده شده است و RSI روند صعودی دارد.
قیمت سقف‌های بالاتری دارد اما RSI سقف‌های پایین‌تر می‌سازد.
  • چه زمانی به دنبال آن باشیم؟ وقتی RSI در منطقه اشباع خرید (بالای ۷۰) است.
  • چه معنایی دارد؟ احتمال کاهش قیمت در کوتاه‌مدت وجود دارد.
  • چرا مهم است؟ برخی از تحلیلگران فنی این را سیگنال فروش قوی‌تری نسبت به یک سیگنال اشباع خرید تنها می‌دانند.

۳- واگرایی پنهان صعودی

واگرایی مخفی صعودی زمانی اتفاق می‌افتد که روند قیمت صعودی است اما قیمت در فاز اصلاح یا پولبک قرار دارد.

در چنین موقعیتی، قیمت‌ها کف‌های بالاتری ایجاد می‌کند، اما RSI برعکس عمل می‌کند و کف‌های پایین‌تری را نشان می‌دهد. این واگرایی نشانگر قدرت خریداران برای ادامه روند صعودی است و معمولا پس از این واگرایی قیمت روند صعودی را ادامه می دهد.

تصویر نمودار قیمت به صورت دو قله و دو دره که پایین آن اندیکاتور RSI به روند نزولی است
قیمت به نقطه‌ای پایین‌تر از قبل و RSI به نقطه‌ای بالاتر از قبل می‌رسند.

۴- واگرایی پنهان نزولی

واگرایی پنهان نزولی مثل یک هشدار پنهان است که می‌گوید «مراقب باش، احتمالاً قیمت‌ به کاهش خود ادامه خواهد داد!» این اتفاق زمانی می‌افتد که قیمت‌ در یک روند نزولی است، و در فاز پولبک قرار دارد. در این حالت، قیمت‌ها سقف‌ پایین‌تری ایجاد می‌کنند، اما RSI برعکس عمل می‌کند و سقف‌های بالاتری را نشان می‌دهد. این اتفاق بدین معنی است که به پایان اصلاح نزدیک هستیم و روند نزولی دوباره از سر گرفته میشود.

تصویر نمودار قیمت به دو صورت صعودی و نزولی که پایین آن اندیکاتور RSI به روند نزولی و صعودی است
واگرایی پنهان صعودی و نزولی در تشخیص پایان اصلاح قیمت و ادامه روند اصلی کمک می کند

نکات مهم برای استفاده از واگرایی RSI

  • فراوانی: واگرایی‌ها در روندهای بلندمدت و پایدار کمتر رخ می‌دهند. 
  • انعطاف‌پذیری: گاهی استفاده از سطوح انعطاف‌پذیر برای اشباع خرید (مثلاً ۶۵ به جای ۷۰) و اشباع فروش (مثلاً ۳۵ به جای ۳۰) می‌تواند به شناسایی سیگنال‌های بیشتری کمک کند.
  • تأیید: واگرایی اندیکاتور RSI را همیشه با سایر تحلیل‌ها و شاخص‌ها ترکیب کنید.
  • زمینه: به شرایط کلی بازار توجه کنید زیرا شاید یک واگرایی در بازار صعودی قوی اهمیت کمتری داشته باشد.

استراتژی معاملاتی عبور نوسان اندیکاتور RSI چیست؟

این تکنیک معاملاتی، رفتار RSI را هنگام خروج از منطقه اشباع خرید یا اشباع فروش بررسی می‌کند. این سیگنال «عبور نوسان صعودی» نامیده می‌شود و چهار مرحله دارد:

نمودار قیمت که روند صعودی دارد و با خط آبی نشان داده شده است.
سیگنال عبور نوسان صعودی
  1. اندیکاتور RSI وارد منطقه اشباع فروش می‌شود.
  2. RSI دوباره بالای ۳۰٪ صعود می‌کند.
  3. سپس RSI یک فرورفتگی دیگر ایجاد می‌کند، بدون اینکه دوباره وارد منطقه اشباع فروش شود.
  4. در آخر RSI بالاترین نقطه اخیر خود را می‌شکند.

همانطور که در نمودار می‌بینید، شاخص RSI در منطقه اشباع فروش بود، از ۳۰٪ بالا رفت و یک کف تشکیل داد که وقتی دوباره بالا رفت، سیگنال را فعال کرد. استفاده از اندیکاتور RSI به این روش شبیه رسم خطوط روند روی نمودار قیمت است.

مانند واگرایی‌ها، یک نسخه نزولی از سیگنال عبور نوسان هم وجود دارد که برعکس نسخه صعودی است. یک عبور نوسان نزولی نیز چهار مرحله دارد:

نمودار قیمت که روند صعودی دارد و با خط آبی نشان داده شده است و اعداد ۱ تا ۴ روی اندیکاتور RSI مشخص است.
سیگنال عبور نوسان نزولی
  1. شاخص RSI وارد منطقه اشباع خرید می‌شود.
  2. سپس، اندیکاتورRSI دوباره زیر ۷۰٪ نزول می‌کند.
  3. بعد از آن RSI یک سقف دیگر ایجاد می‌کند بدون اینکه دوباره وارد منطقه اشباع خرید شود.
  4. در آخر اندیکاتور RSI پایین‌ترین نقطه اخیر خود را می‌شکند.

نمودار بعدی سیگنال عبور نوسان نزولی را نشان می‌دهد. مانند اکثر روش‌های معاملاتی، این سیگنال نیز زمانی قابل اعتمادتر خواهد بود که با روند بلندمدت غالب همخوانی داشته باشد. کمتر احتمال دارد که سیگنال‌های نزولی در روندهای منفی، هشدار اشتباه تولید کنند.

در کل، این استراتژی به ما می‌گوید که وقتی RSI از منطقه اشباع خرید یا فروش خارج می‌شود و سپس دوباره به سمت آن منطقه حرکت می‌کند (بدون ورود به آن)، ممکن است نشانه‌ای از تغییر روند باشد. 

۵ شاخص اصلی و همسو با شاخص RSI 

شما می‌توانید RSI را با شاخص‌های دیگر ترکیب کنید تا درک بهتری از بازار داشته باشید. در اینجا چند شاخص مهم را که با RSI خوب کار می‌کنند، معرفی می‌کنیم:

۱- میانگین‌های متحرک (MA) 

تریدرها اغلب از میانگین‌های متحرک همراه با اندیکاتور RSI برای شناسایی رونددر تحلیل تکنیکال و نقاط احتمالی ورود یا خروج استفاده می‌کنند. برای مثال:

  • وقتی قیمت از بالای یک میانگین متحرک عبور می‌کند و RSI از منطقه اشباع فروش (بالای ۳۰) خارج می‌شود، ممکن است نشان‌دهنده یک نقطه ورود برای خرید باشد. 
  • برعکس، وقتی قیمت از زیر میانگین متحرک عبور می‌کند و RSI وارد منطقه اشباع خرید (بالای ۷۰) می‌شود، احتمالا نشان‌دهنده یک نقطه ورود برای فروش است.

۲- باندهای بولینگر 

می‌توانید با ترکیب باندهای بولینگر و RSI، تأیید بیشتری برای شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش به دست آورید. 

  • وقتی قیمت به باند بالایی بولینگر می‌رسد و اندیکاتور RSI بالای ۷۰ است، احتمالا نشان می‌دهد که دارایی بیش از حد رشد کرده و احتمال برگشت قیمت وجود دارد. 
  • از طرفی، اگر قیمت به باند پایینی بولینگر برسد و RSI زیر ۳۰ باشد، ممکن است نشان‌دهنده شرایط اشباع فروش و فرصت احتمالی خرید باشد.

۳- شاخص مکدی (MACD)

شاخص RSI و MACD مثل دو دوست هستند که وقتی با هم حرف می‌زنند، اطلاعات بیشتری به شما می‌دهند. مثلا، فرض کنید RSI به شما می‌گوید که قیمت پایین آمده، اما نه آنقدر که انتظار داشتید. در همین حال، MACD هم نشان می‌دهد که انرژی بازار در حال تغییر است. وقتی این دو پیام را کنار هم می‌گذارید، می‌توانید حدس بزنید که شاید قیمت بخواهد دوباره بالا برود. 

این مثل زمانی است که دو نفر از دو زاویه مختلف یک اتفاق را می‌بینند و وقتی حرف‌هایشان را با هم مقایسه می‌کنید، تصویر کامل‌تری از آن اتفاق به دست می‌آورید. 

۴- اسیلاتور استوکاستیک 

اسیلاتور استوکاستیک، مانند RSI، شرایط اشباع خرید و اشباع فروش را شناسایی می‌کند. می‌توانید با مقایسه این دو شاخص به دنبال تأیید یا واگرایی‌ها باشید تا برگشت‌های احتمالی بازار را بهتر ارزیابی کنند. 

برای مثال، اگر هم RSI و هم اسیلاتور استوکاستیک از منطقه اشباع فروش به منطقه اشباع خرید حرکت کنند، ممکن است احتمال حرکت صعودی قیمت را تقویت کند.

۵- فیبوناچی ریتریسمنت

ترکیب بازگشت‌های فیبوناچی با RSI می‌تواند به شما کمک کند تا سطوح احتمالی حمایت و مقاومت را در طول اصلاحات قیمت شناسایی کنید. اگر RSI به سطوح اشباع فروش در نزدیکی یک سطح مهم بازگشت فیبوناچی برسد، نشان‌دهنده احتمال بالاتر برگشت قیمت در آن سطح است و یک نقطه ورود احتمالی برای موقعیت‌های خرید فراهم می‌کند.

چه زمانی می‌توانیم به شاخص RSI اعتماد کنیم؟

اغلب، سیگنال‌های RSI زمانی ارزشمندتر هستند که قیمت در یک محدوده مشخص در حال نوسان است. نوسان به این معناست که قیمت در یک منطقه خاص بالا و پایین می‌رود و سطوح مقاومت در بالا و حمایت در پایین ایجاد می‌کند. به این حالت تریدینگ رنج گفته می شود که یکی از سایکل های پرایس اکشن است. 

هیچ حرکت قابل توجهی در این شرایط، به سمت بالا یا پایین وجود ندارد و روند ادامه‌داری مشاهده نمی‌شود. اما وقتی قیمت در یک روند مشخص (صعودی یا نزولی) است و سقف‌ها یا کف‌های جدیدی ایجاد می‌کند، RSI کمتر قابل اعتماد است. چرا؟ زیرا وقتی بازار سقف‌های جدیدی می‌سازد، نمی‌توانیم با RSI پیش‌بینی کنیم کجا متوقف خواهد شد. به همین ترتیب، وقتی بازار کف‌های جدیدی می‌سازد، نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم قیمت تا کجا پایین خواهد رفت.

شاخص RSI در بازار ارزهای دیجیتال احتمالا پرکاربردترین شاخص پس از میانگین‌های متحرک است، اما می‌تواند در هر نوع نموداری، از جمله سهام، استفاده شود. در نتیجه، وقتی بازار در یک محدوده مشخص در حال نوسان است، می‌توانید از شاخص RSI برای خرید در قیمت‌های پایین و فروش در قیمت‌های بالا استفاده کنید. 

جمع‌بندی

شاخص قدرت نسبی (RSI) یک ابزار قدرتمند در تحلیل تکنیکال است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا «دمای» بازار را اندازه‌گیری کنند. این شاخص با ارائه عددی بین ۰ تا ۱۰۰، وضعیت اشباع خرید (بالای ۷۰) یا اشباع فروش (زیر ۳۰) را نشان می‌دهد و برای تعیین نقاط ورود و خروج معاملات، شناسایی روندها، و پیش‌بینی تغییرات احتمالی قیمت کاربرد دارد.

شاخص RSI در بازارهای رنج (نوسانی) بهتر عمل می‌کند و باید در کنار سایر ابزارها و تحلیل‌ها استفاده شود. معامله‌گران باید توجه داشته باشند که RSI در روندهای قوی ممکن است سیگنال‌های نادرست تولید کند، بنابراین همیشه باید آن را با سایر شاخص‌ها مانند MACD و میانگین‌های متحرک ترکیب کنند تا تصویر جامع‌تری از وضعیت بازار به دست آورند.

سوالات متداول

یک RSI مناسب چگونه است؟

یک RSI خوب برای معامله‌گرانی که به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری هستند، زمانی است که مقدار آن به ۳۰ می‌رسد یا پایین‌تر می‌رود. این نشان می‌دهد که دارایی ممکن است کم‌ارزش‌گذاری شده باشد و احتمال افزایش قیمت در آینده وجود دارد. 

آیا شاخص بهتری از RSI وجود دارد؟

 RSI سرعت تغییر قیمت یک دارایی را اندازه‌گیری می‌کند و در بازارهای روندی استفاده می‌شود. اما زمانی که قیمت‌های اشباع خرید یا اشباع فروش فوراً تغییر جهت نمی‌دهند، سایر سیگنال‌های معاملاتی می‌توانند کمک‌کننده باشند. به عنوان مثال، واگرایی/همگرایی میانگین متحرک (MACD) و تقاطع‌های میانگین متحرک به معامله‌گران اجازه می‌دهند تا شاخص‌های RSI را تأیید کنند. 

اشباع خرید یک سهام به چه معناست؟ 

سهامی که در وضعیت اشباع خرید قرار دارد، با قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی یا منصفانه خود معامله می‌شود. این بدان معناست که سهام به ارزش واقعی خود معامله نمی‌شود، بلکه قیمت آن بسیار بالاتر از آن چیزی است که باید باشد. در چنین شرایطی، معامله‌گران باید احتیاط بیشتری به خرج دهند، زیرا احتمال اصلاح قیمت و کاهش آن در آینده نزدیک وجود دارد. 

منابع: کپکس ۱ | اینوستوپدیا ۲ | کپیتال دات کام ۳

درباره فاطمه جوزی
من، فاطمه جوزی، فارغ التحصیل رشته مترجمی زبان از دانشگاه اصفهان، مدت‌هاست که برای صرافی‌ها و سایت‌های مخصوص ارزهای دیجیتال و فارکس مقاله نوشتم و توانستم در این چند سال محتواهای بسیار کاربردی و جذابی برای مخاطبانم بنویسم تا بتوانند دانش خودشان را در این حوزه تا سطح زیادی ارتقا بدند.
درباره فاطمه جوزی بیشتر بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرات کاربران

اولین نفری باشید که نظر می دهید

بنر استیکی موبایل تند تند تون ببر