نمودار قیمت چیست؟ انواع + کاربرد در تحلیل تکنیکال

در هر بازار مالی از بازار بورس گرفته تا بازار ارز دیجیتال (Cryptocurrency Market) هر جفت‌ارز معاملاتی (Trading pair) یک نمودار قیمت دارد که نوسانات قیمت را در گذر زمان نمایش میدهد؛ این نمودار مهم‌ترین و معتبرترین مرجع یک تریدر و یا یک تحلیلگر برای پیش بینی و تحلیل بازار است؛ با به کارگیری روش های مختلف روی نمودار قیمت است که به این نتیجه می‌رسیم کی بخریم کی بفروشیم و چگونه و چه قدر!

اهمیت نمودار قیمت (Chart Price)

نمودار قیمت یا چارت قیمت قلب تپینده یک تحلیلگر و تریدر است. بدون این نمودار بزرگترین تحلیلگر تکنیکال هم چیزی برای ارائه ندارد. نیاز یک معامله‌گر به نمودار قیمت با نیاز یک نقشه‌خوان به نقشه برابری می کند؛ بدون نمودار قیمت گم می‌شویم؛ هرچه نیاز داریم همین‌جاست. ریز و درشت رفتار یک ارزدیجیتال در چارت قیمتش نمایان می‌شود؛ تمامی متد‌های کلاسیک و مدرن پرایس‌اکشن، اندیکاتورها، اسیلاتورها و… هیچ اهمیتی ندارند اگر نتوانیم نمودار قیمت را درک کنیم. در این مقاله به سراغ معرفی Price Chart می‌رویم و با آن آشنا می‌شویم. در درس درس‌های آینده کمی بیشتر به خوانش قیمت و درک ساختار بازار خواهیم پرداخت تا اهمیت این قضیه برایمان روشن‌تر شود.

انواع نمودارهای قیمت

نمودارهای مختلفی برای تحلیل وجود دارد. در صرافی رمزینکس و همچنین Tradingview تقریبا ۲۰ نوع نمودار برای هر جفت‌ارز معاملاتی در دسترس است که هریک تغییرات خاصی را در طول زمان نمایش میدهند. هر یک کاربرد متفاوتی دارند و اطلاعات متمایزی را در اختیار تریدر و تحلیلگر قرار می‌دهند.

معروف‌ترین و پرکاربردترین نمودارها، نمودار شمعی و نمودار خطی می‌باشند. ما هم در این مقاله به معرفی همین دو نمودار اکتفا می‌کنیم. چرا که در کورس‌های آینده و برای آموزش‌های پیشرفته‌ نیز فقط از همین دو نوع نمودار قیمت استفاده خواهیم کرد.

پیش از آنکه به سراغ نمودارها برویم بهتر است تایم‌فریم را بشناسیم.

تایم فریم (TimeFrame)

تایم فریم یا محدوده زمانی، نشانگر تغییرات قیمت در همان محدوده زمانی است. تایم فریم‌ها می‌توانند به اندازه یک ثانیه کوچک یا به اندازه یک‌ سال بزرگ باشند. به عنوان مثال تایم‌فریم یک ساعته (۱H)، زمان را به بازه‌‌های یک ساعته تقسیم می‌کند و به هر ساعت یک کندل اختصاص می‌دهد. به همین روال، کندل تایم‌فریم روزانه (Daily) در پایان هر روز بسته می‌شود و کندل تایم‌فریم یک دقیقه (۱M) در پایان هر دقیقه بسته می‌شود و یک کندل جدید به یک دقیقه‌ی بعدی اختصاص پیدا می‌کند. هر چه تایم‌فریم را کوچکتر کنیم بالطبع جزئیات بیشتری از رفتار قیمت را مشاهده می‌کنیم و به توانایی بیشتری برای تحلیل نیز نیاز داریم.

نمودار شمعی یا کندلی (Candlestick Chart)

کندل استیک، یا نمودار شمعی اولین بار در سده ۱۷۰۰ میلادی توسط یک تاجر برنج ژاپنی به نام Munehisa Homma استفاده شد. او برای ردیابی قیمت برنج و پیش بینی قیمت کندل استیک را اختراع کرد و با کنار هم گذاشتن آنها یک چارت قیمت را ساخت. به گونه ای می‌توان Munehisa Homma را پدر پرایس اکشن دانست.

بعدها در سال ۱۹۸۰ یک تحلیلگر تکنیکال به نام استیو نیسون این روش را وارد بازار‌های مالی کرد که مورد استقبال زیادی قرار گرفت تا جایی که اکنون نمودارهای شمعی (Candlestick Charts) یکی از پرکاربردترین ابزار برای تحلیل تکنیکال محسوب می‌شوند.

عکس زیر مربوط به نمودار شمعی بیت‌کوین/تتر (BTCUSDT) را در تایم‌فریم روزانه است.

برای شناخت نمودار کندلی، ابتدا لازم است بدانیم که کندل چیست و از چه اجزایی تشکیل شده است؟

کندل‌ یا Candlestick چیست؟

یک کندل همانطور که در عکس زیر می‌بینید از دو بخش-بدنه و سایه- تشکیل شده است که در مورد ۴ پارامتر به ما اطلاعات می‌دهد:

• Open: قیمت باز شدن کندل
• Close: قیمت بسته شدن کندل
• High: بالاترین قیمت کندل
• Low: پایین‌ترین قیمت کندل

بدنه یا Body کندل: قسمت مستطیل شکل کندل که فاصله بین Open و Close را نشان می‌دهد.

سایه یا Shadow کندل: دو خطی که از بدنه کندل بیرون زده اند  تا High و Low کندل را مشخص کنند.

نمودار خطی

نمودار خطی یا لاین چارت از اتصال قیمت CLOSE در پایان هر بازه زمانی به وجود می آید. برای مثال نمودار خطی در تایم‌فریم روزانه (Daily) بیت کوین، شامل اتصال قیمت‌هایی است که بیت‌کوین در پایان هر روز داشته است. این نمودار دیگر کاری به اتفاقاتی که در طول یک روز افتاده ندارد و هیچ اطلاعاتی در مورد بالاترین و پایین‌ترین قیمت روز ما نمی دهد.

مزیت این نمودار این است که رفتار قیمت  را به سادگی هرچه بیشتر نمایش می‌دهد. به راحتی می‌توان سطوح حمایتی و مقاومتی مهم قیمت را در آن مشاهده کرد و صعودی و نزولی بودن قیمت یا رنج بودن قیمت در این نوع نمودار به راحتی قابل تشخیص است.

در مجموعه عکس‌های زیر، یک هفته از بازار بیت کوین را به تصویر کشیده‌ایم. هدفمان این است که ساختار لایه‌ به ‌لایه بازار را مشاهده کنیم و به این موضوع دقت کنیم که هرچه تایم‌فریم را پایین‌تر می‌بریم با جزئیات بیشتری روبه‌رو می‌شویم و به همین ترتیب تحلیل پیچیده‌تر می‌شود.

همه‌ی عکس‌های مربوط به قیمت بیت‌کوین (BTCUSDT) در بازه‌ی ۲۰۲۴  ۰۶ may 2024 – ۱۲ may می‌باشند. در تایم‌فریم‌های هفتگی، روزانه، چهار ساعته، یک ساعته، ۱۵ دقیقه و یک دقیقه درون یک کندل هفتگی را نمایش داده‌ایم.

عکس زیر کندل هفتگی مشخص شده را، در تایم‌فریم روزانه نمایش می‌دهد. در این عکس‌ها Open، Close، High و Low علامت‌گذاری شده، مربوط به کندل هفتگی می‌باشند. در عکس سمت راست می‌بینیم که به جای یک کندل هفتگی می‌توانیم ۷ کندل روزانه را بررسی کنیم و اطلاعات بیشتری پیدا کنیم.

عکس سمت چپ مربوط به تایم‌فریم چهار ساعته است. تعداد کندل‌های قیمت از ۷ کندل روزانه به ۴۲ کندل چهار ساعته افزایش یافته است.

نکته: در حال حاضر به دنبال آموزش نحوه تفسیر اطلاعات در تایم‌فریم‌های مختلف نیستیم. بلکه هدف فقط درک ساختار لایه‌به‌لایه و کل به جزء نمودار قیمت است.

عکس زیر همان کندل هفتگی را نمایش می‌دهد اما در تایم‌ فریم یک ساعته (۱H)، اطلاعاتی که چارت قیمت در اختیارمان می‌گذارد از یک کندل هفتگی به ۱۴۸ کندل یک‌ ساعته افزایش یافته است. در طول هفته می‌توانیم رفتار قیمت را در هر ساعت مشاهده کنیم.

در آخر دو عکس زیر که مربوط به تایم‌فریم های ۱۵ دقیقه و یک دقیقه می‌باشند. به ناحیه مستطیل رنگ در همه عکس‌ها دقت کنید. انگار روی یک کندل هفتگی میکروسکوپ گذاشته باشیم و هر تایم‌فریمی که پایین‌تر می‌رویم درجه زوم میکروسکوپ را افزایش می‌دهیم.

جمع‌بندی

مهم‌ترین ابزار یک تریدر نمودار قیمت است. از میان نمودارهای مختلف قیمت، مهم‌ترین آنها نمودار خطی و شمعی است. نمودار‌های شمعی اطلاعات بیشتری در اختیارمان می‌گذارند از طرفی به پیچیدگی نمودار قیمت اضافه می‌کنند. از طرف دیگر نمودار‌های خطی درک ساده و مینیمالی از نحوه حرکت قیمت به ما می‌دهند.

تایم‌فریم محدوده زمانی‌ است که که نمودار قیمت را بروز می‌کند. تایم‌فریم روزانه، روزانه یک‌بار و تایم‌فریم ۱۵ دقیقه هر ربع ساعت آپدیت می‌شود. هرچه به تایم‌فریم‌های پایین‌تر برویم اطلاعات بیشتری به دست می‌آوریم و به پیچیدگی‌ تحلیل می‌افزاییم.

تمرین‌ها