احتمالا شما هم این جمله معروف را شنیده‌اید، ملتی که تاریخ خود را نداند، محکوم به تکرار آن است. در ترید و معامله‌گری نیز کسی که تاریخچه ترید و معاملات خود را بررسی نکند، محکوم به تکرار اشتباهات و در نهایت شکست است. به همین دلیل نقش ژورنال ترید (Trading Journal) یا ژورنال معاملاتی در موفقیت یک تریدر ارز دیجیتال حیاتی است. ژورنال معاملاتی یک سند دیجیتال یا کاغذی است که توسط خود معامله‌گر ایجاد می‌شود و حاوی اطلاعاتی مهم برای بررسی عملکرد یک تریدر است. در واقع بدون آن امکان بررسی اشتباهات و تبدیل کردن یک ضرر به تجربه وجود ندارد؛ بدون کسب تجربه نیز، پیمودن مسیر از معامله‌گر مبتدی به یک معامله‌گر حرفه‌ای غیر ممکن است.
ژورنال ترید چیست؟
ژورنال ترید دارای اطلاعاتی از معاملات است که بررسی آنها برای یک معامله‌گر بسیار مهم است. این اطلاعات می‌توانند فنی و تکنیکال یا روانشناسی، یا ترکیبی از هر دو باشد. هدف اصلی از ثبت این اطلاعات، بررسی عملکرد معامله‌گر، شناسایی الگوهای رفتاری و روانی در معامله، شناخت نقاط قوت و ضعف و همچنین بهبود استراتژی است.
بخش‌های مهم ژورنال معاملاتی
یک ژورنال معاملاتی مناسب و کاربردی، از بخش های مختلفی تشکیل شده است. اما لازم به ذکر است که هر معامله‌گر بسته به نیاز و تشخیص خود می‌تواند این بخش‌ها را تغییر دهد. بهتر است در آغاز فقط بخش‌های اساسی را به ژورنال معاملاتی خود اضافه کنیم و به مرور زمان ژورنال را شخصی سازی کنیم تا مطابق با نیازها و اولویت‌های ما باشد.
اطلاعات اولیه معامله
اطلاعات هر معامله شامل موارد زیر است:
- دارایی معامله شده
- تاریخ معامله
- نقطه ورود
- نقطه خروج
- نوع معامله: خرید یا فروش
- میزان ریسک در معامله
دلایل ورود به معامله
در این بخش توضیح می‌دهیم که چرا معامله انجام شده است، یا نام استراتژی معاملاتی‌مان را می‌نویسیم. مثلا اگر با بازگشت قیمت به ناحیه حمایتی چهار ساعته و سپس تغییر قدرت روند در قیمت بیت کوین در تایم فریم ۱۵ دقیقه وارد معامله شده‌ایم، همین مورد را یادداشت می‌کنیم. یا فرض کنیم شما یک استراتژی مربوط به کراس میانگین متحرک (MOVING AVERAGE) و واگرایی اندیکاتور MACD دارید پس همین مورد را به عنوان علت ثبت می‌کنید. اهمیت ثبت دلایل ورود به معامله در دو موضوع است.
اول اینکه مطمئن شویم قوانین استراتژی معاملاتی‌مان را نقض نکرده‌ایم. در صورتی که قانون‌شکنی کرده‌ایم باید علت آن را بررسی کنیم. مثلا آیا در آن روز با یکی از دوستانتان مشاجره داشته‌اید و با خشم شروع به معامله کرده‌اید؟ یا اینکه یک خبر خوب به شما رسیده است؟ مثلا در کارتان ارتقا گرفته‌اید و این موضوع باعث افزایش اعتماد به نفس کاذب در شما شده و ناخودآگاه احساس کرده‌اید در معاملات امروز حتما پیروز خواهید شد بنابراین دو برابر حالت مجاز ریسک کرده‌اید. بسیار مهم است که دلایل قانون شکنی را کشف و بررسی کنیم تا از بروز دوباره‌ی آنها پیشگیری کنیم.
دوم اینکه نوشتن استراتژی هر معامله، به ما در بهبود استراتژی کمک می‌کند. به این صورت که می‌توانیم به دنبال وجه مشترک معاملات ضررده بگردیم. مثلا شاید در همه‌ی آنها از بررسی اخبار یا بررسی مقاومت و حمایت تایم فریم‌های بالاتر غافل بوده‌ایم. در نتیجه می‌توانیم موارد جدیدی را به استراتژی معاملاتی‌مان اضافه کنیم، درصد پیروزی‌مان را افزایش دهیم.
میزان سود یا ضرر
این مورد به ما کمک می‌کند که استراتژی‌هایی را که برای ما سود بیشتری داشته‌اند پیدا و از آنها بیشتر استفاده کنیم.
یادداشت احساسات و هیجانات
نوشتن احساسات به تریدر کمک می‌کند تا به مرور زمان الگوهای معیوب رفتاری خود را پیدا کند. به عنوان مثال ممکن است متوجه شویم در بیشتر معاملاتی که ضررهای بزرگ کرده‌ایم، ترس مواجهه شکست را داشته‌ایم، به همین دلیل وقتی قیمت به حد ضرر ما نزدیک شده، آن را جابه‌جا کرده‌ایم تا روند قیمت تغییر کند و در جهت معامله ما پیش برود، اما سر آخر با یک ضرر هنگفت از معامله خارج شده‌ایم.
بهتر است برای احساسات و هیجانات سه بخش متفاوت در نظر بگیریم:
- احساسات پیش از معامله
- احساسات در حین معامله
- احساسات پس از معامله
به این صورت می‌توانیم تاثیر احساسات مختلف بر معاملات مان را بهتر متوجه شویم و راهی برای مدیریت هر کدام پیدا کنیم.
در نظر داشته باشیم که ژورنال ترید می‌تواند حاوی اطلاعات کمتر با بیشتری نیز باشد و هر معامله‌گر بسته به نیاز و شناختی که از خود دارد بایستی ژورنال معاملاتی را شخصی سازی کند. ممکن است یک معامله‌گر بخواهد تاثیر مصرف قند و کافئین را بر روی معاملاتش بسنجد، بنابراین لازم است در ژورنالش به این موضوع اشاره کند که آیا قبل از معامله قهوه مصرف کرده است یا نه؟ شاید به این نتیجه برسد که مصرف قهوه به او کمک می‌کند بهتر تمرکز کند، شاید هم به این نتیجه برسد که مصرف قند و شیرینی پیش از معاملات باعث ترشح بیش از حد دوپامین و انسولین در بدنش شده و تاثیر منفی در تمرکز و کنترل اضطراب داشته است. یا شاید به عنوان معامله‌گر بخواهید کیفیت خوابی که شب گذشته داشته اید را در ژورنال یادداشت کنید و بعد از مدتی به این نتیجه برسید که اگر شب قبل کمتر از ۶ ساعت خوابیده‌اید، یا به خاطر مصرف شام سنگین و چرب، خواب کم کیفیتی داشته‌اید، از قوانین معاملاتی‌تان نتوانسته‌اید پیروی کنید و همچنین توجه و انرژی لازم برای تحلیل بیت کوین و خرید از دیجیتال نداشته‌اید.
بنابراین بایستی ژورنال ترید را بر اساس نیازهای خود شخصی سازی‌‌کنید تا عوامل بازدارنده در موفقیت خود به عنوان معامله‌گر را کشف کنید.
آموزش ساخت ژورنال معاملاتی
برای ساخت ژورنال معاملاتی ارز دیجیتال می‌توانیم از ۲ روش متفاوت استفاده کنیم.
۱- استفاده از ژورنال کاغذی
بک دفتر برای ژورنال معاملاتی تهیه می‌کنیم و با جدول بندی صفحات آن، اطلاعاتی که نیاز داریم را در آن ثبت می‌کنیم. مزیت این روش در سادگی ثبت اطلاعات است و معامله‌گر به سرعت می‌تواند ژورنال را بروزرسانی کند. اما عیب آن دشواری گزارش گیری و بررسی اطلاعات ژورنال است. همچنین ممکن است ژورنال معاملاتی گم یا خراب شود.
۲- استفاده از ژورنال دیجیتال
می‌توانیم از نرم‌افزارهایی مثل EXCEL استفاده کنیم و اطلاعات مربوط به معاملات خود را در آن ثبت کنیم. پیشنهاد ما نیز استفاده از این نوع ژورنال است، چرا که این نرم افزارها امکاناتی برای تحلیل و گزارش‌گیری از ژورنال ترید فراهم می‌کنند و مدیریت کردن ژورنال معاملاتی نیز بسیار راحت تر است. کافی است در هر ستون اطلاعاتی را که می‌خواهید ثبت کنید، یادداشت کنید و هر ردیف را به یک معامله اختصاص دهید. همچنین با ذخیره ژورنال در فضای ابری دیگر نگران از دست رفتن اطلاعات نخواهیم بود.
نرم افزارهای اندروید زیادی هم برای ژورنال ترید وجود دارد که استفاده از آنها بسیار راحت است. از معروفترین این نرم افزارها می‌توان به journal fx و leaprr اشاره کرد. این نرم افزارها گزارش‌گیری را برای معامله‌گر بسیار راحت می کنند اما عیب آنها این است که امکان شخصی سازی ژورنال در این نرم افزارها وجود ندارد.
نکات مهم در استفاده از ژورنال معاملاتی
برای اینکه از مزایای ژورنال معاملاتی بهره‌مند شویم و در یافتن نقاط قوت و ضعف خود به عنوان معامله‌گر موفق باشیم، لازم است نکات زیر را رعایت کنیم.
ثبت دقیق اطلاعات
تمامی اطلاعات برای هر معامله باید با دقت ثبت شود تا یک ژورنال قابل استناد داشته باشیم.
انضباط در نوشتن اطلاعات
معمولا نوشتن ژورنال در روزهایی که معاملات ضررده داشته‌ایم، سخت‌تر است و ممکن است انگیزه لازم برای نوشتن اطلاعات مربوط به ترید را نداشته باشیم. اما این روزها از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند و بدون آنها ژورنال بی فایده خواهد بود.
تحلیل و بازبینی اطلاعات
صرف نوشتن اطلاعات در ژورنال معاملاتی، هیچ کمکی به ما نمی‌کند. بلکه بررسی و تحلیل این اطلاعات به ما کمک می‌کند نقاط ضعف و قدرت خود را بشناسیم و در مدیریت هیجانات و احساسات و همچنین بهبود استراتژی پیشرفت کنیم. بهتر است از دوره‌های ثابت و منظم، مثلا هفتگی، برای تحلیل و بررسی ژورنال ترید استفاده کنیم.
جمع‌بندی
استفاده از ژورنال معاملاتی برای هر معامله‌گری از مبتدی تا حرفه‌ای ضروری است. هدف از استفاده از ژورنال ترید بهبود استراتژی معاملاتی، یافتن الگوهای معیوب رفتاری و روانی، کسب تجربه و درس گرفتن از اشتباهات است. هر معامله‌گر بایستی ژورنال معاملاتی را بر اساس نیازهای خودش شخصی سازی کند اما به صورت کلی اطلاعاتی مثل دلایل ورود به معامله، تاریخ و زمان، احساسات مربوط به معامله و میزان سود و ضرر از اهمیت بالایی برخوردارند. برای استفاده موثر از ژورنال ترید لازم است که اطلاعات هر معامله را به صورت منظم و دقیق ثبت کنیم و هر هفته زمانی را به بررسی و تحلیل اطلاعات ژورنال بپردازیم.
سوالات متداول
ژورنال ترید چه اهمیتی دارد؟
بدون ژورنال معاملاتی تریدرها محکوم به تکرار اشتباهات و الگوهای معیوب رفتاری هستند. ژورنال ترید این موقعیت را برای معامله‌گر فراهم می‌کند تا نقاط ضعف و قوت خود را تحلیل و عوامل بازدارنده در مسیر پیشرفت را شناسایی کند.
آیا همه تریدرها باید از ژورنال ترید استفاده کنند؟
بله همه‌ی تریدرها از مبتدی تا حرفه‌ای نیاز به ژورنال ترید و یادگیری از اشتباهات و بهبود خود دارند.
چگونه ژورنال ترید خودمان را بسازیم؟
ابتدا باید یک روش ثبت اطلاعات را انتخاب کنیم. ژورنال ترید می‌تواند در یک دفتر یا یک نرم افزار مثل EXCEL ثبت شود. قدم دوم شناسایی اطلاعاتی است که می‌خواهیم در هر معامله بررسی کنیم و قدم سوم ثبت منظم و دقیق اطلاعات در ژورنال ترید است.
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید