هش تراکنش (Transaction Id یا TXiD) یک کد منحصر به‌فرد برای هر تراکنش در بلاکچین است که به منظور پیگیری وضعیت آن تراکنش صادر می‌شود. با استفاده از هش تراکنش میتوان به اطلاعاتی مانند آدرس فرستنده، گیرنده، مبلغ تراکنش، زمان انجام انتقال و وضعیت تایید آن دسترسی داشت. برای پیگیری وضعیت تراکنش باید به جستجوگرهای بلاکچین (Blockchain Explorer) مخصوص شبکه‌ای که در آن تراکنش را انجام داده‌اید، مراجعه کنید. برای پیدا کردن TXiD نیز می‌توانید از طریق تاریخچه تراکنش‌های خود در ولت یا صرافی اقدام کنید.
هش تراکنش چیست؟ بررسی مفهوم TXID در بلاکچین
هش تراکنش یا همان «TXID» یک کد منحصربه‌فرد است که به هر تراکنش در بلاکچین اختصاص می‌یابد. در واقع میتوان گفت که این کد مانند اثر انگشت در تراکنشها عمل می‌کند و امکان ردیابی و صحت هر تراکنش را از جمله انتقال‌های ببین کیف پولی فراهم می‌کند. TXID مانند شناسه پرداخت در سیستم‌های مالی سنتی است که به عنوان کد رهگیری تراکنش مورد استفاده قرار می‌گیرد. هش تراکنش رشته‌ای طولانی و تصادفی از حروف و اعداد است که از یک الگوریتم رمزنگاری (مانند SHA-256 در بیت کوین) حاصل می‌شود. تراکنشها معمولا به دلایلی مانند میزان کارمزد، شلوغی شبکه و همچنین مقدار انتقال در صف قرار می‌گیرند. سپس توسط شبکه تایید و در چرخه بلاکچین قرار می‌گیرند. این فرایند نیاز با تاییدیه‌های متعددی دارد که با در دست داشتن هش تراکنش و مراجعه به بلاکچین اکسپلورر، می‌توانید وضعیت تراکنش را مشاهده کنید.
چه اطلاعاتی در شناسه تراکنش یا هش تراکنش (TXID) ذخیره می‌شود؟
«TXID» یا همان هش و شناسه تراکنش اطلاعات جامعی را درون خود ذخیره می‌کند که در زمان نیاز بتوان از آن‌ها استفاده کرد. در این کد، آدرس فرستنده و گیرنده، میزان و نوع ارز دیجیتال، زمان انجام تراکنش و وضعیت فعلی آن (تراکنش موفقیت‌آمیز، در حال انتظار یا ناموفق)، تعداد تاییدیه‌ها و کارمزد تراکنش را ذخیره می‌کند. البته به غیر از این اطلاعات عمومی، «هش» اطلاعاتی مانند اندازه بلاکی که تراکنش در آن ثبت شده را نیز ذخیره می‌کند. در برخی از بلاکچین‌ها نیز هش تراکنش، اطلاعاتی مانند یادداشت‌های هر تراکنش را ثبت می‌کند.
چرا یافتن TXID در تراکنش‌های ارز دیجیتال مهم است؟
برای اینکه بخواهید یک تراکنش را رهگیری کنید، به هش تراکنش احتیاج دارید. فارغ از اینکه هش تراکنش اطلاعات مهمی را در اختیار کاربران می‌گذارد، می‌تواند روشی عالی برای جلوگیری از تقلب و همچنین دستکاری دارایی‌ها باشد. همچنین با هش تراکنش میتوان دریافت که آیا دارایی مورد نظر در حساب مقصد نشسته یا نه؛ بدین ترتیب مقصد نمی‌تواند ادعایی مبنی بر عدم دریافت دارایی داشته باشد. همچنین در صورت بروز یک اختلال در حین تراکنش از صرافی یا کیف‌پول می‌توانید با ارائه این کد به پشتیبانی سکوی مربوطه، مشکل را حل کنید. در نهایت هش تراکنش به افزایش شفافیت و اثبات پرداخت یک مبلغ به فرد دیگر نیز کمک می‌کند.
چگونه هش تراکنش (TXID) را پیدا کنیم؟
به طور کلی سه راهکار اصلی برای پیدا کردن هش تراکنش یا همان (TXID) وجود دارد که شامل یافتن این شناسه از طریق کیف‌پول، صرافی و بلاکچین اکسپلورر (Blockchain Explore) (که سایت پیگیری تراکنش ارز دیجیتال هستند) می‌شود. مسیر پیدا کردن هش تراکنش در هر سه روش یکسان است، با این تفاوت که در بلاکچین اکسپلوررها باید ابتدا ولت خود را به پلتفرم متصل کنید. اما در صرافی و کیف پول، کافی است به تاریخچه تراکنشها بروید تا بتوانید هش تراکنش را مشاهده کنید.
پیدا کردن TXID در کیف پول‌های مختلف
تقریبا در هر کیف پول ارز دیجیتال یک بخش تاریخچه تراکنش وجود دارد که با مراجعه به این بخش امکان پیدا کردن شناسه تراکنش فراهم شده است. البته ممکن است در کیف‌پول‌های مختلف تفاوت‌هایی در جزئیات وجود داشته باشد. به طور مثال برای پیدا کردن هش تراکنش در کیف پول تراست ولت باید وارد این برنامه شوید و ابتدا ارز دیجیتال مدنظرتان (مثل اتریوم) را انتخاب کنید. پس از باز شدن صفحه اتریوم، لیست تراکنشها به شما نمایش داده می‌شود. با ضربه زدن روی تراکنش مدنظرتان، صفحه جزئیات باز شده و در این بخش می‌توانید «شناسه تراکنش» یا «TXID» را مشاهده کنید. در کیف پول تون کیپر اما مراحل کمی ساده‌تر است و بایستی پس از باز کردن صفحه نرم‌افزار به بخش «History» یا تاریخچه بروید. از این بخش می‌توانید با مشاهده لیست تراکنشها و ضربه زدن روی معامله مدنظرتان، جزئیات و «هش تراکنش» را مشاهده کنید.
آموزش پیدا کردن TXID در بلاکچین اکسپلوررها
برای پیدا کرد TXID در بلاکچین اکسپلوررها ابتدا باید بستر انتقال ارز دیجیتال معامله شده را بدانید و براساس آن یک جستجوگر را انتخاب کنید. به طور مثال برای توکن‌های بستر اتریوم باید به سایت «Etherscan.io» که در لیست بهترین بلاکچین اکسپلورر جا دارد، وارد شوید. در این مرحله باید کیف پولی که تراکنش را با آن انجام داده‌اید، به سایت etherscan متصل کنید. حال لیست تراکنشها به شما نمایش داده می‌شود. در این مرحله می‌توانید با انتخاب تراکنش مورد نظر، هش تراکنش یا TXID آن را مشاهده کنید.
نحوه پیدا کردن هش تراکنش در صرافی‌ها
برای پیدا کردن هش تراکنش در صرافی‌ها نیز بایستی مراحلی مشابه با مراحل یافتن این شناسه در کیف پول‌ها را طی کنید. برای پیدا کردن هش تراکنش در صرافی‌ها ابتدا باید وارد صرافی مورد نظرتان شوید و به بخش تاریخچه تراکنشها مراجعه کنید. این بخش عموما در قسمت کیف پول شما یا حساب کاربری قرار دارد. در بخش تاریخچه بایستی روی تراکنش مدنظر خود ضربه زده و در بخش جزئیات، «TXID» پیدا کنید.
کاربردهای مهم هش تراکنش (TXID) برای کاربران ارز دیجیتال
TXID به واسطه امکان رهگیری تراکنش در هر لحظه، اهمیت بالایی برای کاربران دنیای کریپتوکارنسی دارد. کاربرد هش تراکنش آن‌جایی مشخص می‌شود که میتوان با وارد کردن آن در بلاکچین اکسپلورر و مشاهده وضعیت تراکنش، هرگونه ادعا مبنی بر سرقت و کلاهبردای را رد کرد. در ادامه، به کاربردهای مهم هش تراکنش پرداخته‌ایم.
پیگیری تراکنش‌های انجام شده
با استفاده از شناسه تراکنش می‌توانید یک تراکنش را در بلاکچین پیگیری کنید و از انجام آن اطمیان حاصل کنید. این موضوع به‌خصوص در مواردی که تایید تراکنشها با مشکل یا یک تاخیر مواجه می‌شوند، کاربرد دارد. در این موارد می‌توانید با وارد کردن عدد شناسه در بلاکچین اکسپلوررها وضعیت تراکنش را به طور کامل بررسی کنید.
جلوگیری از دستکاری تراکنشها
از آنجا که هر هش تراکنش یک کد منحصربه‌فرد است، امکان دستکاری تراکنشها وجود ندارد. در واقع برای دستکاری تراکنشها بایستی هش تراکنش تغییر کند. با تغییر شناسه تراکنش، هش بلوکی که تراکنش در آن قرار دارد نیز تغییر می‌کند. سپس این موضوع باعث تغییر هش تمام بلوک‌های بعدی می‌شود و در آخر نیز این دستکاری توسط سیستم شناسایی می‌شود. به‌این‌ترتیب دستکاری تراکنش تقریبا غیر ممکن می‌شود.
افزایش شفافیت بلاکچین
با وجود (TXID) تقریبا تمام اطلاعات تراکنشها در بلاکچین اکسپلوررها به صورت شفاف به نمایش گذاشته می‌شوند. آدرس فرستنده و گیرنده در هر تراکنش به کمک هش به نمایش گذاشته می‌شود. در واقع «هش» با ایجاد یک کد خاص برای هر تراکنش و بلاکچین امکان دسترسی شفاف به اطلاعات را به هر فرد می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود که کل بلاکچین‌ها کاملا شفاف و غیر قابل دستکاری باشند.
چگونه با استفاده از هش تراکنش، وضعیت تراکنش را بررسی کنیم؟
برای بررسی وضعیت تراکنش ابتدا بایستی براساس ارز دیجیتال مدنظر خود به یکی از سایت‌های بلاکچین اکسپلورر (مرورگر بلاکچین) مراجعه کنید. به طور مثال برای ترون و ارزهای بر بستر TRC-۲۰ بایستی به سایت «TronScan.com» مراجعه کنید. سپس در صفحه اصلی سایت یک کادر جستجو وجود دارد که شما بایستی هش تراکنش را کپی و در این کادر جایگزاری کنید. سپس اطلاعات تراکنش از جمله مقدار ارز دیجیتال انتقال داده شده، فرستنده، گیرنده، وضعیت تراکنش و کارمزد آن به شما نمایش داده می‌شود.
در صورتی که وضعیت تراکنش در حالت تایید شده (Successful) باشد، انتقال ارز دیجیتال به طور کامل انجام شده است. اما اگر وضعیت در حالت ناموفق (Unsuccesful) باشد، یعنی تراکنش هنوز هم در حال پردازش است. حالت سوم نیز وضعیت رد شده (Rejected) نام دارد. در صورت نمایش این وضعیت، یعنی تراکنش شما به دلیل عدم تایید از سوی شبکه و نداشتن بودجه کافی به کیف پول یا حساب کاربری صرافی شما بازگشت داده شده است.
چرا امنیت هش تراکنش (TXID) اهمیت دارد؟
امنیت TXID به دلیل اینکه از این شناسه برای جلوگیری از دستکاری اطلاعات و شفاف‌سازی بلاکچین استفاده می‌شود، اهمیت زیادی دارد. در واقع این شناسه، یکی از دلایل حفظ امنیت بلاکچین است و به کمک آن میتوان از بروز مشکلاتی همچون تقلب، سرقت و کلاهبرداری در دنیای ارز دیجیتال جلوگیری کرد.
آیا میتوان TXID را به اشتراک گذاشت؟
شما می‌توانید بدون هیچ نگرانی‌ای هش تراکنش را در اختیار دیگران قرار دهید. در TXID هیچ اطلاعات حساس و ضروری در رابطه با کلیدهای خصوصی ذخیره نمی‌شود و این امر باعث سهولت در اشتراک گذاری هش تراکنش می‌شود. حتی در برخی موارد، قرار دادن شناسه تراکنش در اختیار دیگران ضروریست. به طور مثال در زمانی که یک انتقال را از کیف پول خود به یک مقصد دیگر انجام داده‌اید، به کمک اشتراکگذاری هش تراکنش می‌توانید اثبات پرداخت را انجام دهید. البته باید در نظر داشته باشید که با در اختیار قرار دادن هش تراکنش به دیگران امکان پیدا کردن آدرس کیف پول ارز دیجیتال شما و راحت‌تر شدن سواستفاده از آن توسط افراد دیگر وجود دارد.
چالش‌ها و محدودیت‌های مرتبط هش تراکنش
هش تراکنش با چالش‌ها و محدودیت‌هایی هم روبه‌روست که این موارد گاهی باعث بروز مشکلاتی می‌شود. از جمله چالش‌های مهم در رابطه با هش تراکنش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم امکان تغییر یا لغو تراکنش: درست از زمانی که هش تراکنش ساخته شد، امکان تغییر تراکنش یا لغو آن برای کاربران وجود ندارد.
- پیچیدگی و طولانی بودن شناسه: عدد شناسه تراکنش طولانی است و این موضوع موجب باعث می‌شود که امکان به‌خاطر سپردن این عدد وجود نداشته باشد.
- نبود استاندارد واحد: فرمت TXID در هر بلاکچین متفاوت است و هیچ ساختار واحدی برای آن وجود ندارد.
جمع‌بندی
TXID یا همان هش تراکنش یک کد منحصربه‌فرد است که در حفظ امنیت، شفافیت و روند بررسی معاملات نقشی کلیدی به عهده دارد. این شناسه در هر شبکه متفاوت است و امکان پیدا کردن عدد هر تراکنش در صرافی‌ها، کیف‌پول‌ها و بلاکچین اکسپلوررها وجود دارد. به طور مثال در برای پیدا کردن این عدد در ارزهای دیجیتال بستر اتریوم باید به مرورگر بلاکچین Etherscan مراجعه کنید. با استفاده از هش تراکنش میتوان از سرقت، کلاهبرداری و ادعای عدم پرداخت کامل وجه جلوگیری کرد.
سوالات متداول
اگر TXID گم شود، آیا میتوان آن را پیدا کرد؟
بله، با مراجعه به تاریخچه تراکنشها در کیف پول، صرافی یا جستجو در مرورگرهای بلاکچین میتوان TXID را پیدا کرد.
آیا میتوان از طریق TXID اطلاعات شخصی کاربر را به دست آورد؟
خیر، TXID فقط شناسه تراکنش است و اطلاعات شخصی را فاش نمیکند.
آیا ممکن است TXID یک تراکنش نامعتبر باشد؟
خیر، TXID همیشه معتبر است، اما تراکنش مربوط به آن ممکن است ناموفق باشد.
چرا به هش تراکنش یا TXID نیاز داریم؟
وجود TXID برای ردیابی، تأیید و اثبات تراکنشها در بلاکچین ضروری است.
چگونه میتوان TXID یک تراکنش را پیدا کرد؟
با مراجعه به تاریخچه تراکنشها در کیف پول، صرافی یا جستجو در مرورگرهای بلاکچین.
آیا میتوان TXID را با دیگران به اشتراک گذاشت؟
بله، اشتراکگذاری TXID امن است و اطلاعات حساسی را فاش نمیکند.
چگونه میتوان با استفاده از هش تراکنش (TXID) تراکنش را پیگیری کرد؟
با وارد کردن TXID در مرورگرهای بلاکچین، جزئیات تراکنش قابل مشاهده است.
آیا امکان تغییر یا حذف TXID وجود دارد؟
خیر، پس از ثبت تراکنش در بلاکچین، امکان تغییر یا حذف TXID وجود ندارد.
منبع: coingecko
اولین نفری باشید که نظر می دهید