روش‌های پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده در ایران

سواستفاده‌گران و هکرها از عدم آگاهی کاربران برای سرقت ارزهای دیجیتال آن‌ها استفاده می‌کنند. بسیاری از کاربران با لمس لینک‌های کلاهبرداری و ورود به سایت‌های فیشینگ، ارزهای دیجیتال خود را از دست می‌دهند. همچنین گاهی کاربران کلید‌های خصوصی و رمز ولت خود را در اختیار سایر افراد قرار داده و دارایی خود را به باد می‌دهند. از طرفی روش‌هایی برای پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده در ایران وجود دارد که یکی از آن‌ها مراجعه به پلیس فتا است. از دیگر روش‌ها، پیگیری تراکنش مورد نظر از طریق ردیاب‌های تراکنش (Blockchain Explorer) است. حال در ادامه، به بررسی روش‌های پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده در ایران پرداخته و هر روش را توضیح داده‌ایم.

آیا امکان پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده وجود دارد؟

جلوگیری از سرقت ارزهای دیجیتال، با توجه به گسترش پذیرش آن‌ها در جامعه، به یکی از دغدغه‌های بزرگ جامعه کریپتو تبدیل شده است. کلاهبرداری پانزی، لینک‌های فیشینگ، افشای کلیدهای خصوصی، استفاده از کیف پول ارز دیجیتال غیر‌معتبر و دسترسی به رمز ولت از روش‌های مرسوم سرقت ارزهای دیجیتال هستند. کاربران می‌توانند با استفاده از بلاکچین اکسپلورر و همچنین مراجعه به پلیس فتا و طرح شکایت، ارز دیجیتال سرقت شده خود را پیگیری کنند. 

کاربران می‌توانند با گذاشتن احراز هویت دو عاملی، عدم لمس لینک‌های نامشخص، عدم افشای اطلاعات با اهمیت مانند رمز ولت و کلیدهای خصوصی، و همچنین استفاده از پلتفرم‌های امن، از سرقت ارزهای دیجیتال جلوگیری کنند. همچنین در خرید ارز دیجیتال نیز سعی کنید از پلتفرمی استفاده کنید که دارایی شما را در محیطی امن نگهداری می‌کند و دارای باگ امنیتی نیست. 

مراحل پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده

حال با تصور اینکه ارز دیجیتال شما مورد سرقت واقع شده است، باید به دنبال برگرداندن آن یا حداقل دسترسی به سارقان باشید. حال در ادامه، به معرفی و شرح مراحل پیگیری ارز دیجیتال سرقت شده پرداخته‌ایم:

جمع‌آوری اطلاعات تراکنش سرقتی

تراکنش‌های انجام شده در بلاکچین، هرکدام شامل اطلاعاتی می‌شوند. مهم‌ترین این داده‌ها «هش تراکنش» یا «TXiD» است. این عبارت، معتبرترین راهکار برای پیگیری تراکنش است. با در دست داشتن هش تراکنش می‌توانید به اطلاعاتی مانند آدرس کیف پول مقصد، ساعت تراکنش و همچنین مقدار ارز انتقال یافته، دسترسی پیدا کنید. این اطلاعات می‌توانند برای پیگیری تراکنش سرقتی کاربردی باشند. 

استفاده از سایت‌های ردیابی تراکنش‌های بلاکچین

سایت‌های زیادی برای ردیابی تراکنش‌های بلاکچین وجود دارند. این سایت‌ها به عنوان «جستجوگر بلاکچین» یا «Blockchain Explorer» شناخته می‌شوند. هر شبکه بلاکچین، بلاکچین اکسپلورر خاص خود را دارد. برای مثال سایت «Etherscan» برای بلاکچین اتریوم و «Tronscan» برای شبکه ترون است. با وارد کردن هش تراکنش در بلاکچین اکسپلوررها می‌توانید اطلاعات مهمی مانند آدرس مقصد، مقدار انتقال و همچنین ساعت انجام تراکنش را مشاهده کنید. 

 تماس با صرافی‌هایی که ارز دیجیتال به آن‌ها منتقل شده است

اگر سارق ارز دیجیتال شما رمز‌ارزها را به یک صرافی ارز دیجیتال انتقال داده باشد، با استفاده از هش تراکنش می‌توانید نام صرافی را پیدا کنید. با ارائه دلایل و اسناد کافی، می‌توانید به راحتی به صرافی ثابت کنید که انتقال‌ ارزهای دیجیتال توسط شما نبوده است. البته این در صورتی امکان‌پذیر خواهد بود که سارق، ارزهای دیجیتال شما را به ولت یا آدرس دیگری انتقال نداده باشد. اگر بتوانید صرافی را متقاعد کنید، حساب فرد سو‌استفاده‌گر تا زمان بررسی‌های قانونی، مسدود خواهد شد.

گزارش به مراجع قانونی

یکی از مراجع قانونی در ایران که به شدت پیگیر اتفاقاتی مانند کلاهبرداری و سرقت در فضای دیجیتال هستند، پلیس فتا است. پلیس فتا سازمانی است که برای جرایم سایبری و دیجیتال در‌نظر گرفته شده است. با ارائه مدارک و اسناد مشخص و کافی به پلیس فتا و طرح شکایت، می‌توانید ارزهای دیجیتال سرقت شده خود را پیگیری کنید. 

استفاده از خدمات شرکت‌های تخصصی ردیابی ارز دیجیتال

شرکت‌هایی مانند Chainalysis، CipherTrace و Elliptic در زمینه ردیابی ارز دیجیتال فعالیت می‌کنند و با ارائه خدماتی نظیر نظارت بر فعالیت‌های مشکوک، شناسایی الگوهای کلاهبرداری و ردیابی دارایی‌های سرقت‌شده، به کاربران کمک می‌کنند تا امنیت دارایی‌های دیجیتال خود را افزایش دهند.

چگونه سرقت ارز دیجیتال را تشخیص دهیم؟

سرقت ارز دیجیتال عمدتا از طریق فریب کاربران صورت می‌گیرد. سارقان با ارسال لینک‌های مخرب کاربران را به دلایل مختلف (مانند برنده شدن در قرعه‌کشی یا دستیابی به یک جایزه بزرگ) ترغیب به استفاده از لینک می‌کنند. پس از لمس لینک، کاربر وارد محیطی می‌شود که برای دریافت جایزه از او خواسته می‌شود تا ولت خود را سایت کلاهبرداران متصل کند. کاربر با اتصال ولت پس از مدتی، متوجه خالی شدن کیف پول خود می‌شود. با پیگیری می‌تواند تنها متوجه آدرس کیف پول مقصد شود.

ابزارها‌ی کاربردی برای ردیابی تراکنش‌های بلاکچین

حال برای اینکه بتوانید تراکنش‌های خود را ردیابی کنید، باید از ابزارهایی استفاده کنید که بتوانید اطلاعات کاملی را در رابطه تراکنش خود بدست آورید. در ادامه به معرفی کاربردی‌ترین ابزارهای ردیابی تراکنش پرداخته‌ایم:

Chainalysis

وبسایت Chainanlysis یکی از پلتفرم‌های معتبر کریپتویی است که خدمات مختلفی در حوزه رمز‌ارزها ارائه می‌دهد. این سایت با ارائه ابزارهایی مانند Chainalysis Reactor، Chainalysis KYT، Chainalysis Kryptos، Chainalysis Market Intel، Chainalysis Business Data خدماتی مانند ارائه داده‌های بلاکچینی معتبر، اهداف سرمایه‌گذاری متنوع، ارائه داده‌های مرتبط با کسب‌وکارها و امکان شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری را به کاربران می‌دهد. همچنین Chainalysis خدمات مانند نرم‌افزارهای تحلیل بلاکچین برای ردیابی تراکنش‌های ارز دیجیتال، ابزارهای تطبیق برای اطمینان از رعایت مقررات، و تحقیقات تخصصی برای شناسایی و مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی در حوزه ارزهای دیجیتال نیز به فعالان این حوزه معرفی کرده است.

CipherTrace

سایت سایفرتریس (CipherTrace) هم مانند Chainanlysis خدمات متنوعی را در حوزه کریپتوکارنسی ارائه می‌دهد. از تجزیه و تحلیل قانونی تراکنش‌های ارز دیجیتال و شناسایی پول‌شویی رمزارز‌ها گرفته تا ارائه اطلاعات معاملات و شناسایی مبادلات ارزی، همه از خدماتی هستند که سایفرتریس ارائه می‌دهد. می‌توان از CipherTrace به عنوان بهترین پلتفرم برای مدیریت و پیگیری تراکنش‌های ارز دیجیتال نام برد. 

Crystal Blockchain

وبسایت کریستال بلاکچین (Crystal Blockchain) که بعدا نام خود را به «Crystal Intelligence» تغییر داد، یکی از بهترین پلتفرم‌ها برای پیگیری و نظارت بر تراکنش‌ها و جریان ارزهای دیجیتال در بلاکچین است. کاربران می‌توانند با استفاده از کریستال بلاکچین به راحتی تراکنش‌‎های خود را نظارت و آن‌ها را مدیریت کنند. 

نکات امنیتی مهم برای جلوگیری از سرقت ارز دیجیتال

حال برای پیشگیری از سرقت ارز دیجیتال، راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند تا حد زیادی از بر باد رفتن ارزهای دیجیتال شما جلوگیری کند. در ادامه به معرفی برخی راهکارهای کاربردی برای جلوگیری از سرقت ارز دیجیتال پرداخته‌ایم:

تغییر رمز عبور کیف پول و حساب صرافی

سعی کنید در انتخاب رمز‌عبور کیف پول و صرافی نکات امنیتی لازم مانند عدم استفاده از تاریخ تولد، نام اشخاص و اعداد مشخص (مانند شماره‌های خاص) را رعایت کنید. همچنین هر چند وقت یکبار (برای مثال بازه‌های ۶ ماهه) رمز عبور خود را عوض کنید. به این شکل می‌توانید امنیت حساب خود را حفظ کنید. 

فعال کردن احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA)

احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA) روشی است که طی آن برای انجام فرآیندهایی مانند انتقال یا برداشت ارز دیجیتال، رمز دیگری از طریق برنامه «Google Authenticator» تامین می‌شود. هر ۶۰ ثانیه یک کد جدید توسط Google Authenticator تولید می‌شود که عددی تصادفی است. با اتصال حساب خود به Google Authenticator، می‌توانید امنیت حساب خود را چند برابر کنید. 

انتقال باقی‌مانده ارزهای دیجیتال به کیف پول سرد (Cold Wallet)

اگر سارقان و کلاهبرداران توانستند بخشی از دارایی شما را به سرقت ببرند، کافی است برای جلوگیری از سرقت باقی مانده دارایی، آن‌ها را سریعا به یک کیف پول ارز دیجیتال دیگر که در تلفن همراه دیگری غیر از موبایل خود شما است منتقل کنید. پس از اینکه این فرایند انجام شد، برای امنیت بیشتر این مقادیر را به یک کیف پول سرد انتقال دهید. از کیف پول صرافی‌ها نیز به عنوان کیف پول سرد می‌توانید استفاده کنید.

آیا بیمه‌ای برای جبران ارزهای دیجیتال سرقت شده وجود دارد؟

در حال حاضر و در ایران بیمه خاصی برای ارزهای دیجیتال وجود ندارد. در سطح بین‌المللی نیز شرکت‌هایی مانند Lloyd’s و Relm Insurance خدماتی در قالب جبران خسارت حاصل از هک و سرقت ارز دیجیتال به شرکت‌ها و صرافی‌ها ارائه می‌دهند. اخیرا شرکت Bitgo نیز خدماتی برای جبران خسارت‌های ناشی از سرقت و هک ارز دیجیتال برای کیف پول‌های آنلاین در نظر گرفته است. اما پیش از اینکه به فکر استفاده از بیمه سرقت رمز‌ارز باشید، باید به دنبال تامین امنیت دارایی خود باشید.

جمع‌بندی

سرقت ارزهای دیجیتال با توجه به گسترش بازار کریپتوکارنسی، بسیار رایج شده است. عدم رعایت نکاتی همچون لمس نکردن لینک‌های ناشناس، استفاده از سایت‌ها و ولت‌های نامعتبر، اعتماد به افراد ناشناس، افشای کلیدهای خصوصی و همچنین افشای رمز‌عبور ولت و صرافی می‌تواند از دلایلی برای سرقت ارزهای دیجیتال باشد. البته راهکارهایی برای جلوگیری از سرقت رمز‌ارزها مانند تغییر رمز عبور کیف پول و حساب صرافی، فعال کردن احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA) و انتخاب رمز‌عبور قوی وجود دارند. همچنین سایت‌هایی مانند Chainalysis، CipherTrace و Crystal Blockchain در کنار بلاکچین اکسپلوررها برای ردیابی تراکنش‌های ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

سوالات متداول

منبع: britannicamoney