مفهوم مینت NFT چیست؟
برای درک بهتر مفهوم مینت کردن، ابتدا باید بدانیم NFT چیست؟ NFT مخفف Non-Fungible Token به معنای توکن غیرقابل تعویض است. بر خلاف بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال که به صورت مشابه قابل مبادله هستند (قابل تعویض)، NFTها منحصربه‌فرد هستند و هر کدام بسته به تقاضای بازار ارزش متفاوتی دارند. این توکن‌ها به عنوان نماینده یا گواهی برای مالکیت یک اثر دیجیتالی یا حتی فیزیکی (مانند هنر دیجیتال، موسیقی، ویدئو، یا املاک مجازی و حقیقی) عمل می‌کنند.
در دنیای کریپتو و بلاکچین، مینت کردن (Minting) یا ضرب کردن، به معنای فرآیند ایجاد و ثبت یک توکن یا NFT جدید روی بلاکچین است. وقتی یک کاربر یا هنرمند تصمیم می‌گیرد که یک اثر هنری یا هر نوع دارایی دیجیتال خود را به NFT تبدیل کند، با مینت کردن آن، گواهی مالکیت این دارایی به صورت دائمی و غیرقابل تغییر روی بلاکچین ثبت میشود. هر NFT از طریق یک قرارداد هوشمند بر بلاکچین ثبت میشود و اطلاعاتی از جمله آدرس فایل یا نام دارایی ثبت شده، مالک، تاریخ ثبت و غیره را شامل میشود. NFT به صورت تغییرناپذیر بر بلاکچین ثبت میشود و صحت‌سنجی آن برای همه قابل انجام است. بلاکچین، فضای ابری ذخیره‌سازی اصل فایل نیست؛ تنها بستری غیرقابل تغییر برای ثبت گواهی مالیکت آن اثر تحت قالب یک NFT است.
فرآیند مینت کردن چگونه است؟
برای مینت کردن NFT، چندین مرحله وجود دارد که باید طی شود. این مراحل را در ادامه شرح خواهیم داد.
ایجاد دارایی دیجیتال
اولین قدم برای مینت کردن، ایجاد یک دارایی دیجیتال است. این دارایی می‌تواند یک تصویر، فایل صوتی، ویدئو، یا هر نوع فایل دیگری باشد. هنرمندان یا خالقان باید محتوایی را که قصد دارند به NFT تبدیل کنند، تولید کنند.
انتخاب بلاکچین
بلاکچین‌های مختلفی برای مینت کردن NFTها وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و هزینه‌های خاص خود را دارند. برخی از این بلاکچین‌ها شامل اتریوم (Ethereum)، بلاکچین سولانا (Solana) و شبکه پالیگان (Polygon) هستند. انتخاب پلتفرم مهم است زیرا نوع بلاکچین تاثیر مستقیمی بر هزینه‌های تراکنش و کارمزدهای مربوط به آن دارد.
انتخاب مارکتپلیس (فروشگاه) NFT
بعد از انتخاب بلاکچین، شما نیاز دارید پلتفرمی انتخاب کنید که به شما اجازه می‌دهد NFT خود را مینت کنید. مارکت‌پلیس‌های معروفی مانند OpenSea ،Rarible ،Foundation و Mintable وجود دارند که امکان مینت کردن و فروش NFT را فراهم می‌کنند. هر کدام از این پلتفرم‌ها نیز ویژگی‌ها و کارمزدهای خاص خود را دارند.
آپلود فایل و اطلاعات مرتبط
در این مرحله، فایل دیجیتال خود را در پلتفرم انتخابی آپلود می‌کنید و اطلاعاتی مانند نام، توضیحات و ویژگی‌های خاص NFT را وارد می‌کنید. این اطلاعات برای توصیف و ارائه بهتر NFT به خریداران احتمالی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پرداخت کارمزد تراکنش و ثبت NFT
یکی از بخش‌های مهم مینت کردن NFT، پرداخت کارمزدهای مربوط به تراکنش در بلاکچین است. در بلاکچین‌هایی مانند اتریوم، این کارمزدها به عنوان گس‌فی (Gas Fee) شناخته می‌شوند. هزینه‌های گس فی متغیر است و بسته به شلوغی شبکه می‌تواند کم یا زیاد باشد. مبلغ مورد نیاز برای مینت کردن را می‌توانید از صرافی ارز دیجیتال تهیه کنید.
ثبت نهایی در بلاکچین
پس از پرداخت کارمزد و تایید تراکنش، NFT شما به‌طور رسمی در بلاکچین ثبت میشود. این ثبت به این معناست که مالکیت شما بر این دارایی دیجیتال به‌صورت غیرقابل تغییر و دائمی در بلاکچین ثبت شده است و برای عموم مردم قابل نمایش است.
یک داستان واقعی: ساخت NFT از یک توییت!
یکی از معروف‌ترین لحظات تاریخ NFT به توییت اول جک دورسی، بنیان‌گذار توییتر، برمی‌گردد.
او در مارس ۲۰۲۱ نخستین توییت خود را که در سال ۲۰۰۶ نوشته بود «just setting up my twttr» به صورت یک NFT در پلتفرم Valuables by Cent مینت کرد و آن را به قیمت حدود ۲.۹ میلیون دلار فروخت. این معامله نمادی از آغاز تب جهانی NFTها بود و نشان داد که حتی محتوای دیجیتال ساده هم می‌تواند به دارایی منحصربه‌فرد و قابل معامله تبدیل شود. جالب‌تر اینکه در سال ۲۰۲۲، خریدار این NFT سعی کرد آن را دوباره بفروشد؛ اما پیشنهادها به سختی به چند صد دلار رسید؛ اتفاقی که نمادی از حباب و نوسان شدید بازار NFT شد.
تفاوت مینت کردن با خرید NFT
مینت کردن و خرید NFT دو مفهوم متفاوت هستند. وقتی شما یک NFT را مینت می‌کنید، در واقع اولین شخصی هستید که این NFT را ایجاد و روی بلاکچین ثبت می‌کنید. اما وقتی یک NFT را خریداری می‌کنید، شما مالکیت یک NFT که قبلا مینت شده را به دست می‌آورید. به طور خلاصه، مینت کردن به معنای ایجاد یک NFT جدید است، در حالی که خرید به معنای انتقال مالکیت آن است.
برخی پلتفرم‌هایی که خدمات مربوط به ان‌اف‌تی‌ها را ارائه می‌دهند، توکن‌های رمزارز مخصوص خود را نیز ساخته‌اند. خرید و فروش ارزهای دیجیتال NFT هم یکی از راه‌های دیگر شریک شدن در بازار NFTها، بدون خرید اصل NFTها است؛ هرچند این بازار کمی پرریسک‌تر از باقی بازارهای ارز دیجیتال است زیرا ممکن است تب و تاب NFTها فروکش کند و این توکن‌ها با پذیرش عمومی مواجه نشوند.
چالش‌ها و مشکلات موجود در مینت کردن NFT
فرآیند مینت کردن NFT، اگرچه یک فرآیند نوآورانه و هیجان‌انگیز است، اما با چالش‌ها و مشکلاتی نیز همراه است. این چالش‌ها می‌تواند از جنبه‌های مختلفی مانند هزینه، فناوری و مسائل قانونی ظهور کند:
- هزینه‌های بالا و کارمزدهای گس (Gas Fees)
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مینت کردن NFT در بلاکچین‌هایی مثل اتریوم، هزینه‌های بالای گس فی است. این هزینه‌ها برای تایید تراکنش‌ها و ثبت اطلاعات در بلاکچین پرداخت میشود و می‌تواند بسته به شلوغی شبکه به شدت متغیر باشد. در مواقعی که تقاضا برای استفاده از شبکه بیشتر است، هزینه‌ها به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد که این می‌تواند برای هنرمندان یا کاربران با بودجه محدود یک مشکل جدی باشد. - مشکلات مقیاس‌پذیری و سرعت شبکه
بلاکچین‌هایی مانند اتریوم، به دلیل تعداد بالای تراکنش‌ها، ممکن است دچار مشکلات مقیاس‌پذیری شوند. این به این معنی است که در ساعات اوج تقاضا، تراکنش‌ها ممکن است کند شوند یا حتی متوقف شوند. این موضوع می‌تواند باعث شود تا فرایند مینت کردن به تأخیر بیفتد و حتی هزینه‌ها را افزایش دهد. - مشکلات محیط زیستی و مصرف انرژی
یکی دیگر از چالش‌های مینت کردن NFT، مصرف بالای انرژی در برخی از بلاکچین‌ها است. به ویژه بلاکچین‌هایی مانند اتریوم که از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کنند، نیاز به مصرف انرژی زیادی دارند که تأثیرات منفی بر محیط زیست به همراه دارد. این موضوع باعث شده است که بسیاری از کاربران به دنبال بلاکچین‌هایی با مصرف انرژی کمتر و الگوریتم‌های اثبات سهام (Proof of Stake) مانند سولانا و پالیگان باشند. - حقوق مالکیت و سوءاستفاده‌ها
NFTها ممکن است با مشکلات حقوقی مواجه شوند. در برخی موارد، هنرمندان و صاحبان محتوا ممکن است با مشکلات مربوط به نقض حقوق مالکیت یا سوءاستفاده از آثارشان مواجه شوند. به عنوان مثال، ممکن است کسی بدون اجازه اثر هنری یک هنرمند را به NFT تبدیل کند و آن را بفروشد. بنابراین، مسائل قانونی و حقوقی در دنیای NFT و بلاکچین همچنان به‌طور جدی مطرح است و می‌بایست به دقت بررسی شود.
فروشگاهها یا Marketplaceهای محبوب NFT این روزها
این روزها فضاهای زیادی برای ثبت و انتشار ان‌اف‌تی‌ها وجود دارد. در جدول زیر ویژگی‌های محبوب‌ترین گزینه‌ها را با هم مقایسه کرده‌ایم:
| فروشگاه | شبکه‌های پشتیبانی شده | کارمزد معامله | امکانات کلیدی |
|---|---|---|---|
| OpenSea | Ethereum، Polygon، Arbitrum، Optimism، Avalanche، Base ، Klaytn، Zora Network، Blast، Sei | حدود ۲.۵٪ از فروش | رابط کاربری ساده، ساخت کلکسیون رایگان با Lazy Minting |
| Blur | Ethereum ، Blast | کارمزد صفر (کارمزد اختیاری برای سازنده) | ابزارهای حرفه‌ای ترید NFT، نمایش داده‌های بازار در لحظه، معاملات انبوه (Batch Listing) ، sweeping سریع |
| Magic Eden | Solana، Ethereum، Bitcoin (Ordinal NFTs)، Polygon ، Base، ApeChain، Abstract، Berachain، Avalanche، Arbitrum، Sei، BNB Chain | حدود ۲٪ از فروش (صفر برای لیست کردن) | بازار سریع با رابط ساده، تمرکز بر بازی‌ها و کلکسیون‌ها، پشتیبانی از Launchpad برای پروژه‌های جدید |
| Rarible | RARI Chain, Ethereum, Polygon, Immutable X, zkSync Era, zkCandy, Base, Celo, Moonbeam, Etherlink, Lisk, Palm, Aptos, Aleph Zero, Shape, Telos, Matchain, Abstract, Arbitrum, Hedera EVM, و Goat Network | ۱٪ (از خریدار و فروشنده) | امکان ایجاد مارکتپلیس اختصاصی (Custom Marketplace)، توکن حاکمیتی RARI، multi-buy برای صرفه‌جویی در گس |
| Foundation | Ethereum ، Base | ۵٪ از فروش | تمرکز بر آثار هنری باکیفیت، ورودی با دعوت‌نامه |
| Zora | Ethereum، Optimism، Base (و Zora Network به عنوان L2 اختصاصی) | حدود ۱.۴ دلار برای مینت روی شبکه بیس | پروتکل متن‌باز NFT، ابزار ساخت کلکسیون با کد منبع باز |
| Objkt | Tezos | ۵٪ | پلتفرم سریع با هزینه گس پایین |
هزینه‌های مرتبط با مینت کردن
مینت کردن NFT ممکن است هزینه‌هایی را در بر داشته باشد. اصلی‌ترین هزینه‌ای که در این فرآیند وجود دارد، همان گس فی است که برای نوشتن اطلاعات در بلاکچین به اعتبارسنج‌های شبکه پرداخت میشود و در پلتفرم‌های مختلف متغیر است. در شبکه‌هایی مانند اتریوم، این هزینه‌ها ممکن است بالا باشند؛ مخصوصا در زمان‌هایی که شبکه شلوغ است. به همین دلیل برخی کاربران به بلاکچین‌های دیگر که هزینه‌های کمتری دارند، مانند پالیگان یا سولانا روی می‌آورند. فروشگاهها اخیرا روشی به نام lazy minting را نیز به خدمات خود اضافه کرده‌اند. با استفاده از این ویژگی می‌توانید NFT خود را روی فروشگاه ثبت کنید؛ اما تا لحظهی پیدا شدن خریدار آن را روی بلاکچین ثبت نکنید. با این کار کارمزد آن در زمان فروش طبق قوانین فروشگاه از طرفین معامله یا یکی از آن‌ها کسر میشود.
سایت tokenmetrics در رابطه با مینت کردن به صورت رایگان نوشته است:
در بیشتر موارد، این امکان وجود ندارد. مینت کردن NFT نیاز به منابع محاسباتی برای تایید و ثبت تراکنش روی بلاکچین دارد که این امر هزینه‌ای به نام «گس فی» در شبکه‌هایی مانند اتریوم ایجاد می‌کند.
با این حال، برخی از پلتفرم‌ها و بلاکچین‌های جدیدتر در حال بررسی راه‌هایی برای کاهش این هزینه‌ها هستند تا مینت کردن NFT برای خالقین راحت‌تر شود.
راه‌های کاهش هزینه‌های مینت کردن
گرچه مینت کردن NFT می‌تواند با هزینه‌های بالایی همراه باشد، اما راه‌هایی برای کاهش این هزینه‌ها وجود دارد. برخی از این روش‌ها شامل استفاده از بلاکچین‌های کم‌هزینه‌تر و ویژگی‌های جدید هستند که به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون پرداخت هزینه‌های بالا، NFTهای خود را مینت کنند:
- استفاده از بلاکچین‌های کم‌هزینه‌تر
به جای استفاده از اتریوم که به دلیل شلوغی شبکه و هزینه‌های بالای گس فی شهرت دارد، کاربران می‌توانند بلاکچین‌هایی مانند سولانا یا پالیگان را برای مینت کردن NFTهای خود انتخاب کنند. این بلاکچین‌ها هزینه‌های تراکنش بسیار پایین‌تری دارند و در عین حال سرعت بالاتری برای ثبت و تایید تراکنش‌ها فراهم می‌آورند. - Lazy Minting (ضرب کردن Lazy)
یکی از روش‌های جدیدی که اخیرا توسط برخی از مارکت‌پلیس‌ها ارائه شده است، ویژگی lazy minting است. در این روش، NFTها به‌طور اولیه روی بلاکچین ثبت نمی‌شوند و تنها زمانی که یک خریدار پیدا شود، ثبت نهایی صورت می‌گیرد. در این حالت، هزینه‌ها برای مینت کردن NFT از فروشگاه یا فروشنده دریافت میشود و به این ترتیب، هنرمندان یا خالقان محتوا می‌توانند از پرداخت هزینه‌های اولیه اجتناب کنند. در Opensea و Rarible می‌توانید به صورت رایگان ان‌اف‌تی مینت کنید. - بررسی هزینه‌ها و کارمزدهای پلتفرم‌های مختلف
قبل از مینت کردن NFT، کاربران می‌بایست پلتفرم‌های مختلف را بررسی کنند تا از هزینه‌ها و کارمزدهای مربوط به هر یک مطلع شوند. پلتفرم‌هایی مانند OpenSea، Rarible، و Mintable هرکدام مدل‌های متفاوتی برای کارمزدها دارند، بنابراین انتخاب پلتفرم مناسب می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند. - استفاده از شبکه‌های لایه دوم (Layer 2)
بسیاری از بلاکچین‌ها از شبکه‌های لایه دومی استفاده می‌کنند که می‌توانند هزینه‌های تراکنش را کاهش دهند. شبکه‌هایی مانند Optimism و Arbitrum که بر روی اتریوم ساخته شده‌اند، از این تکنولوژی استفاده می‌کنند تا با کاهش هزینه‌های گس، مینت کردن NFT را مقرون‌به‌صرفه‌تر کنند.
آینده مینت کردن NFT
با گسترش روزافزون بازار NFTها و افزایش تعداد کاربران، آینده مینت کردن NFT نیز روشن به‌نظر می‌رسد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که NFTها به زودی در صنایع مختلف مانند املاک، حقوق مالکیت فکری، و حتی مدارک تحصیلی و شناسنامه‌ها استفاده گسترده‌تری پیدا خواهند کرد. از طرفی، با ظهور بلاکچین‌های جدید و بهبود تکنولوژی‌ها، هزینه‌های مینت کردن و تراکنش‌های مرتبط کاهش خواهد یافت و این فرآیند برای کاربران معمولی نیز دسترس‌پذیرتر خواهد شد.
این روزها RWAها یا دارایی‌های دنیای واقعی بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. این دارایی‌ها می‌توانند به صورت NFT ضرب شوند و نماد مالکیت یک دارایی در دنیای واقعی (مثل یک خانه یا یک تابلوی واقعی از هنرمندی مشهور) باشند.
جمع‌بندی
مینت کردن NFT یکی از مهم‌ترین و جدیدترین مفاهیم در دنیای بلاکچین و رمزارزهاست که به کاربران اجازه می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال یا حتی فیزیکی خود را به‌صورت منحصربه‌فرد و دائمی بر روی بلاکچین ثبت کنند. می‌توان به بلاکچین مانند یک دفتر ثبت بزرگ و غیرقابل تغییر نگاه کرد که تراکنش‌های مالی یا گواه مالکیت دارایی‌ها را می‌توان بر روی آن ثبت کرد. مینت کردن، با اینکه هزینه‌های مخصوص به خود را دارد، فرصت‌های جدیدی را برای هنرمندان، خالقان محتوا و حتی صاحبان دارایی‌های فیزیکی ایجاد کرده است. با توجه به رشد سریع این صنعت، ممکن است که در آینده نزدیک، استفاده از NFTها و فرآیند مینت کردن به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی دیجیتالی ما تبدیل شود؛ مثلا بخشی از یک اثر هنری از هنرمند محبوبتان را به صورت یک NFT خریداری کنید تا اگر قیمت آن اثر بالا رفت، شما هم در سود حاصل از این بازار هنری سهم داشته باشید.
سوالات متداول
آیا مینت کردن NFT رایگان است؟
به طور کلی خیر. اما در بعضی فروشگاهها از روشهایی استفاده میشود که هزینهی ثبت NFT در لحظهی اول از هنرمند گرفته نمیشود و پس از خرید و فروش از خریدار یا فروشنده کسر میشود. همچنین ثبت NFT روی بلاکچین پالیگان در فروشگاه اوپن سی رایگان است.
مارکتپلیس NFT چیست؟
به فروشگاههای خرید و فروش یا حراج NFT مارکتپلیس گفته میشود.
آیا فایل NFT بر روی بلاکچین ذخیره میشود؟
خیر. تنها آدرس فایل و اطلاعات مربوط به آن مانند آدرس کیف پول مالک روی بلاکچین ثبت میشود. اصل فایل روی مارکتپلیس قرار دارد و آنجا میزبانی میشود.
زهره وحیدی
۳ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۴:۴۸من یه هنرمند دیجیتال هستم و این روزها خیلی به مینت کردن NFT علاقه پیدا کردم. واقعاً جالبه که می‌تونی یه اثر هنری رو به شکل دیجیتال ثبت کنی و صاحبش بشی! اما خب هزینه‌های گس فی همیشه یه دغدغه‌س، مخصوصاً وقتی شبکه شلوغه. خوشبختانه حالا بلاکچین‌هایی مثل سولانا هستند که هزینه‌هاش خیلی پایین‌تره.
Alireza
۳ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۴:۴۹واقعا از وقتی که NFT رو شناختم، دیدم چقدر دنیای دیجیتال تغییر کرده! الان می‌تونم همه آثارم رو به NFT تبدیل کنم و اینطوری مطمئن بشم که حق مالکیتش فقط برای من می‌مونه. البته هنوز کارمزدهای گس یه خورده اذیتم می‌کنه، ولی به نظرم این یه راه عالی برای هنرمندا و خالقین محتواست.
sara
۳ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۴:۴۹یکی از بهترین مزایای NFT اینه که می‌تونی از آثار خودت درآمد داشته باشی و این درآمد رو به‌طور مستقیم از خریدار دریافت کنی، بدون نیاز به واسطه‌ها. یعنی مثلاً هنر دیجیتال رو می‌فروشی و پولش رو مستقیم به کیف پولت میاد. همین‌طور به‌دلیل اینکه در بلاکچین ثبت میشه، احتمال تقلب خیلی کم میشه
میثم
۴ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۶:۰۵مینت تتر یعنی چه؟ چرا باید تتر رو مینت کنیم؟
سارا
۴ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۶:۰۷واقعا میشه بدون هزینه اولیه NFT مینت کرد؟ چطور این امکان فراهم میشه؟
میلاد جعفری
۴ خرداد ۱۴۰۴ در ۰۶:۰۸من تازه با مینت کردن آشنا شدم و خیلی برام جذابه! مینت یعنی چی؟ یعنی می‌تونی هر چیزی رو تبدیل به یک توکن غیرقابل تعویض کنی. مثلا مینت کردن NFT یکی از محبوب‌ترین کاربردهاشه. با این کار، به یه دارایی دیجیتال اعتبار می‌دی و می‌تونی ازش استفاده کنی یا حتی بفروشی.