دلایل اصلی تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران چیست؟

چرا قیمت تتر با دلار متفاوت است؟

تفاوت قیمت تتر (USDT) و دلار آمریکا (USD) را می‌توان در چند عامل کلیدی خلاصه کرد:

• منشا خرید متفاوت: دلار فیزیکی در بازار آزاد و از طریق صرافی‌های سنتی معامله می‌شود، اما تتر یک دارایی دیجیتال و استیبل‌کوین است که صرفا در صرافی‌های رمزارزی خرید و فروش می‌شود.
• تفاوت عرضه و تقاضا: دلار بیشتر برای سفر، تجارت و پس‌انداز نقدی استفاده می‌شود، در حالی که تقاضا برای تتر عمدتا از سوی معامله‌گران کریپتو و برای خرید تتر یا تبدیل سریع دارایی است.
• ریسک نقدشوندگی و انتقال: تتر در کمتر از چند دقیقه قابل جابه‌جایی است، اما نقد کردن آن به ریال یا دلار به‌ویژه در شرایط تحریم و محدودیت بانکی می‌تواند دشوارتر باشد.
• کارمزدهای تراکنش: خرید و فروش تتر معمولا شامل کارمزد صرافی و شبکه انتقال است، در حالی که خرید دلار اسکناسی چنین هزینه‌هایی ندارد.
• وابستگی به بازار جهانی: قیمت تتر بر اساس نرخ جهانی در صرافی‌هایی مثل بایننس تعیین می‌شود ( که حدودا همیشه ۱ دلار است )، اما قیمت دلار تهران تحت تاثیر عرضه و تقاضای داخلی و سیاست‌های ارزی کشور است.
• محدودیت‌ها و تحریم‌ها: به دلیل تحریم‌های مالی و محدودیت‌های بانکی، ورود و جابه‌جایی ارز به داخل ایران دشوار و پرهزینه است. همین موضوع باعث می‌شود عرضه تتر در بازار داخلی محدودتر از تقاضا باشد و در نتیجه قیمت آن معمولا بالاتر از دلار اسکناسی معامله شود.

عوامل تاثیرگذار بر تفاوت قیمت تتر و دلار 

قیمت تتر و دلار در ایران همیشه یکسان نیست، چون شرایط خرید و فروش این دو دارایی کاملا متفاوت است. دلار یک ارز فیزیکی است که در بازار آزاد معامله می‌شود، اما تتر یک دارایی دیجیتال است که روی بلاکچین جابه‌جا شده و در صرافی‌های رمزارزی قابل معامله است. همین تفاوت باعث می‌شود نرخ تتر در ایران گاهی بالاتر یا پایین‌تر از دلار آزاد باشد. مهم‌ترین دلایل عبارت‌اند از:

• محدودیت عرضه دلار فیزیکی در ایران: واردات دلار به دلیل تحریم‌ها و کنترل‌های بانکی دشوار است، اما تتر به‌صورت دیجیتال راحت‌تر خرید و فروش می‌شود. این موضوع تقاضای تتر را بالا می‌برد و قیمتش را از دلار فاصله می‌دهد.
• ریسک‌ها و کارمزدهای شبکه بلاکچین: برای انتقال تتر باید کارمزد شبکه پرداخت شود (مثلاً روی ERC20 یا TRC20)، در حالی که جابه‌جایی دلار فیزیکی چنین هزینه‌ای ندارد.
• سیاست‌های ارزی داخلی: دولت دسترسی مردم به دلار را محدود کرده، اما معامله تتر در صرافی‌های ایرانی راحت‌تر است. همین تفاوت در دسترسی، قیمت را تغییر می‌دهد.
• حجم معاملات و نقدینگی: بازار دلار در ایران برای خرید و فروش رایج تر است، اما بازار تتر به دلیل محدودیت صرافی‌ها و فشار تحریم‌ها نقدینگی کمتری دارد و ممکن است سریع‌تر دچار نوسان شود.
• رفتار سرمایه‌گذاران ایرانی: وقتی ارزش ریال افت می‌کند یا شرایط اقتصادی بی‌ثبات است، بسیاری به سمت خرید تتر می‌روند. این هجوم باعث افزایش بیشتر قیمت تتر نسبت به دلار کاغذی می‌شود.
• وضعیت بازار ارز دیجیتال : بسیاری از کاربران هنگام افت بازار کریپتو ممکن است سریعا قصد داشته باشند تا رمز ارز‌های خود را به تتر تبدیل کنند و همین تقاضا برای خرید تتر را افزایش می‌دهد و ممکن است در این بازه قیمت تتر از دلار آزاد بیشتر باشد.

عوامل تاثیر گذار در تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران 

در بازار ایران قیمت تتر به طور معمول از قیمت دلار آمریکا بالاتر است و این اختلاف قیمت به طور متوسط بین ۵ تا ۱۰ درصد متغیر است. این تفاوت قیمت ناشی از ترکیب سیاست‌های ارزی دولت و نوسانات ارزش ریال است که همگی بر عرضه و تقاضای تتر اثر می‌گذارند. 

عرضه و تقاضا 

تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران به عوامل متعددی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها به وضعیت عرضه و تقاضا برمی‌گردد. برای خرید دلار افراد ناگزیر هستند از بانک‌ها یا صرافی‌های معتبر استفاده کنند. در حالی که تتر در صرافی‌ ارز دیجیتال با شرایط متفاوتی خرید و فروش می‌شود. این موضوع نشان‌دهنده تفاوت‌های قابل توجهی در ساختار بازار این دو ارز است.

در واقع تتر به عنوان یک استیبل کوین باید به طور مستقیم ارزش دلار را منعکس کند. بنابراین علاوه بر نوسانات اقتصادی و رویدادهای موثر بر دلار، عرضه و تقاضای تتر در صرافی‌ها نیز به‌طور مستقیم بر قیمت آن اثرگذار است. همچنین عرضه تتر در ایران به شکل محدودی تنها از سوی صرافی‌های ارز دیجیتال انجام می‌شود. این محدودیت سبب می‌شود که عواملی مانند افزایش محبوبیت تتر، بحران‌های اقتصادی و حتی نوسانات بازار ارزهای دیجیتال بتوانند به‌طور ناگهانی نقش خود بر قیمت تتر را نشان دهند.

نوسانات ارزش ریال 

نوسانات ارزش ریال اثر قابل توجهی بر اختلاف قیمتی تتر و دلار در ایران دارد.  به عنوان مثال وقتی ارزش ریال کاهش پیدا می‌کند، ما سرمایه‌گذاران ممکن است تصمیم بگیریم که تتر بخریم یا دلار، زیرا این اقلام به حفظ ارزش دارایی‌ها کمک می‌کنند. افزایش تقاضا برای تتر، قیمت آن را در بازار داخلی بالا می‌برد. در نظر بگیرید نوسانات شدید ارزش ریال باعث بی‌ثباتی اقتصادی می‌شود که این بی‌ثباتی اعتماد عمومی به ریال را کم کرده و تمایل به استفاده از ارزهای دیجیتال پایدار مانند تتر را افزایش می‌دهد.

سیاست‌های ارزی دولت

با اعمال محدودیت‌های شدید بر واردات ارز و کنترل‌های ارزی، دسترسی به ارزهای خارجی برای افراد و کسب‌وکارها به شدت دشوار شده است. این محدودیت‌ها به همراه تحریم‌های بین‌المللی موجب کاهش عرضه ارز خارجی در بازار و در نتیجه افزایش تقاضا برای تتر به عنوان یک گزینه جایگزین شده‌ است.

افزایش تقاضا برای ارز تتر به دلیل نیاز به حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم و محدودیت‌های ارزی، باعث رشد قیمت این رمزارز در مقایسه با دلار می‌گردد. سیاست‌های ارزی دولت با هدف کنترل نرخ ارز و جلوگیری از خروج سرمایه به‌طور غیر مستقیم تقاضا برای ارزهای دیجیتال پایدار را افزایش داده‌اند. 

عوامل تاثیر گذار در تفاوت قیمت تتر و دلار در بازارهای جهانی

در بازارهای جهانی بر خلاف ایران، قیمت تتر به‌طور معمول پایین‌تر از یک دلار آمریکا است. به عبارت دیگر در سطح جهانی این دو ارز به طور معمول رابطه‌ای معکوس دارند که در آن تتر معمولا از دلار ارزان‌تر به حساب می‌آید. در ادامه به بررسی عواملی خواهیم پرداخت که باعث این اختلاف قیمتی می‌شوند.

کارمزد شبکه‌های بلاکچین 

تتر به عنوان یک توکن بر روی شبکه‌های مختلف بلاکچین مانند اتریوم، ترون و بایننس اسمارت چین عرضه می‌شود. هر یک از این شبکه‌ها کارمزدهای متفاوتی برای تراکنش‌ها دارند که این کارمزدها می‌تواند بر قیمت نهایی موثر باشد. کارمزد بالای شبکه اتریوم به ویژه در زمان‌های شلوغی شبکه، هزینه انتقال تتر را بالا می‌برد و در نتیجه قیمت تتر می‌تواند در بازارهای مختلف بالاتر از یک دلار باشد.  در مقابل شبکه‌هایی مانند ترون و بایننس اسمارت چین با کارمزدهای پایین‌تر، هزینه‌های انتقال کمتری دارند که به کاهش تفاوت قیمت تتر و دلار کمک می‌کند. با این حال انتخاب شبکه برای انتقال تتر بستگی به نیاز معامله‌گر و شرایط بازار دارد. 

تاثیر حجم معاملات 

حجم معاملات نقش مهمی در تعیین قیمت تتر نسبت به دلار در بازارهای جهانی ایفا می‌کند. در بازارهایی با حجم معاملات بالا، نقدینگی بیشتر و قیمت تتر نزدیک‌تر به یک دلار باقی می‌ماند. اما در بازارهایی با حجم معاملات پایین نقش معامله‌گران بزرگ بر ارزش تتر بالا رفته و احتمال آنکه نوسانات قیمتی بیشتری مشاهده شود نیز بیشتر می‌شود. این نوسانات ناشی از تغییرات سریع در عرضه و تقاضا و همچنین بازی‌های روانی بازار است. 

در زمان‌هایی که حجم معاملات پایین است، حتی یک معامله بزرگ می‌تواند قیمت ارز دیجیتال را به طور قابل توجهی تغییر دهد. این وضعیت در بازارهای با حجم معاملات بالا کمتر دیده می‌شود، زیرا تعداد بیشتری از معامله‌گران و حجم بیشتری از معاملات باعث تثبیت قیمت می‌شود. 

نرخ تبدیل ارز در بازار جهانی 

تغییرات در نرخ تبدیل ارزها به ویژه در زمان‌های نوسانات شدید اقتصادی باعث تغییرات ارزشی Tether نسبت به دلار می‌شود. نرخ تبدیل تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند نرخ بهره، تورم و سیاست‌های اقتصادی کشورها قرار دارد. به عنوان نمونه بالا رفتن نرخ بهره در یک کشور باعث افزایش ارزش ارز ملی آن کشور نسبت به دلار می‌شود و در نتیجه قیمت تتر در آن کشور تغییر می‌کند.  همچنین تورم پایین در یک کشور می‌تواند ارزش ارز آن کشور را نسبت به دلار افزایش دهد و بر قیمت تتر تاثیر بگذارد.

ریسک بازار و احساسات قالب بر آن

در زمان‌هایی که بازار ارزهای دیجیتال شاهد رشد انفجاری است، کاربران به طور گسترده‌ای به تتر هجوم می‌آورند تا از آن برای معاملات خود استفاده کنند. این تقاضای بالا می‌تواند باعث افزایش قیمت تتر شود. با این حال احتمال کاهش ارزش تتر به دلایل مختلف نیز وجود دارد. هرچند که احتمال نابودی کامل شبکه تتر و از دست رفتن دارایی‌های کاربران بسیار کم است اما نگرانی‌ها و احساسات عمومی می‌تواند اثر زیادی بر روی قیمت‌ها داشته باشد. به ویژه در مواقعی که اخبار منفی یا شایعات در مورد Tether منتشر می‌شود، احساسات سرمایه‌گذاران ممکن است به شدت تحت‌الشعاع قرار بگیرد و این موضوع منجر به افت قیمت تتر و کاهش آن به زیر ۱ دلار آمریکا شود.

اختلاف قیمت تتر با دلار چقدر است؟

در بازار ایران، اختلاف قیمت تتر با دلار معمولاً بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان است. اگر دلار آزاد را ۱۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، این اختلاف معادل ۰٫۵ تا ۱ درصد خواهد بود.

اختلاف قیمت تتر و دلار به زبان ساده:

• اگر دلار آزاد ۱۰۰٬۰۰۰ تومان باشد، تتر معمولاً بین ۱۰۰٬۵۰۰ تا ۱۰۱٬۰۰۰ تومان یا ۹۰۰۰۰ تا ۹۵۰۰۰ تومان معامله می‌شود.
• در شرایط خاص (مثل کمبود عرضه یا افزایش ناگهانی تقاضا) این فاصله می‌تواند به بیش از ۲٬۰۰۰ تومان هم برسد، یعنی حدود ۲ درصد اختلاف.

این اختلاف قیمتی نشان می‌دهد که کاربران حاضر هستند تتر را حتی با کمی با اختلاف قیمت بخرند تا بتوانند از مزایایی مثل انتقال سریع، نقدشوندگی بالا و امکان معامله در بازارهای جهانی استفاده کنند.

چرا قیمت تتر در ایران معمولا بالاتر از دلار کاغذی است؟

برای درک دلیل بالاتر بودن قیمت تتر در ایران نسبت به دلار کاغذی ابتدا باید به دو روش اصلی تهیه تتر در ایران اشاره کنیم:

• یکی از این روش‌ها خرید تتر از صرافی‌های داخلی است که در آن تریدرهای ایرانی با یکدیگر معامله می‌کنند. در این حالت ارزش Tether به طور کلی تحت‌الشعاع عرضه و تقاضا قرار دارد. اگر تقاضا برای تتر افزایش یابد و عرضه آن کاهش، قیمت تتر به طور طبیعی بالا می‌رود. در چنین شرایطی حتی اگر قیمت دلار کاغذی ثابت بماند، قیمت تتر به دلیل کمبود آن در بازار داخلی افزایش پیدا می‌کند.
• روش دیگر برای تهیه تتر، خرید آن از خارج کشور است. زمانی که تتر در ایران کمیاب می‌شود، صرافی‌ها برای تامین نیاز بازار به خرید تتر برون مرزی روی می‌آورند. در اینجا قیمت دلار حواله که برای خرید تتر استفاده می‌شود، معمولا بالاتر از قیمت دلار در داخل کشور است. این موضوع باعث می‌شود که قیمت تتر در بازار ایران با قیمت دلار کاغذی ارتباطی نداشته باشد و به دلیل مکانیزم‌های بازار، ارزش تتر به صورت مستقل تعیین شود.

چرا قیمت تتر در صرافی‌های مختلف متفاوت است؟

 ماهیت صرافی‌ها عامل اصلی تفاوت قیمت تتر محسوب می‌شود.

• برخی صرافی‌ها به‌عنوان پلتفرم معاملاتی عمل می‌کنند و قیمت‌ها براساس عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود. در مقابل صرافی‌هایی که عملکرد فروشگاهی دارند قیمت‌ها را خودشان تعیین می‌کنند و برای جذب مشتریان بیشتر مبلغ را کاهش می‌دهند. عمق بازار نیز بر قیمت تتر اثر دارد. زمانی که بازار کریپتوکارنسی صعودی است، تقاضا برای تتر کاهش می‌یابد و قیمت آن به قیمت دلار نزدیک‌تر می‌شود. در شرایط نزولی بازار تقاضا برای تتر بالاتر می‌رود و قیمت آن افزایش می‌یابد.
• کارمزد تراکنش‌ها در صرافی‌های مختلف نیز باعث تفاوت قیمت تتر می‌شود. هر صرافی کارمزد متفاوتی برای خرید و فروش تتر دریافت می‌کند که این موضوع بر قیمت نهایی موثر به شمار می‌آید. به عنوان نمونه صرافی رمزینکس با ارائه کارمزدهای پایین، به نفع کاربران این امکان را فراهم می‌کند تا خرید تتر را با هزینه کمتر انجام داده و حجم معاملات خود را افزایش دهند. این ویژگی باعث می‌شود که کاربران تمایل بیشتری به استفاده از این صرافی داشته باشند.

مطلب پیشنهادی

کیف پول تتر چیست؟ بهترین کیف پول‌های تتر

نقش سیاست‌های ارزی بر قیمت تتر و دلار

سیاست‌های ارزی دولت‌ها شامل تعیین نرخ بهره، کنترل تورم و مدیریت ذخایر ارزی است. تغییرات در نرخ بهره می‌تواند تقاضا برای دلار را افزایش یا کاهش دهد، که به نوبه خود بر قیمت تتر تاثیر می‌گذارد. همچنین سیاست‌های پولی که به منظور کنترل تورم اتخاذ می‌شوند، می‌توانند ارزش دلار را تقویت کرده و در نتیجه قیمت تتر را تحت تاثیر قرار دهند.

بررسی رفتار سرمایه‌گذاران ایرانی در برابر افزایش اختلاف قیمت تتر و دلار

سرمایه‌گذاران خرد و کلان، به جای نگهداری دلار فیزیکی که با خطراتی مانند سرقت، جعل یا محدودیت خرید همراه است، به ذخیره تتر روی آورده‌اند. تتر به دلیل ماهیت دیجیتالی خود، امکان نگهداری آسان‌تر، جابه‌جایی سریع‌تر و انتقال امن‌تری را فراهم می‌کند. در نتیجه، اختلاف قیمت بین تتر و دلار کاغذی نه تنها باعث کاهش استقبال از تتر نشده، بلکه نوعی «پرمیوم امنیتی» تلقی شده و خرید آن را حتی در قیمت‌های بالاتر هم توجیه‌پذیر کرده است.

همچنین تریدرهای حرفه‌ای از نوسانات میان دلار و تتر برای کسب سود استفاده می‌کنند. این دسته از فعالان بازار در زمان‌هایی که اختلاف قیمت زیاد می‌شود، با خرید در قیمت پایین‌تر و فروش در قیمت بالاتر، سودهای قابل توجهی به دست می‌آورند.

تاثیر تحریم‌های مالی بین‌المللی بر اختلاف قیمت تتر و دلار

تحریم‌های مالی بین‌المللی عملا سیستم بانکی کشور را از تبادلات مالی جهانی جدا کرده‌اند. نتیجه آن، محدودیت شدید در ورود رسمی دلار فیزیکی به کشور و قطع ارتباطات مالی با پلتفرم‌های بانکی بین‌المللی مانند سوئیفت است. در این شرایط، تتر به‌عنوان یک دارایی دیجیتال قابل انتقال و نسبتا مستقل از سیستم‌های مالی سنتی، راهکاری جایگزین برای انتقال و نگهداری سرمایه محسوب می‌شود. بسیاری از کاربران و صرافی‌ها به جای دلار کاغذی، از تتر برای انتقال پول، واردات کالا یا انجام معاملات استفاده می‌کنند. همین افزایش وابستگی و تقاضا، بدون وجود امکان تامین کافی، منجر به بالا رفتن قیمت تتر در ایران نسبت به دلار فیزیکی می‌شود.

از طرف دیگر، تحریم‌ها باعث شده‌اند صرافی‌های بین‌المللی از پذیرش کاربران ایرانی امتناع کنند یا دسترسی آن‌ها به حساب‌های دلاری را مسدود نمایند. بنابراین، سرمایه‌گذاران ایرانی ناچار به استفاده از واسطه‌ها برای خرید تتر هستند که این موضوع نیز هزینه‌ و قیمت نهایی تتر را بالا می‌برد.

آیا استیبل کوین‌ها جایگزین اسکناس می‌شوند؟

در این باره به مطلب زیر از سایت ark نیز توجه داشته باشید:

“در طول چند سال گذشته، علیرغم بیزاری دولت بایدن از دارایی‌های دیجیتال، مجموعه استیبل کوین‌ها به رشد خیره‌کننده خود ادامه داده است. در مواجهه با نوسانات قابل توجه در بازار ارزهای دیجیتال، صادرکنندگان استیبل کوین بی‌سروصدا یکی از بزرگترین دارایی‌های خزانه‌داری ایالات متحده در سطح جهان را جمع‌آوری کردند.”

مطلب پیشنهادی

ارز دیجیتال دای (DAI) چیست؟ بهترین جایگزین تتر برای ایرانی‌ها، از کجا بخریم؟

خلاصه عوامل موثر بر قیمت دلار و تتر در ایران

جدول زیر می‌تواند دیدگاهی کلی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت تتر و دلار در ایران در اختیار شما قرار دهد:

جمع‌بندی

تفاوت قیمت تتر و دلار آمریکا به دلیل ساختار و عملکرد متفاوت این دو ارز است. دلار آمریکا به عنوان ارز رسمی ایالات متحده توسط دولت و بانک مرکزی این کشور پشتیبانی می‌شود، در حالی که تتر یک استیبل کوین است که توسط شرکت خصوصی تتر لیمیتد صادر می‌شود و با یک دلار آمریکا در ذخایر این شرکت پشتیبانی می‌شود. 

برای درک بهتر تفاوت قیمت تتر و دلار، کاربران باید به عوامل مختلفی که بر ارزش این دو ارز تاثیر می‌گذارند توجه کنند. در ایران نوسانات ارزش ریال، سیاست‌های ارزی دولت و عرضه و تقاضا از جمله عواملی هستند که باعث اختلاف قیمتی تتر و دلار می‌شوند. در بازارهای جهانی کارمزد شبکه‌های بلاکچین، حجم معاملات و نرخ تبدیل ارزها نقش مهمی در تعیین ارزش تتر نسبت به دلار دارند. توجه به این عوامل می‌تواند به کاربران کمک کند تا تصمیمات بهتری در مدیریت دارایی‌های خود بگیرند.

سوالات متداول