شت‌کوین چیست و چگونه شت‌کوین‌های خوب را تشخیص دهیم؟ 

شما اینجایید چون شنیده‌اید کسی با خرید سگ کلاه‌دار یا شت کوین مشابه دیگری، ۱۰ میلیون را به یک میلیارد تومان تبدیل کرده است. شت ‌کوین (Shitcoin) دیگر فحش نیست و تبدیل به بخش پرنوسانی از بازار کریپتو شده که در سال ۲۰۲۵ مرز باریکی با میم‌کوین‌های چند میلیارد دلاری ایجاد کرد. بازار کریپتو پر از فرصت سودهای نجومی و رکب خوردن‌های نابود کننده است و وقتی بحث شیت کوین می‌شود، دو کلمه آنها را توصیف می‌کند: قمارخانه بلاکچین. در این کازینو اگر فرق یک شت کوین کلاهبرداری و یک میم‌ کوین با پتانسیل را ندانید دیگر حتی قمارباز هم نیستید، یک قربانی ساده و گوگولی هستید. در این مقاله صرافی ارز دیجیتال رمزینکس، عینک واقع‌بینی را می‌زنیم و در هیاهوی اسم‌هایی مثل فلوکی، پپه و سگ‌کلاه‌دار، دنبال جوابی برای این می‌گردیم که کدام ارزها واقعاً شت هستند و کدام‌یک می‌توانند جواهر بعدی بازار باشند.

واقعیت تلخ و شیرین: شت کوین چیست؟

جستجو کردید شت کوین چیست؟ جوابتان این است: شت کوین به ارز دیجیتالی گفته می‌شود که هیچ هدف خاصی ندارد، هیچ مشکل فنی را حل نمی‌کند و صرفاً بر اساس حدس و گمان قیمت‌گذاری می‌شود. واقعاً شیت کوین‌ها زندگی پوچ و بیهوده‌ای دارند! برخلاف بیت‌کوین (Bitcoin) که طلای دیجیتال است یا اتریوم (Ethereum) که سوخت قراردادهای هوشمند است، شت کوین‌ها معمولاً کپی‌های بی‌ارزشی از پروژه‌های دیگر هستند.

البته این تعریف کمی کلاسیک است. در بازار فعلی، هر توکنی که مارکت‌کپ (ارزش بازار) پایینی داشته باشد و نوسان‌های زیادی را تجربه کند، ملقب به این عنوان می‌شود.

تاریخچه شیت کوین‌ها: از توهین در فروم‌ها تا اقتصاد میلیاردی

داستان شت‌ کوین‌ها مسیری پرپیچ‌وکم از تمسخر تا پذیرش است. بیایید این مسیر تکاملی را مرور کنیم:

عصر پیدایش (۲۰۱۰ – ۲۰۱۳): اصطلاح شت‌کوین اولین بار در سال ۲۰۱۰ در تالارهای گفتگوی بیت‌کوین تاک (BitcoinTalk) متولد شد. در آن زمان، ماکسیمالیست‌ها معتقد بودند هر چیزی غیر از بیت‌کوین، یک کپی بی‌ارزش و در واقع یک شت‌کوین است.

خط باریک توهم و واقعیت: تفاوت آلت‌ کوین، میم‌ کوین و شت‌ کوین

اشتباه‌گرفتن این سه گروه با هم تفاوت بین سرمایه‌گذاری، قمار و دور ریختن پول است. بیایید ببینیم چه تفاوت‌های دقیقی بین آنها است:

آلت‌کوین (Altcoin)؛ مهندس‌های کت‌وشلواری

آلت‌کوین‌ها پروژه‌هایی هستند که ادعا می‌کنند برای حل یک مشکل واقعی آمده‌اند. آنها مثل سهام شرکت‌های تکنولوژی در دنیای کریپتو هستند، جذاب و سودده در بند مدت.

آلت کوین ها هدف دارند. ارائه راهکارهای فنی مثل افزایش سرعت تراکنش (Solana)، اتصال بلاکچین‌ها (Chainlink) یا پلتفرم‌های وام‌دهی (Aave) از اهداف آنها است.

اگر این نشانه ها را دیدید، به احتمال زیاد با یک آلت کوین روبه‌رو هستید:

• داشتن تیم مشخص و شناخته‌شده (Doxxed)
• وایت‌پیپر (Whitepaper) فنی و نقشه راه (Roadmap) دقیق
• سرمایه‌گذاران خطرپذیر (VC) معتبر پشت پروژه هستند.

اگر پروژه‌ای گیت‌هاب فعال دارد و توسعه‌دهندگان مدام کد آپدیت می‌کنند که دیگر گل زیرطاقی زدید، یک آلت‌کوین معتبر پیدا کرده‌اید.

میم‌کوین (Meme Coin)؛ شورشی‌های دوست‌داشتنی

میم‌کوین‌ها هیچ تکنولوژی خاصی ندارند و خودشان هم این را صادقانه می‌گویند! ارزش آنها نه از کد یا گرهی که می‌گشایند بلکه از توجه و قدرت جامعه کاربران می‌آید. میم کوین ها نماد فرهنگ اینترنتی هستند. هدفشان سرگرمی، سفته‌بازی و ایجاد حس تعلق به یک گروه است. با این نشانه‌ها می‌توانید بشناسیدشان:

• تمرکز روی یک نماد طنزآمیز (سگ، گربه، قورباغه)
• راه‌اندازی منصفانه (Fair Launch)؛ یعنی تیم سازنده بخش بزرگی از توکن‌ها را برای خودش برنداشته و تک‌خوری نکرده است.
• حجم معاملات بالا و نقدینگی قدرتمند در صرافی‌ها دارند.

دوج‌کوین یا پپه (PEPE) شاید کاربرد فنی نداشته باشند اما بخاطر حجم نقدینگی بالا و پذیرش عمومی، دیگر شت‌کوین محسوب نمی‌شوند و وارد کلاس بالاتر شده‌اند.

شت کوین (Shitcoin)؛ تله‌های مرگبار

به ناحیه مین گذاری شده رسیدیم. شت‌ کوین واقعی، پروژه‌ای بدون ارزش فنی (مثل آلت‌کوین) و بدون جامعه واقعی (مثل میم‌کوین) است. آنها انگل‌های بازارند. هدفشان هم مشخص است: سواستفاده از ترندهای روز برای جذب پول و بعد هم رها کردن پروژه.

اگر این نشانه‌ها را دیدید، بهتر است فرار کنید:

• کپی‌کاری محض: وب‌سایتی که عیناً از روی یک پروژه دیگر کپی شده است.
• تیم ناشناس و مخرب: سازندگانی که هویتشان مخفی است و سابقه پاک کردن اکانت‌های توییتر را دارند.
• توزیع ناعادلانه: وقتی می‌بینید ۴۰٪ توکن‌ها در کیف پول سازنده است.

هر توکنی که در روز اول عرضه ادعاهای عجیب و غریب (مثل قاتل بیت‌کوین یا سود تضمینی روزانه) داشته باشد، به احتمال ۹۹٪ یک شت‌کوین کلاهبرداری است نه یک فرصت سرمایه‌گذاری.

الان ساختن یک شت‌کوین کمتر از ۵ دقیقه زمان می‌برد! توسعه‌دهندگان این پروژه‌ها اغلب مهارت فنی خاصی ندارند. کدهای یک پروژه دیگر را کپی می‌کنند، نامش را تغییر می‌دهند و بدون هیچ ویرایش یا بررسی امنیتی، روانه بازاشر می‌کنند.

طرح‌های پامپ و دامپ کلاسیک‌ترین سناریوی بازار شت ‌کوین‌هاست. سازندگان و حلقه اطرافیانشان با انتشار اخبار فیک، قیمت را به‌طور مصنوعی بالا می‌برند (Pump). وقتی سرمایه‌گذاران خرد با دیدن کندل‌های سبز هیجان‌زده وارد شدند، نهنگ‌ها ناگهان تمام دارایی خود را می‌فروشند (Dump) و قیمت را به قعر چاه نفت می‌فرستند.

عمر مفید یک شت‌ کوین گاهی به اندازه عمر یک مگس است! سازندگانش بعد از سود اولیه و تخلیه قیمت، به سرعت در افق محو می‌شوند و حجم معاملات بهترین شیت کوین (!) به صفر می‌رسد.

چرا شت کوین‌ها پامپ می‌شوند؟

قیمت شت کوین‌ها از هیچ قانونی پیروی نمی‌کند و تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادین آنها خواب و خیال است. موتور محرک این ارزها دو چیز است: طمع و ترس از جا ماندن.

نقش FOMO و اینفلوئنسرها

فومو (FOMO) یا ترس از دست دادن، زمانی رخ می‌دهد که می‌بینید قیمت یک ارز در یک ساعت ۵۰۰ درصد رشد کرده است. اینفلوئنسرها با سیگنال‌های هماهنگ شده، این آتش را شعله‌ور می‌کنند تا نقدینگی لازم برای خروج خودشان را آماده کنند. تلخ است اما واقعیت دارد: اغلب اوقات شما پله‌ای برای سود آنها هستید.

ابرچرخه میم‌کوین‌ها (Supercycle) در سال‌های اخیر

فکر می‌کنید دوج‌کوین (DOGE) و شیبا اینو (SHIB) تنها استثناهای بازار بودند؟ نه، در چرخه بازار ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، شاهد ظهور ابرچرخه میم‌کوین‌ها بودیم. توکن‌هایی مثل PEPE (قورباغه معروف)، WIF (سگ کلاه‌دار در شبکه سولانا) و پروژه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی (AI Memes)، نشان دادند که یک شت کوین با جامعه قوی می‌تواند به مارکت‌کپ‌های چند میلیارد دلاری برسد و در کنار بزرگان بازار در صرافی‌هایی مثل رمزینکس لیست شود.

چگونه شت‌ کوین‌های خوب را تشخیص دهیم؟

پیدا کردن سوزن در انبار کاه! هزاران توکن جدید روزانه ساخته می‌شود و ۹۹ درصد آنها صفر می‌شوند. پس چطور آن ۱ درصد طلایی را پیدا کنیم؟ شناسایی بهترین شیت کوین نیاز به ابزار دارد، نه شانس.

شاید بارها عباراتی مثل سایت معرفی شیت کوین، سایت شیت کوین، لیست شیت کوین ها و چیزهایی مثل این را جستجو کرده باشید اما دوران گشتن در تالارهای گفتگوی ردیت (Reddit) یا وبلاگ‌های معمولی برای پیدا کردن جواهرات مخفی تمام شده است. در بازار کریپتو قانونی وجود دارد: اگر خبری به یوتیوب یا کانال‌های معمولی برسد یعنی کار از کار گذشته و فرصت تمام شده است. تریدرهای حرفه‌ای اکنون از ابزارهای رصد لحظه‌ای مثل DexScreener و ربات‌های تلگرامی برای شکار توکن‌ها در ثانیه اول عرضه روی شبکه‌هایی مثل سولانا و تون (TON) استفاده می‌کنند.

ابزارهای حیاتی: DexScreener و RugCheck

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است. لطفا با دقت بخوانید چون هیچ سایت شیت کوین معمولی این اطلاعات را به شما نمی‌دهد.

ظاهر وب‌سایت پروژه هیچ اهمیتی ندارد. برای اینکه در دام پروژه‌های کلاهبرداری و راگ پول (Rug Pull) نیفتید، باید کار با ابزارهای آنچین را یاد بگیرید:

بررسی قرارداد هوشمند: از ابزارهایی مثل RugCheck یا Token Sniffer استفاده کنید تا مطمئن شوید کدهای توکن مخرب نیستند (مثلاً قابلیت فروش را از خریداران نگرفته باشند).

تحلیل توزیع توکن‌ها: با استفاده از Bubblemaps چک کنید مبادا بخش بزرگی از توکن‌ها در دست چند کیف پول خاص (نهنگ‌ها یا تیم سازنده) متمرکز شده است یا خیر.

قفل نقدینگی (Liquidity Lock): همیشه در پلتفرم‌های آنالیز چک کنید که استخر نقدینگی توکن قفل شده باشد در غیر این صورت سازنده می‌تواند هر لحظه تمام پول‌ها را بردارد و فرار کند.

رد پای نهنگ‌ها و تحلیل آنچین

علاوه بر ابزارهای بالا، دنبال کردن کیف پول نهنگ‌ها (Smart Money) هم استراتژی چهار فصلی است. اگر دیدید کیف پولی که سابقه سودهای کلان دارد در حال خرید یک توکن ناشناخته است شاید ارزش بررسی داشته باشد.

نمونه‌هایی از بهترین شت‌ کوین

این لیست بر اساس داده‌های لحظه‌ای بازار و ترندهای داغ دسامبر ۲۰۲۵ استخراج شده است اما سرعت تولید شت کوین‌ها از سرعت تولید مثل مگس هم بیشتر است. مراقب باشید.

پپه (Pepe – PEPE)؛ قورباغه سبز

پپه ثابت کرد که برای موفقیت نیازی به سگ بودن نیست! این توکن که بر اساس میم معروف اینترنتی (Pepe the Frog) ساخته شده، نماد خالص‌ترین شکل سفته‌بازی در بازار است: بدون مالیات، بدون تیم، بدون رودمپ، فقط هیجان خالص. پپه در چرخه اخیر، پرچم‌دار نقدینگی روی شبکه اتریوم بوده و هر بار که بیت‌کوین سقف می‌زند، پپه معمولاً اولین ارزی است که پرواز می‌کند. این ارز هیچ کاربردی ندارد و خودش هم با افتخار این را فریاد می‌زند؛ دقیقاً به همین دلیل محبوب تریدرهایی است که از پیچیدگی‌های فنی خسته شده‌اند و با خرید پپه دنبال سادگی و بی‌خاصیتی هستند.

بونک (Bonk – BONK)؛ قهرمان سولانا

بونک یک شت‌ کوین معمولی نیست؛ توکنی است که اکوسیستم سولانا را در تاریک‌ترین روزهایش (بعد از سقوط FTX) زنده نگه داشت. این توکن با توزیع رایگان (ایردراپ) بین کاربران سولانا، وفاداری عجیبی ایجاد کرد. در ۲۰۲۵، بونک به عنوان توکن اجتماعی اکوسیستم سولانا شناخته می‌شود و در صدها اپلیکیشن دیفای (DeFi) و بازی کاربرد دارد. برخلاف پپه که فقط یک عکس است، بونک سعی کرده با توکن‌سوزی‌های مداوم و ابزارهای معاملاتی (BonkBot)، ارزشی فراتر از یک شوخی داشته باشد. خرید بونک می‌تواند یک ریسک منطقی باشد.

سگ‌کلاه‌دار (dogwifhat – WIF)؛ سادگی در اوج

سگی که کلاه دارد. تمام تحلیل فاندامنتال برای خرید داگ ویف هت در همین جمله خلاصه می‌شود و همین سادگی آن را به یکی از غول‌های میلیارد دلاری سولانا تبدیل کرد. WIF نماد نسل جدید میم‌کوین‌ها در سال ۲۰۲۵ است که از پیچیدگی بیزارند. هیچ اکوسیستمی ندارد، هیچ ادعایی ندارد اما جامعه‌ای دارد که عکس سگ کلاه‌دار را روی بیلبوردهای لاس‌وگاس می‌زند.

فلوکی (Floki – FLOKI)؛ وایکینگ متاورس

فلوکی خودش را ارز دیجیتال مردم معرفی می‌کند. نامش را از سگ ایلان ماسک گرفته اما مسیرش را جدا کرده است. فلوکی در سال ۲۰۲۵ تمرکز سنگینی روی بازی والهالا (Valhalla) و توکن‌سازی دارایی‌های واقعی (RWA) داشته است. این پروژه یکی از تهاجمی‌ترین تیم‌های مارکتینگ را دارد که تبلیغاتشان را از اتوبوس‌های لندن تا استادیوم‌های فوتبال انجام می‌دهند. با خرید فلوکی پلی بین دنیای میم‌های سگی و پروژه‌های جدی دیفای می‌زنید.

برت (Brett – BRETT)؛ رفیق پپه در بیس

اگر پپه پادشاه اتریوم باشد، برت (Brett) پادشاه شبکه بیس (Base) است. برت یکی از شخصیت‌های کمیک Boy’s Club (همان کمیکی که پپه از آن آمده) است. با رشد انفجاری شبکه لایه دوم بیس در سال ۲۰۲۵، برت به عنوان نماد اصلی این شبکه شناخته شد. از آنجا که کوین‌بیس (Coinbase) پشت شبکه بیس است، بسیاری معتقدند برت می‌تواند مسیر رشد دوج‌کوین را در این شبکه جدید طی کند. شما علاقه‌ای به خرید برت دارید؟

پاپ‌کت (Popcat – POPCAT)؛ جنگ کلیک‌ها

یادتان هست بازی‌های کلیکی چقدر اعتیادآور بودند؟ پاپ‌کت دقیقاً همان نوستالژی است که توکن شده. این پروژه بر اساس وب‌سایت محبوبی ساخته شده که در آن با هر کلیک، دهان گربه باز می‌شود (Pop!). در بازاری که پر از سگ و قورباغه عصبانی است، پاپ‌کت با چهره‌ای بامزه و کامیونیتی فعال در شبکه سولانا، تفاوت ایجاد کرده است. خرید پاپ کت نشان می‌دهد گاهی یک گیف ساده قدرتمندتر از وایت‌پیپرهای صد صفحه‌ای است.

اس‌پی‌اکس ۶۹۰۰ (SPX6900 – SPX)؛ شوخی با وال‌استریت

این یکی برای کسانی است که طنز سطح بالا را دوست دارند. SPX6900 شوخی با شاخص بورس آمریکا (S&P 500) است. شعارشان این است: چرا ۵۰۰ وقتی می‌توانید ۶۹۰۰ داشته باشید؟ و هدفشان این است که مارکت‌کپ توکن از مارکت‌کپ کل بورس آمریکا بیشتر شود (شوخی می‌کنند، مگر با بورس ایران سر و کار دارند؟). این توکن در اواخر ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ ترند شد چون روایت جدیدی داشت: مسخره کردن سیستم مالی سنتی. اگر از توکن‌های حیوانی خسته شده‌اید، این توکن انتزاعی‌ترین گزینه روی میز است.

توربو (Turbo – TURBO)؛ اولین میم‌کوین هوش مصنوعی

توربو داستان جالبی دارد: سازنده‌اش با ۶۹ دلار بودجه، از چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) خواست تا میم‌کوین بعدی بزرگ را بسازد. تمام نام‌گذاری، کدنویسی و برندینگ توسط هوش مصنوعی انجام شد. در سال ۲۰۲۵ که هوش مصنوعی ترند اصلی تکنولوژی است، با خرید توربو به تقاطع کریپتو و AI می‌روید. این توکن جامعه‌ای هنری و خلاق دارد و ثابت کرد هوش مصنوعی می‌تواند بعضی مواقع بهتر از خیلی از انسان‌ها پروژه بلاکچینی را مدیریت کند.

مزایا و معایب شت‌کوین؛ رقص روی لبه تیغ

اگر هنوز نمی‌دانید شت کوین چیست یا چرا مردم پولشان را خرج آن می‌کنند، باید بگوییم سرمایه‌گذاری در شت‌کوین‌ها شبیه پریدن بانجی‌جامپینگ است: هیجان خالص همراه با احتمال پاره شدن طناب! قانون متعادلی در این بازار وجود ندارد. از یک طرف، رویای یک‌شبه پولدار شدن و تبدیل پول خردِ ناهار به یک بنز وجود دارد و از طرف دیگر، کابوس بیدار شدن و دیدن موجودی صفر. در حالی که بیت‌کوین و اتریوم به دنبال ثبات هستند، تریدرها در هر سایت معرفی شیت کوین دنبال هیجان و سودهای انفجاری می‌گردند. کفه ترازو به سمت کدام طرف است؟

مزایای خرید شت‌کوین

یک شرایط فرضی را تصور کنید. بیت‌کوین برای دو برابر شدن قیمت (۱۰۰%) نیاز به ورود صدها میلیارد دلار سرمایه دارد، اما یک شت‌کوین با مارکت‌کپ پایین (Low Cap) – اگر خوش‌شانس باشید و بهترین شیت کوین بازار را شکار کرده باشید – می‌تواند با ورود تنها چند میلیون دلار، رشد ۱۰۰۰ درصدی (10x) یا حتی بیشتر را تجربه کند. همان رویای کریپتویی است که همه دنبالش هستند.

خریدن ۰.۰۰۰۱ بیت‌کوین شاید حس خوبی ندهد اما کافیست نگاهی به لیست شیت کوین ها بیندازید؛ با ۱۰ دلار می‌توانید ۱۰ میلیون واحد از یک شت‌کوین بخرید! داشتن میلیون‌ها واحد توکن، حتی اگر بی‌ارزش باشند، حس نهنگ و لات کوچه خلوت جذابی می‌دهند.

معایب و خطرات شت‌کوین

بزرگترین ترس هر شت‌کوین‌باز، خطر کلاهبرداری و راگ پول (Rug Pull) است! نباید فریب ظاهر شیک یک سایت شیت کوین را بخورید. درصد وحشتناکی از پروژه‌هایی که در کانال‌ها می‌بینید، کلاهبرداری هستند. توسعه‌دهنده نقدینگی را خارج می‌کند و شما می‌مانید و توکن‌هایی که حتی ۱ ریال هم ارزش ندارند.

در این بازار، اصلاح قیمت ۲۰ درصدی وجود ندارد؛ اینجا صحبت از سقوط‌های ۹۰ تا ۹۹ درصدی در چند دقیقه است. اگر قلب ضعیفی دارید یا با پول اجاره‌خانه‌تان ترید می‌کنید، شت‌کوین‌ها قتلگاه سرمایه شما خواهند بود.

اگر فردا اینترنت قطع شود یا بازار کرش کند، بیت‌کوین همچنان تکنولوژی انقلابی بلاکچین را دارد اما شت‌کوین‌ها؟ آنها اغلب فقط کدهای بی‌ارزشی هستند که وقتی جو روانی از بین برود، هیچ دلیلی برای نگهداری‌شان وجود ندارد.

چگونه بهترین شت‌کوین‌ های جدید را پیدا کنیم؟

قبلاً برای پیدا کردن شت ‌کوین‌های جدید باید به بخش «New » سایت‌هایی مثل CoinGecko یا CoinMarketCap می‌رفتیم اما الان وقتی کوینی در این سایت‌ها لیست می‌شود، یعنی پامپ اصلی تمام شده و شما احتمالا دارید «نقدینگی خروج» (Exit Liquidity) دیگران را تامین می‌کنید. ردیت (Reddit) و ساب‌ردیت‌هایی مثل r/shitcoins هم بیشتر شبیه موزه فسیل‎‌شناسی هستند.

اگر می‌خواهید شت‌کوین را در کف قیمت شکار کنید، باید پاتوق‌های جدید را بشناسید:

رادارهای لحظه‌ای

شکارچیان واقعی اینجا زندگی می‌کنند. سایت DexScreener به شما اجازه می‌دهد تمام توکن‌هایی که همین ۱ دقیقه پیش روی سولانا، بیس یا اتریوم ساخته شده‌اند را ببینید. فیلترهای این سایت (مثل حجم معاملات و قفل نقدینگی) بهترین ابزار برای جدا کردن سره از ناسره هستند.

پلتفرم X (توییتر سابق)؛ اتاق خبر کریپتو

هیچ شت‌کوینی بدون هایپ در توییتر رشد نمی‌کند. با دنبال کردن هشتگ‌هایی مثل #SolanaGems یا #MemeCoinSeason و پیدا کردن اینفلوئنسرهای آلفا (کسانی که پروژه‌ها را زود معرفی می‌کنند)، می‌توانید نبض بازار را بگیرید. البته مراقب باشید؛ ۹۰٪ اینفلوئنسرها پول می‌گیرند تا توکن‌های بنجل را تبلیغ کنند!

اگر قصد جدی خرید و پیدا کردن بهترین شیت کوین را دارید، به جای گشتن در سایت‌های خبری که اخبار دیروز را می‌گویند، یاد بگیرید جریان پول را روی نمودارهای On-Chain دنبال کنید.

سوالات متداول