چرا این همه ارز ساخته میشود؟

میلان کوندرا، نویسنده اهل چک، زمانی گفته بود:
ایدهها اندکاند و آدمها بسیار!
شاید به همین علت باشد که این همه ارز دیجیتال طی سالها ساخته شده است؛ مخصوصا این روزها که به سادگی میتوان هر ایدهای را با کمک دستیارهای هوش مصنوعی عملی کرد.
بر اساس دادههای وبسایت CoinMarketCap و سایر پلتفرمهای ردیابی ارزهای دیجیتال، تا جولای ۲۰۲۵ بیش از ۱۰ هزار ارز دیجیتال وجود داشته است. علت کمتر بودن این عدد به نسبت تعداد کل ارزهای دیجیتال موجود، این است که وبسایتهایی نظیر کوین مارکت کپ در اضافه کردن توکنها به سایت خود حساسیت نشان میدهند و مثلا میمکوینهای کوچکی که توسط افراد ساخته میشود را در سایت خود قرار نمیدهند. با این حال، این رقم چشمگیر نشاندهنده سرعت بالای تمرکززدایی در صنعت بلاکچین و ارزهای دیجیتال است. رشد فعلی تعداد ارزهای دیجیتال را میتوان به چند عامل نسبت داد:
سادگی ساخت
ساختن یک ارز دیجیتال جدید، به لطف بلاکچینهایی مثل Base، Hyperliquid و Solana بسیار ساده شده است. این شبکهها به توسعهدهندگان اجازه میدهند تا با کارمزدهای اندک، توکنهای خود را طراحی و پیادهسازی کنند. از میان این همه توکن مختلف، بسیاری از آنها از نوع توکنهای SPL هستند که روی شبکه سولانا ساخته شدهاند. برخی دیگر نیز روی بلاکچینهای BNB Smart Chain، Polygon و Base توسعه یافتهاند. یک کاربر مبتدی کافی است آموزش ساخت میم کوین را دنبال کند و پس از چند ساعت، توکن خودش را در بازار به فروش بگذارد.

کاربردهای متنوع
زمانی ارز دیجیتال فقط یک نوع پول با ساختار غیرمتمرکز بود؛ اما در حال حاضر رمزارزها کاربردهای خود را گسترش دادهاند. از امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) تا توکنهای غیرقابل تعویض (NFTها)، از حوزه بازی تا مدیریت زنجیره تامین و بسیاری قلمروهای دیگر. وقتی یک زمین بازی جدید برای کاربردهای ارزهای دیجیتال پیدا میشود، کوین و توکنهای فراوانی در آن حوزه ساخته میشوند و فقط تعداد انگشتشماری باقی میمانند و دارای ارزش واقعی میشوند.
سودهای فراوان
بازار ارزهای دیجیتال در مواردی خاص، سودهای شگفتانگیز به بازیگران خوششانس خود داده است. همین مورد باعث میشود افراد خودشان را در معرض یک فرصت بزرگ ببینند؛ «به زودی توکن کاربردی خودم را میسازم و پولدار میشوم!» از طرفی سرمایهگذاران نیز حاضر میشوند ریسک کنند و پول خود را در پروژههای بینام و نشان سرمایهگذاری کنند به امید این که سودهای ۱۰ تا ۱۰۰ برابر به دست بیاورند. در این میان تعداد انگشتشماری به هدفهای خود میرسند، اما ۹۹٪ پروژهها اگر کلاهبرداری نباشند، با شکست روبرو میشوند. امید و آرزو، بنزین موتور بازار ارزهای دیجیتال است که به این سادگیها تمام نخواهد شد.

پیامدهای ظهور ارزهای دیجیتال فراوان
حدود ۷۰٪ توکنهایی که تا به حال ساخته شده، روی اکوسیستم سولانا بوده است. پلتفرمهایی همچون Pump.fun در سولانا و موارد مشابه در بلاکچین Base این امکان را فراهم کردهاند که افراد به سادگی و با چند کلیک، میمکوینهای بیکیفیت بسازند. در برابر این دو، BNB Smart Chain قرار دارد که سهم کوچکتری از این بازار رنگارنگ را در اختیار دارد و در کنار اینها، از اتریوم برای ساخت توکنها با کاربردهای مختلف استفاده میشود.
توجه به تعداد بالای ارزهای دیجیتال، کمک میکند رفتار این روزهای بازار را بهتر درک کنیم. مثلا، چرا سود پروژههای کریپتویی به اندازه حرکات صعودی سالهای گذشته نیست؟ جواب مشخص است: فراوانی و اشباع بازار از توکنهای مختلف. ظهور این تعداد ارز باعث میشود سرمایه افراد روی پروژههای مختلف تقسیم شود و عرضه، بسیار فراوانتر از تقاضا باشد. نتیجه این میشود که دیگر مثل سال ۲۰۲۱ آلت سیزنهای انفجاری نخواهیم داشت و باید به سودهای مقطعی برخی آلت کوینها قانع باشیم.
در سال ۲۰۱۷ کمتر از ۱۰ هزار توکن وجود داشت و این تعداد تا سال ۲۰۲۱ به کمتر از ۱۰۰ هزار رسید. اما امروز بیش از ۴۲ میلیون توکن در بازار وجود دارد. در مقالهای با همین موضوع در وبسایت tangem میخوانیم:
آلت سیزن به شکلی که در گذشته شاهد بودیم، روز به روز کمتر محتمل به نظر میرسد. به جای آن، احتمالا بیشتر شاهد جهشهای کوتاهمدت قیمت آلتکوینها خواهیم بود، نه روندهای افزایشی پایدار.
فصل جدید: سلطه بیت کوین و اتریوم
با وجود تعداد بسیار زیاد ارزهای دیجیتال، بازار همچنان تحت سلطهی چند بازیگر اصلی است. تنها بیت کوین و اتریوم بخش قابلتوجهی از کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص دادهاند. ارزهای مطرح دیگری مانند ریپل (XRP)، بایننس کوین (BNB)، کاردانو (ADA) و سولانا (SOL) نیز سهم قابلقبولی از بازار دارند.
این تمرکز ارزش نشان میدهد که با وجود میلیونها ارز دیجیتال موجود، تنها درصد اندکی از آنها توانستهاند به پذیرش گسترده دست یابند. بسیاری از پروژههای کوچکتر، برای جلب توجه سرمایهگذاران با مشکل مواجهاند و توکنهای آنها ممکن است نقدشوندگی یا کاربرد کمی داشته باشند. در حال حاضر و طبق دادههای وبسایت کوین مارکت کپ، مجموع سهم بازار بیت کوین و اتریوم به ۷۳.۵ درصد رسیده است.

قانونگذاری و روند بازار
زمانی که قانونگذاری در حوزه کریپتوکارنسی سفت و سخت میشود، تعداد ارزهای دیجیتال کاهش پیدا میکنند و ممکن است جلوی برخی از آنها گرفته شود. افزایش آگاهی نسبت به قوانین و ارزشهای واقعی مالی نیز باعث میشود افراد سرمایههای خود را به پروژههایی با ارزش ذاتی منتقل کنند. این اتفاق اکنون در افزایش دامیننس بیت کوین و اتریوم دیده میشود. اگر در سال ۲۰۲۰ جوانان به دنبال خرید شیبا اینو بودهاند، اکنون ترجیح میدهند بیت کوین بخرند و به این ارز دیجیتال به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش نگاه میکنند.
از طرفی روند بازار نیز روی تعداد ارزهای دیجیتال تاثیر میگذارد. در بازارهای گاوی به هر کجای بلاکچین سرک بکشید چند توکن جدید پیدا خواهید کرد که مشغول جذب سرمایه و بازاریابی هستند؛ اما در بازارهای خرسی و راکد تمام آنها ساکت میشوند و با قبرستانی از توکنهای بیارزش روبرو میشوید که سرمایههای بسیاری را به باد دادهاند.

چند ارز دیجیتال تا به حال شکست خورده است؟
بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۵، دستکم ۱۲,۳۸۳ ارز دیجیتال از بین رفتهاند. دلایل اصلی این شکستها عبارتند از: رها شدن پروژه به علت حجم پایین معاملات، کلاهبرداری و در نهایت عرضه اولیه سکه (ICO) ناموفق. شاخصهای کلیدی که میتوانند نشاندهنده شکست احتمالی یک ارز دیجیتال باشند، شامل حجم معاملات پایین (۹۹٪ از کوینهای ازبینرفته این ویژگی را داشتند)، عدم فهرست شدن در صرافیها و توقف فعالیت توسعهدهندگان است.
با این همه ارز دیجیتال چه کنیم؟
اکنون این سوال مطرح میشود که با این همه ارز دیجیتال چه باید کرد؟ آیا جدیدترین گربه ایلان ماسک را بخریم یا صبر کنیم تا توکن جدید ترامپ رونمایی شود؟ سه نوع پاسخ برای این پرسش وجود دارد:
- اگر ریسکپذیر هستید، اگر آماده از دست دادن سرمایه خود هستید و اگر میتوانید ضررهای زیاد را تحمل کنید، میتوانید شانس خود را با خرید میمکوینهای جدید امتحان کنید. البته روش درستتر این است که تعدادی ارز دیجیتال جدید و نوظهور را انتخاب کرده و درباره آنها تحقیق کنید. در مقاله آموزش شناسایی آلتکوین بزرگ بعدی با هوش مصنوعی آموزش دادهایم که چطور میتوانید از هوش مصنوعی برای بررسی یک پروژه کریپتویی استفاده کنید.
- اگر به دنبال یک سرمایهگذاری امن و بیحاشیه هستید و میتوانید ضرردهی سرمایه را برای یک تا سه سال تحمل کنید، بیت کوین بهترین گزینه است. روند قیمت بیت کوین نشان داده که حتی خرید بیت کوین در بدترین مواقع (سقفهای قیمتی)، حداکثر پس از ۳ سال سودآور بوده است.

- اگر نمیخواهید ریسک خرید بیت کوین را تحمل کنید، یکی از توصیههای تحلیلگران بازار خرید تتر است. قیمت تتر همیشه برابر با یک دلار آمریکا، و قیمت دلار آمریکا در ایران نیز معمولا رو به افزایش است. البته اخیرا ریسکهای استفاده از تتر در ایران افزایش پیدا کرده است؛ بنابراین توصیه میکنیم پیش از خرید تتر، مقاله استیبل کوینها زیر ذرهبین را مطالعه کنید تا یاد بگیرید که چطور میتوانید به بهترین شکل از تترهای خود محافظت کنید.
اولین نفری باشید که نظر می دهید