انجام معاملات در اتریوم مستلزم پرداخت هزینههایی به صورت گس (gas) است که به آن گس فی یا هزینه گس هم گفته می شود. مقدار گس به خود معامله و مقدار دارایی که معامله میشود بستگی دارد. در ادامه این مقاله به مفهوم گس در اتریوم و چگونگی کارکرد آن و اینکه چرا مهم است، خواهیم پرداخت.
گس (Gas) اتریوم چیست؟
وجود گس برای شبکه اتریوم بسیار ضروری است و در واقع گس سوختی است که امکان فعالیت و عملکرد صحیح را به شبکه اتریوم میدهد. گس در شبکه اتریوم به واحدی اطلاق میشود که میزان تلاش محاسباتی مورد نیاز برای اجرای عملیاتی خاص در شبکه اتریوم را اندازهگیری میکند.
هنگامی که کاربر قصد انتقال مقدار خاصی اتر را دارد باید هزینه گس را پرداخت کند تا معامله مورد نظر به بلاکچین اضافه شود. این هزینه گس با اتر پرداخت میشود که بیشتر اوقات برای سهولت کار کاربران به جیوی تبدیل میشود.
مثالی ساده برای درک بهتر ماهیت و عملکرد گس در شبکه اتریوم این است که اتریوم را با اتومبیلی مقایسه کنید که برای حرکت به بنزین احتیاج دارد.
همانگونه که شما برای پر کردن اتومبیل خود به پمپبنزین مراجعه کرده و هزینه آن را پرداخت میکنید، کاربران شبکه اتریوم نیز برای اجرای قراردادهای هوشمند خود توسط ماینرها هزینهای پرداخت میکنند. به همین دلیل است که بسیاری از اتر به عنوان سوخت برای اقتصاد دیجیتال یاد میکنند.
اتر به معنای واقعی برای انجام معاملات تبدیل به سوخت میشود و این هزینه به ماینرها پرداخت میشود تا معامله کاربران را تائید کرده و به بلاکچین اضافه کنند.
چرا هزینه گس در اتریوم مهم است؟
به خاطر داشته باشید که ماینرها برای اجرای عملیات قرارداد هوشمند باید توان محاسباتی و تجهیزات قوی داشته و همچنین انرژی و زمان زیادی مصرف کنند، آنها این کار را مجانی انجام نمیدهند بلکه این را برای دریافت هزینه گس انجام میدهند. بدون دریافت هزینه گس هیچ ماینری در شبکه باقی نمیماند تا معاملات را تائید کند و در نتیجه کل شبکه دچار مشکلات جبرانناپذیری خواهد شد.
اتریوم نیز از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده میکند و مانند هر سیستم اثبات کار، امنیت شبکه اتریوم نیز به هش ریت (hashrate) ماینر بستگی دارد که در وهله اول به هزینهای که ماینر برای انجام این کار دریافت میکند بستگی دارد. هرچه هزینه گس بیشتری به ماینرهای اتریوم پرداخت شود، امنیت شبکه نیز بیشتر خواهد بود.
چرا گس در شبکه اتریوم به وجود آمد؟
پاسخ این سؤال خیلی ساده است. برای افزایش انگیزه ماینرها. مانند هر سیستم اثبات کار همتا به همتای (P2P) دیگری، اتریوم نیز به شدت به هش ریت ماینرها وابسته است. ماینر بیشتر، هش ریت بیشتر و در نتیجه امنیت و سرعت بیشتر شبکه.
برای جذب ماینرهای بیشتر، شبکه اتریوم باید جوایز و درآمدی را به آنها ارائه دهد تا آنها را به شبکه خود جذب کند. در اتریوم دو روش متفاوت وجود دارد که ماینرها میتوانند با استفاده از آنها درآمد کسب کنند:
- با استخراج بلاک و دریافت پاداش آن.
- با تبدیل شدن به دیکتاتور موقت بلاکهای استخراج شده.
روش اول کاملاً مشخص است و نیازی به توضیح ندارد اما برای روش دوم لازم است توضیحات مختصری ارائه دهیم.
ماینرها مسئول قرار دادن معاملات در داخل بلاکهای خود هستند. برای انجام این کار آنها باید از قدرت محاسباتی خود برای اعتبار سنجی قراردادهای هوشمند استفاده کنند. وجود گس در شبکه به آنها اجازه میدهد که برای کاری که انجام دادهاند هزینه مشخصی دریافت کنند.
این هزینه به عنوان هزینه ماینر شناخته میشود و به آنها کمک میکند تا به اندازه کافی برای شرکت فعال در اکوسیستم بلاکچین انگیزه داشته باشند.
بنابراین ماینرها برای کاری که انجام میدهند چقدر هزینه دریافت میکنند؟ قبل از اینکه بتوانیم به این سؤال پاسخ دهیم باید ابتدا نحوه اندازهگیری گس را بفهمیم.
گس در واحد گس اندازهگیری میشود. معاملهای که به شبکه اتریوم ارسال میشود، بسته به تعداد دستورالعملهای مدیریت ارزش کسب شده یا ایی ام وی (EVM)، هزینه گس متفاوتی خواهد داشت.
بنابراین، چگونه گس را به اتر تبدیل کنیم؟
قیمت ثابتی برای تبدیل گس به اتر وجود ندارد. تعیین هزینه ارسال هر معامله بر عهده خود کاربر است که هر قیمتی که دوست دارد را بر معامله خود بگذارد.
در طرفی دیگر، اینکه چه معاملهای زودتر تائید شود را ماینرها تعیین میکنند که معمولاً معاملههایی که گس پرایس آنها بیشتر است زودتر تائید میشوند.
به طور میانگین گس پرایس هر معامله به طور معمول حدود ۲۱ جیوی یا ۰/۰۰۰۰۰۰۰۲ اتر است؛ اما ممکن است در زمان ترافیک بالای شبکه هزینه افزایش یابد چرا که معاملات زیادی برای اضافه کردن به بلاک بعدی در شبکه وجود دارند.
هنگامی که در مورد گس صحبت میکنید، دو مفهوم کلی وجود دارد. یکی گس لیمیت و دیگری گس پرایس است. هزینه انجام یک معامله بر اساس گس لیمیت و گس پرایس تعیین میشود.
در صورتی که موجودی کافی برای انتقال اتر و همچنین پرداخت هزینه گس نداشته باشید، معامله لغو میشود و نمیتوانید اتر را انتقال دهید.
گس لیمیت چیست؟
گس لیمیت (Gas Limit) حداکثر میزان گس اختصاص یافته به معامله است که مقدار آن برای انجام معاملات ساده ۲۱۰۰۰ گس و برای معاملات دیگر بسته به اندازه آن معامله، بیشتر خواهد بود. به طور مثال برای انجام معاملات قراردادهای هوشمند هزینه گس بیشتر است.
میزان گس پرایس فعلی را میتوان به صورت آنلاین در وبسایت اتر اسکن (Etherscan) یا اتریوم گس استیشن (EthGasStation) بررسی کرد.
میزان گس لیمیت برای معاملاتی غیر از معاملات ساده را تنها میتوان از طریق وارد کردن کد قرارداد هوشمند یا شرکتی که عرضه اولیه سکه (ICO) یا قرارداد هوشمند را ارائه داده است، بررسی کرد.
کل هزینه یک معامله گس لیمیت نامیده میشود که در گس پرایس ضرب میشود. به طور کلی هنگامی که در مورد گس به تنهایی صحبت میشود منظور همان گس لیمیت است.
میتوان گس لیمیت را به عنوان لیتر یا واحد بنزینی که یک اتومبیل برای حرکت به آن نیاز دارد، در نظر گرفت و میتوان گس پرایس را به عنوان هزینه آن لیتر یا واحد بنزین در نظر گرفت.
به عنوان مثال، قیمت هر لیتر بنزین ۲/۵۰ دلار است و قیمت هر واحد گس ۲۱ جیوی است. شما برای پر کردن مخزن اتومبیل خود به ۱۰ لیتر بنزین احتیاج دارید که در کل میشود ۲۵ دلار و برای انجام یک تراکنش با گس لیمیت ۲۱/۰۰۰ واحد گس باید ۰/۰۰۰۴۲ اتر بپردازید.
بنابراین کل هزینه معامله ۰/۰۰۰۴۲ اتر خواهد بود. توجه داشته باشید که جیوی فقط یک واحد اتر و برابر با ۰/۰۰۰۰۰۰۰۰۱ اتر است.
به این دلیل میگوییم گس لیمیت یا حد گس چون که این مقدار حداکثر میزان گسی است که کاربر مایل است برای انجام یک معامله هزینه کند.
تعیین گس لیمیت زمانی برای شما مفید واقع میشود که خطایی در فرایند انجام معامله رخ دهد و با توجه به گس لیمیت تنها مقدار اتری که شما تعیین کردهاید از حساب شما کم خواهد شد، بیشتر نه.
با این حال، واحدهای گس لازم برای یک معامله با میزان اجرای کدها در بلاکچین تعیین میشود. اگر نمیخواهید اینقدر برای هزینه گس خرج کنید پایین آوردن گس لیمیت هیچ کمکی نمیکند چرا که با پایین آوردن گس لیمیت، منابع مورد نیاز برای انجام معامله کافی نخواهد بود و در این صورت معامله صورت نمیگیرد.
در یک معامله استاندارد، از آدرس الف تا ب بدون استفاده از قرارداد هوشمند، مقدار ثابت ۲۱۰۰۰ گس استفاده میشود.
پس از انجام معامله هزینه گس اضافی به شما برگردانده میشود. به عنوان مثال شما اگر بخواهید یک معامله ساده را انجام دهید و برای شخصی مثلاً ۱ اتر ارسال کنید و گس لیمیت را ۴۰۰۰۰۰ جیوی تعیین کنید و معامله تنها از ۲۱۰۰۰ جیوی استفاده کند، جیوی باقی مانده به شما پس داده میشود.
با این حال اگر شما بخواهید همان یک اتر را برای یک قرارداد ارسال کنید و معامله ناموفق باشد، معامله از کل ۴۰۰۰۰۰ جیوی استفاده خواهد کرد و چیزی را به شما پس نخواهد داد.
اگر میزان گس کمی را به عنوان گس لیمیت تعیین کنیم چه میشود؟
در این صورت معامله شما اجرا میشود اما در اواسط کار گس تمام شده و معامله لغو میشود. زمانی که این اتفاق میافتد اتری که به عنوان هزینه گس در حین اجرای معامله مصرف شده را نمیتوان دوباره پس گرفت و چون معامله به طور کامل به انجام نرسیده اترهای اصلی که میخواستید انتقال دهید در حساب شما باقی مانده و حساب دست نخورده باقی خواهد ماند.
آیا لازم است گس لیمیت زیادی در مصرف گس تعیین کنید؟
خیر. حداقل گس لیمیت برای معاملهها ۲۱۰۰۰ جیوی به بالا است و بلاکها نیز خود دارای گس لیمیت هستند که حداکثر میزان گس تمام معاملات بلاک را مشخص میکند.
در اتریوم برخلاف سایر رمز ارزها، ماینرها میتوانند گس لیمیت را کم یا زیاد کنند. علاوه بر این ماینرها تنها بابت گس مصرف شده توسط یک معامله حقوق دریافت میکنند، بنابراین شما نمیتوانید به دلخواه گس لیمیت تعیین کنید چرا که بلاکها حداکثر میزان گس لیمیت را تعیین میکنند و کاربران نمیتوانند تغییری در این مورد ایجاد کنند.
گس پرایس چیست؟
قیمت هر واحد گس با واحد جیوی نشان داده میشود که درواقع نسخهای سادهتر و قابل فهم تر از واحد وی (WEI) است. وی کوچکترین واحد اتریوم است و هر ۱۰ وی برابر است با ۱ جیوی که برای کاربران قابل فهم تر است.
هرچه گس پرایس یک معامله بیشتر باشد سریعتر تائید شده و به بلاکچین اضافه میشود چرا که ماینرها علاقه بیشتری به اینجور معاملهها دارند و هر چه گس پرایس یک معامله بیشتر باشد، حقوق آنها نیز بیشتر خواهد بود.
قیمت پیشفرض گس در اغلب معاملهها ۲۱ جیوی است که بسته معامله ممکن است تغییر کند اما اگر شما این قیمت را افزایش دهید معامله شما خیلی سریعتر انجام خواهد گرفت.
گس پرایس چگونه تعیین میشود؟
در اکوسیستم اتریوم برای انجام هر معاملهای لازم است هزینه گس پرداخت شود. این بدین معنا است که هر معامله، قرارداد هوشمند یا هر عملیاتی که در آن چیزی محاسبه یا روی بلاکچین نوشته میشود، هزینه گس دارد.
گس اتریوم واحدی است که میزان تلاش محاسباتی مورد نیاز یک عملیات را توصیف میکند و اساساً کمیت کار گرههای شبکه را تعیین میکند. واحد گس کوچکترین واحد پول اتر است که بیشتر اوقات از آن به عنوان جیوی یاد میکنیم.
اساساً هزینههای گس بابت کار محاسباتی که برای هر معامله، اجرای قرارداد هوشمند و استقرار آن لازم است توسط کاربرانی که عملیات را انجام میدهند پرداخت میشود.
میدانید که این هزینه به ماینرهایی که معاملات را تائید میکنند تعلق میگیرد و در کل هرچه گس پرایس یک معامله کمتر باشد احتمال نادیده گرفتن آن بیشتر است یا ممکن است پردازش آن مدت زمان زیادی به طول بیانجامد.
در نتیجه اگر گس پرایس را افزایش دهید، معامله شما زودتر انجام شده و به بلاکچین اضافه میشود.
گس پرایس به عوامل زیادی بستگی دارد، ازجمله میزان معاملات، میزان سهام و سرمایهگذاری در رمز ارزهای مختلف و میزان بایت کد برای پردازش. مقادیر زیاد بایت کد برای پردازش منجر به افزایش هزینههای معامله میشود، چرا که گس بیشتری مصرف میشود.
چه کسی هزینههای اتریوم را تعیین میکند؟
اغلب کاربران تصور میکنند که هزینههای اتریوم توسط توسعهدهندگان شبکه یا ماینرها تعیین میشود که هیچکدام درست نیست.
در واقع کاربران اتریوم معاملات را با گس پرایس مورد نظر ارسال میکنند و سپس ماینرها تصمیم میگیرند که کدام معامله را به بلاکچین اضافه کنند. قیمت گس در اصل در دست کاربران است و قیمتی که آنها پیشنهاد میکنند نمایانگر گس پرایس است.
به این ترتیب نتیجه میگیریم که هرچه تعداد معاملات درخواستی توسط کاربران در زمانی زیادتر باشد، قیمت گس نیز گرانتر خواهد بود. علاوه بر این معاملاتی که هزینه گس بالاتری دارند نیز از بقیه سریعتر تائید و اجرا میشوند.
در کل شما در هر زمان که بخواهید میتوانید با ضرب گس پرایس با گس لیمیت، هزینه معامله را تخمین بزنید.
نحوه محاسبه هزینه معاملات اتریوم
روشهای مختلفی برای محاسبه هزینههای لازم برای اجرای معامله وجود دارد. در واقع میتوان گفت که به دلیل نحوه راهاندازی شبکه اتریوم، یک کاربر میتواند هزینه دلخواه خود را برای انجام معامله تعیین کند اما از طرفی به دلیل اینکه ماینرها با توجه به گس پرایس معاملات را تائید میکنند، این مسئله چندان صحیح نیست.
انواع مختلفی از ماشین حسابهای مخصوص تعیین میزان گس وجود دارد که به صورت آنلاین در دسترس هستند که تا حدود زیادی میزان گس مورد نیاز برای انجام معاملات را به کاربران ارائه میدهند.
به عنوان مثال اتریوم گس استیشن به دلیل اطلاعات دقیق و رابط کاربری ساده و راحت، گزینه مناسبی برای تعیین میزان گس به شمار میرود. لازم به ذکر است که قیمتهای پیشنهادی فقط مقادیری تخمینی هستند و ممکن است قیمتها در اصل کمی تغییر کند.
البته تعیین هزینه معاملات بدون استفاده از ماشین حساب آنلاین نیز امکانپذیر است. برای تعیین این هزینهها کاربر لازم است اطلاعات اولیه در مورد نرخ متوسط بازار برای گس پرایس و اینکه برای هر معامله به چه میزان گس احتیاج دارد، داشته باشد.
چرا باید گس پرایس را پایین تعیین کنیم؟
چون که اینگونه انجام معاملات ارزانتر خواهد بود و با افزایش قیمت اتریوم، معاملهای که قبلاً به طور مثال نیم سنت هزینه داشت الآن ممکن است چند سنت هزینه داشته باشد.
انجام معاملات گرانتر ممکن است برای کاربر چند دلار هزینه داشته باشد. به عنوان یک کاربر شما باید معاملات غیرضروری و غیر فوری را با گس پرایس پایین تعیین کنید.
گس پرایس پایین مزیتی دیگری هم به همراه دارد و آن هم این است که هر چه گس پرایس تعیین شده توسط کاربران پایینتر باشد، انتظارات ماینرها نیز پایینتر آمده و معاملاتی که گس پرایس آنها پایین است نیز سریعاً تائید خواهند شد.
۴ روش برای جلوگیری از پرداخت هزینههای بالای گس اتریوم
معماری کیف پولهای امنیبوس
در شبکه اتریوم و یا هر رمز ارز دیگری، هر کاربر از یک کیف پول استفاده میکند و این بهترین روش معمول به شمار میرود. استفاده از یک کیف پول برای هر کاربر، ایده اصلی بلاکچین را به بهترین شکل منعکس میکند؛ البته تعداد کیف پولها برای هر کاربر تقریباً نامحدود است و میتواند از هر چند کیف پول که دوست دارد استفاده کند.
استفاده از یک کیف پول برای هر کاربر، رویکردی است که در میان اغلب کاربران مشاهده میشود. با این حال صرافیهای بزرگ از این قاعده مستثنا هستند و از معماری کیف پولهای امنیبوس استفاده میکنند.
استفاده از کیف پولهای امنیبوس یعنی اینکه به جای استفاده از یک کیف پول برای هر کاربر، کاربران از یک قالب متمرکز استفاده کند و چندین کاربران از یک یا چند کیف پول اصلی و مشابه استفاده کنند.
با انجام چنین کاری معاملات دیگر از طریق زنجیره انجام نمیشود بلکه خارج از زنجیره انجام میشوند. علاوه بر این اگر کاربری بخواهد اتر یا هر رمز ارزی را انتقال دهد نیازی به پرداخت کارمزد نخواهد داشت.
مشکلی که در انجام این مورد با آن موجه میشوید این است که یک دفتر کلیدی قدرتمند خارج از زنجیره داشته باشید، منظور ما داشتن یک فایل سی اس وی (csv) نیست. این دفتر میتواند چیزی شبیه یک بلاکچین خصوصی باشد که در این بلاک چینهای خصوصی هر کاربر کیف پول خود را در اختیار دارد و تمام داراییها در آن ذخیره خواهد شد.
بنابراین اگر کاربری میخواهد در کیف پول امنیبوس معاملهای انجام دهد، این معامله در یک بلاکچین خصوصی انجام میشود.
از آنجا که بلاکچین خصوصی با هزینههای معاملاتی صفر و مقیاسپذیری بالاتری همراه است، هیچ محدودیتی در آن وجود ندارد. در صورت لزوم حتی میتوان اکسپلورر (explorer) را نیز در آن پیادهسازی کرد.
استفاده از این کیف پولها باعث کاهش صددرصدی هزینه معاملات میشود و حتی میتوان برای بلاکچین رمز ارزهایی مانند بیت کوین، تزوس (Tezos) یا ایاس (EOS) نیز از آن استفاده کرد.
از نظر قانونی این کار را در اتحادیه اروپا قابل اجرا است زیرا توسط تانگانی (Tangany) تائید شده است و شامل رمز ارزها، استیبل کوینها (stable coins) و توکن اوراق بهادار (security tokens) نیز میشود.
مهاجرت به بلاکچین دیگر
با توجه به دلایل تجاری، مهاجرت بلاکچین میتواند فواید زیادی به دنبال داشته باشد، حتی اگر چنین پروژهای هنوز به طور رسمی شروع نشده باشد.
فرقی ندارد که از بلاکچین اولیه خود مهاجرت کرده باشید یا میخواهید مستقیماً از طریق بلاکچین دیگری شروع کنید، ترک اتریوم مزایا و معایب زیادی به همراه دارد. ازجمله مزایای آن میتوان به مقیاسپذیری بالاتر و با استفاده از این روشی که معرفی کردیم کارمزد معاملات خیلی کمتر اشاره کرد.
با این حال لازم است که معایب را نیز در نظر بگیریم. مهمترین مورد این است که اتریوم پس از بیت کوین به نوعی رهبر بازار رمز ارزها به شمار میرود و خروج از پلتفرم آن ممکن است دریافت رمز پشتیبانی در سرویسهای شخص ثالث مانند صرافیها را دشوارتر کند.
علاوه بر این اتریوم کاملاً شناخته شده و آزمایش شده است و در طول چند سال اخیر امنیت و قابل اعتماد بودن خود را به خوبی ثابت کرده است.
از گزینههای خوب و مشابه اتریوم میتوان به ایاس، تزوس و بایننس چین (Binance Chain) اشاره کرد. بلاکچین این سه گزینه از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند و اغلب دارای فناوری و طراحی مشابهی بوده و همچنین قابل اعتماد هستند. در بایننس و تزوس حتی میتوانید از کیف پولهای مشابه اتریوم مجدداً استفاده کنید.
مهاجرت بلاکچین را میتوان به راحتی انجام داد و همه توکنها باید در بلاکچین جدید مجدداً استفاده شوند، البته اگر بتوان از همان کیف پول استفاده کرد توکنها به طور خودکار توزیع میشوند.
در صورت نیاز به کیف پول جدید به دلیل استفاده از بلاکچین رمز ارز دیگری، قبل از اینکه توکنها توزیع شوند، در کیف پول جدید تولید میشوند.
قراردادهای هوشمند مناسب
روشی سادهتر و راحتتر در مقایسه با رویکردهای قبلی، بهینهسازی قرارداد هوشمند است. هرچه پیچیدگی قرارداد هوشمند بالاتر باشد، هزینه انجامش نیز بالاتر میرود. به همین دلیل لازم است که یک قرارداد هوشمند تا حد ممکن ساده و کوچک باشد.
تا حد ممکن تمام عملکردهای غیرضروری را حذف کنید تا قرارداد تا جایی که میشود ساده شود. حتی سعی کنید برخی از موارد مانند مدیریت لیست سفید (whitelist) را خارج از قرارداد هوشمند مدیریت کنید. با انجام تمامی این موارد میتوان شاهد کاهش هزینههای شبکه به میزان ۳۳ درصد بود.
بهینهسازی میزان مصرف گس
برای انجام هر معامله امکان تعیین میزان کارمزد وجود دارد که البته بسته به درجه فوریت انجام آن، هزینه ممکن است کاهش یا افزایش یابد. هر چه هزینه تعیین شده برای انجام معامله کمتر باشد، مدت زمان بیشتری طول میکشد تا انجام شود.
از آنجا که سطح کارایی بسیار ناپایدار است، توصیه میشود قیمت فعلی بازار را برای معاملات بررسی کنید. با استفاده نکردن از قیمتهای منسوخ بازار میتوانید تا حدود ۲۵ درصد از هزینههای هر معامله را پسانداز کنید.
یکی دیگر از مزایای استفاده از آخرین قیمت بازار این است که زمان انجام معاملات را هم میتوانید تعیین کنید. این یعنی میتوان تقریباً زمان اجرای معامله را تخمین زد.
به عنوان مثال با تعیین گس پرایسی که ۲۵ درصد کمتر از قیمت بازار است، مسلماً تائید معامله بیشتر طول میکشد اما اگر گس پرایس را ۲۵ درصد بالاتر از قیمت بازار تعیین کنید سرعت تائید معامله نیز خیلی بیشتر خواهد بود.
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید