در مسیر آشنایی با پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین، دو اصطلاح کلیدی وایت پیپر (White Paper) و یلو پیپر (Yellow Paper) بسیار به گوش می‌رسند. این دو سند، اطلاعات جامع و حیاتی را در خصوص پروژه‌ها ارائه می‌دهند، اما تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند که برای سرمایه‌گذاران بالقوه حائز اهمیت است. در این مقاله تفاوت‌های میان وایت پیپر و یلو پیپر اتریوم را می‌خوانیم.
وایت پیپر اتریوم؛ سندی برای ترسیم آینده
بسیاری از وایت پیپرها، با برجسته‌سازی یک مشکل خاص، راه‌حل پیشنهادی خود را شرح می‌دهند. به عنوان مثال، وایت پیپر اتریوم، پلتفرم پیشگام قراردادهای هوشمند، به محدودیت‌های بیت‌کوین در اجرای برنامه‌های پیچیده و نیاز به یک بستر قابل برنامه‌ریزی برای توسعه انواع برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) اشاره می‌کند. در این سند، اتریوم به‌عنوان یک پلتفرم عمومی با قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند معرفی می‌شود که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌های خود را بدون نیاز به واسطه‌های متمرکز، بر بستر بلاکچین پیاده‌سازی کنند.
بیشتر وایت پیپرها از ساختاری معمول پیروی می‌کنند که با معرفی پروژه آغاز می‌شود و اغلب با خلاصه‌ای از برنامه‌های آتی یا اهداف کلیدی که پروژه امیدوار به دستیابی به آن‌ها است، پایان می‌یابد. این اهداف می‌توانند شامل ایجاد زیرساخت‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بهبود مقیاس‌پذیری شبکه، یا افزایش امنیت و حریم خصوصی کاربران باشند.
وایت پیپر همچنین می‌تواند فرصتی برای توضیح جنبه‌های منحصر‌بهفرد یا غیرمتعارف یک پروژه باشد تا دیگران بتوانند آن‌ها را درک کنند. به عنوان مثال، وایت پیپر اتریوم به مفاهیم جدیدی مانند ماشین مجازی اتریوم (EVM)، زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity) و سازوکار اجماع اثبات کار (PoW) که در آن زمان نوآورانه بودند، می‌پردازد. این سند همچنین ممکن است تیم یا سازندگان پروژه را معرفی کرده و تخصص آن‌ها را شرح دهد. از آنجایی که بسیاری از وایت پیپرها به عنوان ابزاری برای بازاریابی پروژه و جذب سرمایه استفاده می‌شوند، این موارد می‌توانند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشند.
در وایت پیپر اتریوم چه جزئیاتی وجود دارد؟
وایت پیپر اتریوم، که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، نمونه‌ای عالی از یک وایت پیپر جامع و تاثیرگذار است. این سند با عنوان «اتریوم: یک پلتفرم غیرمتمرکز برای برنامه‌های خودمختار» نه تنها چشم‌انداز و اهداف پروژه را به وضوح بیان می‌کند، بلکه به جنبه‌های فنی پیچیده آن نیز می‌پردازد.
در این وایت پیپر، اتریوم به عنوان نسل بعدی پلتفرم‌های محاسباتی توزیع‌شده معرفی می‌شود که قادر به اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز است. این سند، مفاهیم کلیدی مانند ماشین مجازی اتریوم (EVM)، زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity)، و سازوکار اجماع اثبات کار (PoW) را به زبانی ساده و قابل فهم برای مخاطبان غیرفنی توضیح می‌دهد.
وایت پیپر اتریوم همچنین به جزئیات بیشتری مانند ساختار داده‌های بلاکچین، فرآیند تراکنش‌ها، مدل اقتصادی اتریوم (شامل ارز دیجیتال اتر)، و برنامه‌های کاربردی بالقوه این پلتفرم اشاره می‌کند. این سند، با ارائه یک نقشه راه جامع برای توسعه آینده اتریوم، اعتماد و اطمینان سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان را به پروژه جلب کرد و در نهایت منجر به راه‌اندازی موفق این پلتفرم در سال ۲۰۱۵ شد.
وایت پیپر اتریوم، به عنوان یک سند بنیادین در حوزه بلاکچین و رمزارزها، همچنان به عنوان یک منبع ارزشمند برای درک اصول و پتانسیل‌های این فناوری مورد استفاده قرار می‌گیرد و الهام‌بخش بسیاری از پروژه‌های بعدی بوده است.
یلو پیپر اتریوم؛ طرح فنی عمیق
یلو پیپر (Yellow Paper) نیز مانند وایت پیپر، به توضیح جزئیات فنی پروژه یا سازمان رمزارزی اشاره می‌کند. تفاوت اصلی این دو در این است که وایت پیپر برای مخاطبان عمومی طراحی شده است، در حالی که یلو پیپر جزئیات علمی پروژه را با زبانی فنی‌تر ارائه می‌دهد.
یلو پیپرها معمولاً بر مشخصات بنیادی پروژه تمرکز می‌کنند، مانند نحوه عملکرد بلاکچین و شبکه به طور دقیق. آن‌ها معمولاً تحقیقات یا فناوری‌هایی را که در حال بررسی هستند توضیح می‌دهند و اغلب جنبه‌های غیرفنی پروژه مانند اهداف یا مقاصد آتی آن را نادیده می‌گیرند.
یلو پیپرها بیشتر با هدف همکاری‌های آینده ایجاد می‌شوند تا ابزارهای بازاریابی برای تبلیغ پروژه یا جذب سرمایه‌گذاران جدید. آن‌ها برای سایر توسعه‌دهندگان یا سازمان‌های بلاکچین که ممکن است بخواهند در آینده از فناوری پروژه استفاده کنند، مانند ساخت راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری لایه ۲، ضروری هستند.
یلو پیپرها به اندازه وایت پیپرها رایج نیستند، زیرا اکثر پروژه‌های رمزارزی، به ویژه آن‌هایی که روی بلاکچین‌های موجود ساخته شده‌اند، به آن‌ها نیازی ندارند. با این حال، یلو پیپرها برای برخی از پروژه‌های بزرگ‌تر و تثبیت‌شده که متن‌باز هستند، در دسترس هستند.
یلو پیپر رسمی اتریوم به صورت یک PDF در ۴۱ صفحه در دسترس بوده و پر از فرمول‌های ریاضی است که هر جنبه از عملیات شبکه را توضیح می‌دهد. این‌ها جزئیاتی هستند که اگر در حال توسعه یک پروژه، DAO یا DApp هستید که روی اتریوم اجرا می‌شود، باید بدانید. این اطلاعات البته برای کاربرات عادی اتریوم نکته خاص و مفیدی ندارند.
اهمیت وایت پیپر و یلو پیپر چیست؟
هر دو وایت پیپر و یلو پیپر اتریوم، برای درک و مشارکت در اکوسیستم اتریوم ضروری هستند. وایت پیپر به ما کمک می‌کند تا فلسفه و پتانسیل اتریوم را درک کنیم، در حالی که یلو پیپر برای توسعه‌دهندگانی که بر روی این پلتفرم می‌سازند، حیاتی است.
وایت پیپر اتریوم، مانند یک بیانیه مأموریت عمل می‌کند. این سند چشم‌انداز اصلی اتریوم را بیان کرده و به ما می‌گوید که این پروژه در پی دستیابی به چه چیزی است. همچنین به ما کمک می‌کند تا بفهمیم اتریوم چگونه با سایر ارزهای دیجیتال متفاوت است و چرا باید به آن اهمیت دهیم.
برای سرمایه‌گذاران، وایت پیپر می‌تواند مانند یک طرح تجاری باشد. این سند به آن‌ها کمک می‌کند تا پتانسیل رشد اتریوم را ارزیابی کرده و تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند در آن سرمایه‌گذاری کنند یا خیر.
یلو پیپر اتریوم مانند یک کتابچه راهنمای فنی است. این سند به توسعه‌دهندگان نشان می‌دهد که چگونه می‌توانند برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و قراردادهای هوشمند را بر روی اتریوم بسازند. همچنین به آن‌ها کمک می‌کند تا مشکلات فنی را درک کرده و بر آن‌ها غلبه کنند.
برای محققان و دانشجوها، یلو پیپر می‌تواند به عنوان یک منبع ارزشمند برای درک پیچیدگی‌های فنی اتریوم و توسعه تحقیقات جدید در این زمینه باشد.
جمع‌بندی
وایت پیپر و یلو پیپر اتریوم هر دو اسناد مهمی هستند، اما برای مخاطبان مختلف و اهداف متفاوت طراحی شده‌اند. وایت پیپر برای عموم مردم قابل دسترس است و چشم‌انداز پروژه را توضیح می‌دهد، در حالی که یلو پیپر یک سند فنی است که برای توسعه‌دهندگان و متخصصان فنی طراحی شده است. درک هر دو سند برای هر کسی که می‌خواهد در اکوسیستم اتریوم مشارکت کند، ضروری است.
سوالات متداول
آیا برای درک اتریوم باید هر دو وایت پیپر و یلو پیپر را بخوانم؟
اگر می‌خواهید درک کاملی از اتریوم داشته باشید، خواندن هر دو سند توصیه می‌شود. با این حال، اگر به جزئیات فنی علاقه‌ای ندارید، وایت پیپر برای شروع کافی است.
آیا وایت پیپر و یلو پیپر اتریوم به روز می‌شوند؟
وایت پیپر اتریوم معمولاً پس از انتشار اولیه به‌روزرسانی نمی‌شود، مگر اینکه تغییرات قابل توجهی در پروژه رخ دهد. با این حال، یلو پیپر ممکن است به‌روزرسانی شود تا منعکس‌کننده آخرین پیشرفت‌های فنی باشد.
آیا پروژه‌های دیگر رمزارزی هم وایت پیپر و یلو پیپر دارند؟
بله. بسیاری از پروژه‌های رمزارزی دیگر نیز وایت پیپر و در برخی موارد یلو پیپر دارند. با این حال، سطح جزئیات و کیفیت این اسناد می‌تواند متفاوت باشد.
آیا می‌توانم بر اساس وایت پیپر و یلو پیپر در یک پروژه رمزارزی سرمایه‌گذاری کنم؟
وایت پیپر و یلو پیپر اتریوم می‌توانند اطلاعات ارزشمندی را برای تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری ارائه دهند، اما نباید تنها مبنای تصمیم شما باشند. همیشه تحقیقات خود را انجام دهید و عملکرد واقعی پروژه را بررسی کنید.
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید