بلاکچین پولکادات (Polkadot) به عنوان یک شبکه مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام نامزدشده (NPoS)، نه تنها امکان تعامل‌پذیری بی‌نظیری را در دنیای بلاکچین فراهم می‌کند، بلکه دریچه‌ای به سوی فرصت‌های جذاب برای دارندگان توکن‌های DOT نیز می‌گشاید. این فرصت جذاب، استیک کردن پولکادات (DOT staking) است؛ فرایندی که به شما اجازه می‌دهد توکن‌های خود را به طور موقت در شبکه قفل کنید و در ازای آن، پاداش کسب کنید.
در این راهنمای جامع، به بررسی عمیق سازوکار استیک کردن پولکادات، انواع روش‌های استیکینگ، مزایا و معایب هر روش و ریسک‌های احتمالی آن می‌پردازیم. همچنین، یک راهنمای گام به گام برای شروع فوری استیکینگ DOT در اختیار شما قرار می‌دهیم.
استیک کردن پولکادات یعنی چه؟
استیک کردن پولکادات درواقع به معنای مشارکت فعال در امنیت و پایداری شبکه پولکادات است. شما پس از خرید ارز دات با استیک کردن DOT خود، به اعتبارسنج‌ها (Validators) در تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه کمک می‌کنید و در عوض، پاداش دریافت می‌کنید. این پاداش معمولاً به شکل بهره یا سود سهام (Interest) به شما پرداخت می‌شود.
در حالی که استیک کردن پولکادات فرایندی ساده به نظر می‌رسد، اما در عمل، به ویژه در مورد استیکینگ بومی DOT، می‌تواند پیچیدگی‌های فنی خود را داشته باشد. بنابراین، برای استفاده آسان از سیستم‌های استیکینگ و جلوگیری از هرگونه چالش، درک اصول بنیادی آن ضروری است.
مزایای استیک کردن پولکادات
استیک کردن پولکادات (DOT) مزایای متعددی را به همراه دارد که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر پروتکلی قابل توجه هستند. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:
- کسب پاداش: دارندگان DOT می‌توانند با حمایت از اعتبارسنج‌ها، پاداش کسب کنند. میزان پاداش به اعتبارسنج‌های انتخابی و همچنین مقدار DOT استیک شده در سیستم بستگی دارد..
- شفافیت و عدم حضانت: استیکینگ بومی پولکادات (DOT) شفاف و غیر حضانتی است، به این معنی که شما کنترل کامل بر دارایی‌های خود دارید.
- گزینه‌های فراوان: بسیاری از صرافی‌های متمرکز بزرگ از استیکینگ DOT پشتیبانی می‌کنند، بنابراین کاربران گزینه‌های زیادی برای انتخاب دارند.
نحوه عملکرد استیکینگ در شبکه پولکادات چگونه است؟
استیکینگ DOT به لطف الگوریتم اجماع شبکه پولکادات، یعنی اثبات سهام نامزدشده (NPoS)، امکان‌پذیر می‌شود. در اصل، این پروتکل برای تأیید تراکنش‌ها و امنیت شبکه به اعتبارسنج‌ها (Validators) متکی است. این اعتبارسنج‌ها توسط نامزدها (Nominators) انتخاب می‌شوند و هر دو در ازای کار خود، سهمی از DOT را دریافت می‌کنند.
۳ روش استیک کردن پولکادات
کاربران عادی می‌توانند DOT خود را به روش‌های مختلفی استیک کنند، از جمله:
- استیکینگ بومی (Native Staking)
- پروتکل‌های غیرمتمرکز شخص ثالث (Third-Party Decentralized Protocols)
- صرافی ارز دیجیتال متمرکز (Centralized Exchanges)
هر یک از این روش‌ها پیچیدگی‌های خاص خود را دارند که در ادامه این راهنما به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.
۱- استیکینگ بومی DOT یا Native DOT Staking
استیکینگ بومی DOT به فرایند استفاده از DOT شما به صورت مستقیم در شبکه، بدون نیاز به پروتکل‌ها یا صرافی‌های خارجی اشاره دارد. همه چیز از ابتدا تا انتها در شبکه پولکادات انجام می‌شود. در اینجا، شما مجدداً با یک انتخاب روبرو هستید که بستگی به تعداد توکن‌هایی که دارید، مقدار توکنی که می‌خواهید استیک کنید و سطح تخصص فنی شما دارد.
برای استیکینگ بومی DOT، شما به یک کیف پول سازگار با پولکادات نیاز دارید. در جدول زیر مقایسه کامل روش‌های استیکینگ بومی یا نیتیو را می‌خوانید.
جدول مقایسه‌ای استیکینگ بومی DOT
| روش استیکینگ | مناسب برای | حداقل DOT مورد نیاز | مدیریت اعتبارسنج‌ها | دوره آزادسازی | سایر ویژگی‌ها |
|---|---|---|---|---|---|
| استخر نامزدی | مبتدیان | ۱ دات | اپراتور استخر | ۲۸ روز | امکان ترکیب پاداش‌ها |
| راه‌اندازی استخر | کاربران متوسط | ۵۰۰ دات | اپراتور استخر | ۲۸ روز | DOT مورد نیاز در حساب استخر واریز می‌شود. |
| نامزدی مستقیم | کاربران متوسط | متغیر – در زمان نوشتن مقاله: ۵۵۰/۲۹۰ دات | کاربر | ۲۸ روز | امکان تغییر اعتبارسنج‌ها بدون آزادسازی، شرکت در رأی‌گیری‌های مربوط به مدیریت شبکه با وجوه استیک شده. |
| اجرای اعتبارسنج | کاربران پیشرفته | – | کاربر | – | نیاز به انتخاب شدن توسط نامزدها، داشتن دانش فنی و اعتماد جامعه، تلاش زیاد برای راه‌اندازی و نگهداری. |
۲- پروتکل‌های غیرمتمرکز شخص ثالث (Third-Party Decentralized Protocols)
این روش، که به عنوان استیکینگ نقدشونده پولکادات (Polkadot Liquid Staking) نیز شناخته می‌شود، به شما امکان می‌دهد در ازای استیک کردن DOT خود، یک توکن (معمولاً مشتقه) دریافت کنید که نماینده DOT شما است. سپس می‌توانید از آن توکن در اکوسیستم‌های خاصی برای انجام فعالیت‌های مختلف استفاده کنید.
ویژگی‌های کلیدی استیکینگ از طریق پروتکل‌های غیرمتمرکز
- امکان استیک کردن هر مقدار DOT: معمولاً می‌توانید هر مقدار DOT را با پرداخت یک کارمزد مشخص استیک کنید.
- آزادسازی (Unbonding) منعطف: دوره آزادسازی در این روش بسیار منعطف است.
- دسترسی به بازارهای نقدشونده: می‌توانید از طریق یک توکن مصنوعی شخص ثالث به بازارهای نقدشونده دسترسی پیدا کنید.
- مزایای متنوع: پروتکل‌های مختلف، مزایای متفاوتی را ارائه می‌دهند.
ریسک‌های استیکینگ از طریق پروتکل‌های غیرمتمرکز
- فرضیات اعتماد: اگرچه ریسک متوسط است، اما شما همچنان به یک شخص ثالث برای انجام عملیات و حفظ عملکرد آن اعتماد می‌کنید.
- تأثیر بر تمرکززدایی شبکه: این روش ممکن است بر تمرکززدایی شبکه تأثیر بگذارد.
- نیاز به تحقیق بیشتر: قبل از انتخاب یک پروتکل، باید تحقیقات بیشتری انجام دهید.
برخی از گزینه‌های محبوب برای استیکینگ نقدشونده DOT عبارتند از Ankr، Acala و سایر پروتکل‌ها.
۳- استیک کردن پولکادات در صرافی‌های متمرکز (Centralized Exchanges)
بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال نیز به کاربران خود اجازه می‌دهند DOT خود را در پلتفرم استیک کنند. این روش معمولاً بالاترین سطح اعتماد را می‌طلبد، زیرا این پلتفرم‌ها می‌توانند آدرس‌ها یا کیف پول‌ها را مسدود کنند. از صرافی‌های خارجی با پشتیبانی از استیک DOT می‌توان به بایننس اشاره کرد که البته کار کردن با آن برای کاربران ایرانی محدودیت‌های جدی دارد.
جمع‌بندی
استیک کردن پولکادات یک راه عالی برای مشارکت در امنیت و عملکرد شبکه پولکادات و کسب درآمد غیرفعال است. با این حال، همانطور که در این راهنما توضیح داده شد، انتخاب روش مناسب استیکینگ، به نیازها و ترجیحات شما بستگی دارد.
صرف نظر از روشی که انتخاب می‌کنید، مهم است که قبل از شروع، تحقیقات خود را انجام دهید و ریسک‌ها و مزایای هر روش را به دقت بررسی کنید. با درک کامل از فرآیند استیکینگ، می‌توانید از مزایای کامل آن بهره‌مند شوید و به رشد و توسعه اکوسیستم پولکادات کمک کنید.
توجه: این مقاله تنها به منظور ارائه اطلاعات است و نباید به عنوان توصیه مالی در نظر گرفته شود. قبل از هرگونه تصمیم سرمایه‌گذاری، تحقیقات خود را انجام دهید و با یک مشاور مالی مشورت کنید.
سوالات متداول
چگونه DOT استیک شده را آزاد کنم (Unstake)؟
می‌توانید DOT را مستقیماً از داشبورد استیکینگ پولکادات آزاد کنید و دوره آزادسازی را آغاز کنید. اگر از یک پروتکل غیرمتمرکز شخص ثالث استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را از طریق رابط کاربری آن پروتکل آزاد کنید. اگر از یک صرافی متمرکز استفاده می‌کنید، می‌توانید DOT را مستقیماً در پلتفرم آزاد کنید. اطمینان حاصل کنید که شرایط استیکینگ را نقض نمی‌کنید، زیرا ممکن است پاداش‌های استیکینگ را از دست بدهید.
آیا استیک کردن DOT امن است؟
استیک کردن DOT به طور کلی امن در نظر گرفته می‌شود، اما خطراتی مانند اسلشینگ و نوسانات بازار وجود دارد. با انتخاب اعتبارسنج‌های معتبر و تحقیق کامل درباره پلتفرم یا پروتکل مورد نظر خود، می‌توانید ریسک‌ها را کاهش دهید.
چه مدت طول می‌کشد تا پاداش‌های استیکینگ DOT را دریافت کنم؟
پاداش‌های استیکینگ معمولاً در هر دوره توزیع می‌شوند. یک دوره در پولکادات حدود ۲۴ ساعت و در کوساما حدود ۶ ساعت است.
آیا می‌توانم در حین استیکینگ DOT، توکن‌های خود را معامله کنم؟
در استیکینگ بومی، توکن‌های DOT شما در طول دوره قفل شده‌اند و نمی‌توانید آن‌ها را معامله کنید. با این حال، برخی پروتکل‌های نقدشونده به شما اجازه می‌دهند توکن‌های مشتقه خود را معامله کنید.
آیا می‌توانم در هر زمانی استیکینگ DOT را متوقف کنم؟
بله. می‌توانید در هر زمانی درخواست آزادسازی (Unbonding) توکن‌های خود را بدهید، اما باید دوره آزادسازی را که معمولاً ۲۸ روز است، طی کنید.
منابع: polkadot | cryptopotato
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید