اتریوم (Ethereum) میزبان طیف گستردهای از پروژهها و برنامههای غیرمتمرکز (DApps) است که نوآوری و قابلیتهای جدیدی را به دنیای بلاکچین (Blockchain) معرفی کردهاند. با این حال، محبوبیت بالای اتریوم منجر به کندی تراکنشها و افزایش کارمزدها و حتی تاثیر روی قیمت خرید اتریوم شده است. برای رفع این چالشها، راهکارهای لایه دوم (Layer 2) توسعه یافتهاند. در این راستا میتوان آربیتروم (Arbitrum)، آپتیمیسم (Optimism) و بیس (Base) را به عنوان چند نمونه از بهترین ارزهای زیر مجموعه اتریوم نام برد.در این مقاله از صرافی ارز دیجیتال رمزینکس، ضمن بررسی اجمالی این راهکارها، به معرفی برخی از ارزهای زیر مجموعه اتریوم میپردازیم.
ارزهای زیرمجموعه اتریوم چیست؟
ارزهای زیرمجموعه اتریوم به مجموعهای از توکنها و شبکههایی گفته میشود که بر بستر بلاکچین اتریوم ساخته شدهاند و از استانداردهای فنی این شبکه مانند ERC-20، ERC-721 و ERC-1155 پیروی میکنند. این ارزها در واقع بخشی از اکوسیستم گسترده اتریوم هستند و هرکدام نقش خاصی در توسعه برنامههای غیرمتمرکز (DApp)، دیفای (DeFi)، NFTها و راهکارهای مقیاسپذیری ایفا میکنند.
اتریوم بستری است که هزاران پروژه روی آن اجرا میشوند؛ از پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز مانند آوه (Aave) و یونیسواپ (Uniswap) گرفته تا راهکارهای لایه دوم مثل آربیتروم (Arbitrum) و پالیگان (Polygon). این پروژهها همگی با استفاده از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) به شبکه اصلی متصل هستند و امنیت خود را از بلاکچین اتریوم میگیرند.
به بیان سادهتر، هر ارزی که از زیرساخت و امنیت اتریوم استفاده کند یا توکن آن در شبکه اتریوم منتشر شده باشد، زیرمجموعه اتریوم محسوب میشود. این زیرمجموعهها نقش مهمی در گسترش کاربردهای واقعی بلاکچین دارند و باعث شدهاند اتریوم به عنوان ستون اصلی اکوسیستم وب۳ شناخته شود.
راهکارهای لایه دوم و مزایای آنها
افزایش محبوبیت اتریوم منجر به چالشهایی مانند کندی تراکنشها و بالا بودن کارمزدهادر انواع صرافی ارز دیجیتال متمرکز و غیر متمرکز و مبادلههای روزمره شده است. بهترین ارزهای دیجیتال لایه دو اتریوم برای رفع این مشکلات به وجود آمدهاند. این راهکارها با انتقال بخشی از پردازش تراکنشها از زنجیره اصلی اتریوم به زنجیرههای جانبی، به افزایش مقیاسپذیری و کارایی شبکه کمک میکنند.
مزایای راهکارهای لایه دوم
مزایای استفاده از راهکارهای لایه دوم عبارتاند از:
- افزایش سرعت تراکنشها: تراکنشها در زنجیرههای جانبی به طور قابل توجهی سریعتر از زنجیره اصلی اتریوم انجام میشوند.
- کاهش کارمزد تراکنشها: کارمزد تراکنشها در زنجیرههای جانبی به طور قابل توجهی پایینتر از زنجیره اصلی اتریوم است.
- بهبود کارایی کلی شبکه اتریوم: با انتقال بخشی از بار تراکنشها به زنجیرههای جانبی، فشار روی زنجیره اصلی اتریوم کاهش مییابد و کارایی کلی شبکه افزایش مییابد.
انواع راهکارهای لایه دوم
از رایجترین راهکارهای لایه دوم عبارتند از:
- راه حلهای مبتنی بر کانال جانبی (Sidechain): این راهکارها تراکنشها را در یک زنجیره جانبی جداگانه انجام میدهند و سپس آنها را به زنجیره اصلی اتریوم باز میگردانند.
- راه حلهای مبتنی بر جمعآوری تراکنش (Rollups): این راهکارها تراکنشها را در دستههای بزرگ جمعآوری میکنند و سپس آنها را به صورت یک تراکنش واحد در زنجیره اصلی اتریوم ثبت میکنند.
- راه حلهای مبتنی بر پلاسما (Plasma): این راهکارها از یک زنجیره جانبی برای ذخیره دادهها استفاده میکنند و از زنجیره اصلی اتریوم برای تأیید تراکنشها استفاده میکنند.
معرفی برخی از بهترین ارزهای زیر مجموعه اتریوم
در ادامه، به معرفی پنج تا از بهترین ارزهای زیر مجموعه اتریوم میپردازیم که در حال حاضر در بازار محبوبیت بالایی دارند:
۱- آربیتروم (Arbitrum)
آربیتروم یکی از پیشگامان راهحلهای Optimistic Rollup در دنیای اتریوم است. این پلتفرم تراکنشها را در یک زنجیره جانبی با کارمزد پایین و سرعت بالا پردازش میکند و در نهایت، اعتبار آنها را در زنجیره اصلی اتریوم تأیید میکند. این فرآیند به طور قابل توجهی باعث افزایش سرعت و کاهش هزینه تراکنشها در مقایسه با شبکه اصلی اتریوم میشود. به همین دلیل معاملهگران به خرید آربیتروم تمایل دارند.
آربیتروم با داشتن جامعهای فعال و در حال رشد، طیف گستردهای از برنامههای غیرمتمرکز (DeFi) مانند یونیسواپ (Uniswap)، سوشیسواپ (SushiSwap)، آوه (Aave) و پروتکلهای بازیهای بلاکچینی و بازارهای NFT را پشتیبانی میکند. ارز دیجیتال بومی این شبکه، آربیتروم (ARB)، برای پرداخت کارمزد تراکنشها، مشارکت در حاکمیت شبکه و فعالیتهای استیکینگ استفاده میشود.
۲- آپتیمیسم (Optimism)
آپتیمیسم راهحل دیگری مبتنی بر Optimistic Rollup است که با هدف بهبود مقیاسپذیری و کارمزد تراکنشهای شبکه اتریوم فعالیت میکند. این پلتفرم از نظر فنی شباهتهایی با آربیتروم دارد، اما روی امنیت و تمرکززدایی بیشتر تأکید میکند. تیم توسعهدهنده آپتیمیسم در حال گذار به یک مدل حاکمیت جامعهمحور است که در آن دارندگان توکن OP میتوانند در تصمیمگیریهای کلیدی شبکه مشارکت داشته باشند.
شبکه آپتیمیسم نیز میزبان طیف وسیعی از پروژههای DeFi، بازارهای NFT و DAOها است. این پلتفرم با داشتن ابزارهای توسعهدهنده آشنا و سازگار با اتریوم، گزینه مناسبی برای توسعهدهندگان بهشمار میرود. ارز دیجیتال بومی این شبکه، OP، برای پرداخت کارمزد تراکنشها، مشارکت در حاکمیت و فعالیتهای استیکینگ کاربرد دارد.
۳- بیس (Base)
بیس، راهحل لایه دوم توسعهیافته توسط صرافی کوینبیس، با هدف بهبود سرعت و کاهش کارمزد تراکنشهای شبکه اتریوم فعالیت میکند. این پلتفرم از Optimistic Rollup مشابه آربیتروم و آپتیمیسم استفاده میکند و امنیت نهایی تراکنشها را از طریق زنجیره اصلی اتریوم تأمین میکند.
بیس با داشتن پشتوانه صرافی بزرگ و معتبر کوینبیس، از مزایایی مانند امنیت بالا، کاربرپذیری آسان و ابزارهای توسعهدهنده آشنا بهره میبرد. این پلتفرم در حال حاضر مراحل توسعه اولیه خود را طی میکند، اما به دلیل تیم توسعه قوی و جامعه حامی کوینبیس، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یک بازیگر کلیدی در عرصه راهحلهای لایه دوم اتریوم دارد. ارز دیجیتال بومی این شبکه هنوز معرفی نشده است.
۴- دایمنشن (Dymension)
دایمِنشن یک اکوسیستم بلاکچینی منحصربهفرد است که از مفهوم «زنجیرههای بلوکی ماژولار» (RollApps) استفاده میکند. در این پلتفرم، توسعهدهندگان میتوانند بر اساس نیازهای خاص خود، RollAppهای سفارشی ایجاد کنند. هر RollApp میتواند از مکانیسم اجماع (consensus mechanism) و راهحل امنیتی متفاوتی بهره ببرد. این رویکرد انعطافپذیری بالایی را برای توسعهدهندگان فراهم میکند و باعث میشود تا Dymension راهحلی ایدهآل برای پروژههایی با نیازهای عملکردی خاص باشد.
شبکه Dymension از پروتکل ارتباط بین بلاکچینی (IBC) پشتیبانی میکند و امکان برقراری ارتباط با سایر بلاکچینها مانند اتریوم و Cosmos را فراهم میکند. ارز دیجیتال بومی این شبکه، DYM، برای پرداخت کارمزد تراکنشها، مشارکت در حاکمیت و فعالیتهای استیکینگ کاربرد دارد.
۵- پالیگان (Polygon)
پالیگان یک اکوسیستم چند زنجیرهای است که راهحلهای متنوع لایه دوم را برای بهبود مقیاسپذیری شبکه اتریوم ارائه میدهد. برخلاف برخی از راهحلهای دیگر که بر یک فناوری خاص تمرکز میکنند، پالیگان از مجموعهای از فناوریها از جمله موارد زیر استفاده میکند:
- zkRollups: این راهحل تراکنشها را به صورت فشرده در خارج از زنجیره اصلی اتریوم پردازش میکند و تنها اعتبار آنها را بر روی زنجیره اصلی ثبت مینماید. این روش باعث افزایش قابل توجه سرعت و کاهش چشمگیر کارمزد تراکنشها میشود.
- زنجیرههای جانبی (Sidechains): پالیگان از چندین زنجیره جانبی مانند پالیگان پوز (Polygon PoS) استفاده میکند که با مکانیسم اثبات سهم (Proof of Stake) ایمن میشوند. این زنجیرهها سرعت تراکنش بالاتری نسبت به زنجیره اصلی اتریوم دارند، اما از نظر امنیت به زنجیره اصلی وابسته هستند.
این رویکرد ترکیبی به پالیگان انعطافپذیری بالایی میبخشد و باعث میشود تا توسعهدهندگان بتوانند راهحل مناسب را با توجه به نیازهای خاص پروژه خود انتخاب کنند. شبکه پالیگان با داشتن توان عملیاتی بیش از ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه (TPS) و کارمزد تراکنش بسیار پایین، به یکی از محبوبترین راهحلهای لایه دوم برای توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز (DeFi)، بازارهای NFT و بازیهای بلاکچینی تبدیل شده است.
ارز دیجیتال بومی این شبکه، ماتیک (MATIC)، برای پرداخت کارمزد تراکنشها، مشارکت در حاکمیت شبکه و فعالیتهای استیکینگ کاربرد دارد. پالیگان همچنین با داشتن جامعهای فعال و در حال رشد، نقش مهمی در توسعه زیرساختهای اتریوم و افزایش پذیرش آن ایفا میکند. این ویژگیها خرید پالیگان ماتیک را برای معاملهگران جذاب کرده است.
۶-مانتل (Mantle)
Mantle یکی از جدیدترین راهکارهای لایه دوم اتریوم است که توسط جامعهی BitDAO توسعه داده شده. این شبکه از ساختار ماژولار و تکنولوژی Optimistic Rollup بهره میبرد و کارمزد تراکنشهای بسیار پایینی دارد. توکن بومی آن MNT است و در حال حاضر برای پرداخت کارمزد و رأیدهی در تصمیمات شبکه استفاده میشود.
۷- zkSync Era
zkSync Era یک راهکار zkRollup برای اتریوم است که تمرکز آن بر افزایش سرعت تراکنشها و حفظ امنیت شبکه اصلی است. این پروژه با استفاده از اثباتهای رمزنگاری (Zero-Knowledge Proofs)، تراکنشها را خارج از زنجیره پردازش و سپس در اتریوم ثبت میکند. توکن رسمی آن ZK در سال ۲۰۲۴ عرضه شد.
۸- Linea (لینئا)
Linea محصول شرکت Consensys (سازنده متامسک) است و از فناوری zkEVM استفاده میکند. این شبکه امکان اجرای مستقیم قراردادهای اتریوم را با کارمزد کمتر فراهم کرده و با ابزارهای توسعهدهندگان اتریوم کاملاً سازگار است. در حال حاضر، Linea یکی از گزینههای محبوب برای DAppها و پروژههای دیفای محسوب میشود.
۹- Blast
Blast یک راهکار لایه دوم نوآورانه است که علاوه بر مقیاسپذیری، سود خودکار به دارایی کاربران میدهد. این شبکه توسط تیم Blur (پلتفرم معروف NFT) راهاندازی شده و کاربران با قفلکردن ETH یا استیبلکوین، علاوه بر سرعت تراکنش بالا، سود روزانه نیز دریافت میکنند. توکن BLAST قرار است تا پایان ۲۰۲۵ عرضه شود.
۱۰- StarkNet
StarkNet یکی از پروژههای پیشرفتهی zk-Rollup است که توسط StarkWare توسعه یافته. این شبکه از فناوری STARK برای افزایش امنیت و مقیاسپذیری استفاده میکند. StarkNet بهعنوان یکی از لایههای مکمل اتریوم شناخته میشود و توکن STRK آن در اوایل ۲۰۲۴ عرضه شد.
۱۱- MetisDAO (متیس)
Metis یک لایه دوم مبتنی بر Optimistic Rollup است که تمرکز ویژهای بر اپلیکیشنهای سازمانی و DAOها دارد. این شبکه زیرمجموعهای از اتریوم محسوب میشود و توکن آن METIS برای پرداخت کارمزد، رأیدهی و استیکینگ استفاده میشود.
۱۲-Immutable X
Immutable X لایه دومی بر پایه اتریوم است که مخصوص بازیهای بلاکچینی و NFT طراحی شده. این شبکه با استفاده از zkRollup، امکان تراکنشهای بدون کارمزد گس را فراهم میکند. توکن آن IMX است که برای پاداش، پرداخت کارمزد و حاکمیت استفاده میشود.
۱۳- Scroll
Scroll یکی از جدیدترین پروژههای zkEVM Rollup است که هدف آن سازگاری کامل با ابزارها و قراردادهای اتریوم است. این شبکه در سال ۲۰۲۵ به مرحله Mainnet رسیده و توکن آن هنوز عرضه نشده. Scroll یکی از رقبای اصلی Linea و zkSync محسوب میشود.
جدول مقایسه بهترین ارزهای زیر مجموعه اتریوم
در جدول مقایسه این سیزده ارز را میبینید:
| نام پروژه | نوع راهحل یا ساختار | هدف اصلی | مزایا | وضعیت توسعه | توکن بومی |
| آربیتروم (Arbitrum) | Optimistic Rollup | افزایش سرعت و کاهش کارمزد | جامعه فعال، پشتیبانی از DApps متعدد | فعال و بالغ | ARB |
| آپتیمیسم (Optimism) | Optimistic Rollup / OP Stack | مقیاسپذیری و امنیت بالا | زیرساخت Superchain، جامعه توسعهدهنده قوی | در حال رشد | OP |
| بیس (Base) | Optimistic Rollup (OP Stack) | بهبود سرعت تراکنشها با پشتیبانی کوینبیس | امنیت بالا، پشتیبانی صرافی کوینبیس | در حال توسعه | در انتظار عرضه |
| دایمنشن (Dymension) | Modular RollApp Chain | افزایش انعطافپذیری و ماژولار بودن شبکه | اتصال IBC به اتریوم و Cosmos | لانچ شده (Mainnet Alpha) | DYM |
| پالیگان (Polygon) | zkRollup + Sidechain | افزایش مقیاسپذیری و کاهش کارمزد | نسخه Polygon 2.0 و zkEVM فعال | در حال رشد | MATIC → POL |
| مانتل (Mantle) | Modular Layer 2 | بهینهسازی هزینه و سرعت تراکنش | زیرساخت BitDAO، هزینه گس پایین | فعال | MNT |
| zkSync Era | zkRollup | افزایش امنیت و سرعت تراکنشها | تراکنش ارزان و سازگار با اتریوم | فعال | ZK |
| Linea (لینئا) | zkEVM Rollup | سازگاری کامل با EVM | پشتیبانی Consensys و MetaMask | بتا فعال | ندارد |
| Blast | Yield Layer / L2 | افزایش سود و بازده دارایی کاربران | توسعهیافته توسط Blur، سود خودکار ETH | در حال توسعه | BLAST |
| StarkNet | zk-STARK Rollup | افزایش امنیت و مقیاسپذیری | استفاده از فناوری STARK، سرعت بالا | فعال | STRK |
| MetisDAO | Optimistic Rollup | تمرکز بر DAOها و اپهای سازمانی | کارمزد پایین، جامعه DAOمحور | فعال | METIS |
| Immutable X | zkRollup (NFT / Gaming) | تراکنش بدون کارمزد برای NFTها | تمرکز بر بازی و بازار NFT | فعال | IMX |
| Scroll | zkEVM Rollup | سازگاری کامل با ابزارهای اتریوم | امنیت بالا، توسعه مداوم | Mainnet فعال (۲۰۲۵) | در انتظار |
نکته مهم: این فقط یک لیست کوتاه از برخی از بهترین توکن های برتر اتریوم است. پروژههای دیگری نیز وجود دارند که ممکن است برای شما مناسب باشند. قبل از سرمایهگذاری در ارز دیجیتال، حتماً تحقیقات خود را انجام دهید.
جمعبندی
دنیای ارزهای دیجیتال زیر مجموعه اتریوم پر از فرصتها است، اما انتخاب بهترین پروژهها میتواند چالشبرانگیز باشد. در این مقاله، به معرفی برخی از عوامل کلیدی که باید در هنگام انتخاب بهترین توکن های برتر اتریوم در نظر بگیرید، پرداختیم. همچنین، به معرفی برخی از بهترین پروژههای حال حاضر در این حوزه، مانند پالیگان، آوه، لیدو، سوشیسواپ و منتل اشاره کردیم.
سوالات متداول
ارزهای زیر مجموعه اتریوم کداماند؟
ارزهای زیرمجموعه اتریوم شامل شبکهها و توکنهایی هستند که بر بستر بلاکچین اتریوم ساخته شدهاند. از مهمترین آنها میتوان به آربیتروم (ARB)، آپتیمیسم (OP)، پالیگان (MATIC)، مانتل (MNT) و زیکِیسینک (ZK) اشاره کرد.
زیر مجموعههای اتریوم چه نقشی در اکوسیستم دارند؟
زیرمجموعههای اتریوم باعث افزایش سرعت، کاهش کارمزد و بهبود عملکرد شبکه میشوند. این پروژهها با اجرای قراردادهای هوشمند روی لایه دوم، فشار را از روی شبکه اصلی کم میکنند.
آیا ارزهای دیجیتال زیرمجموعه اتریوم برای پرداخت مناسب هستند؟
برخی از پروژهها برای پرداختهای سریع و ارزان مناسب هستند، اما همچنان نوسانات قیمتی میتوانند چالشزا باشند.
از کجا میتوان ارزهای دیجیتال زیرمجموعه اتریوم را خرید؟
صرافیهای ارز دیجیتال معتبر مانند رمزینکس امکان خرید و فروش این توکنها را فراهم میکنند.
آیا سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال زیرمجموعه اتریوم سودآور است؟
این حوزه پتانسیل رشد بالایی دارد اما در عین حال با ریسک همراه است. قبل از سرمایهگذاری، مدیریت ریسک و درک بازار ضروری است.
بهترین ارزهای زیر مجموعه اتریوم برای سرمایهگذاری کدامند؟
در حال حاضر آربیتروم، پالیگان، مانتل، استارکنت و آپتیمیسم از محبوبترین ارزهای زیرمجموعه اتریوم برای سرمایهگذاران محسوب میشوند. این پروژهها بیشترین حجم معاملات و کاربرد را در دیفای دارند.
زیر شاخههای اتریوم چه تفاوتی با خود ETH دارند؟
زیرشاخههای اتریوم مانند آربیتروم یا پالیگان بلاکچین مستقل نیستند، بلکه از امنیت شبکه اصلی اتریوم استفاده میکنند و برای افزایش مقیاسپذیری طراحی شدهاند؛ در حالی که ETH توکن بومی خود شبکه است.
آیا ارزهای زیرمجموعه اتریوم روی کیف پول متامسک قابل ذخیره هستند؟
بله، تقریباً تمام ارزهای زیرمجموعه اتریوم که از استاندارد ERC-20 یا شبکههای لایه دوم استفاده میکنند، با کیف پول متامسک سازگار هستند و بهراحتی قابل اضافه شدناند.
کدام زیرمجموعههای اتریوم آیندهدارترند؟
شبکههایی مانند zkSync، Linea و Blast بهدلیل استفاده از فناوریهای جدید مانند zkEVM و Yield Layer، آیندهدارتر و در مراحل رشد سریع هستند.
آیا همه توکنهای ERC-20 زیرمجموعه اتریوم محسوب میشوند؟
بله، هر توکنی که با استاندارد ERC-20 ساخته شده باشد، زیرمجموعهای از اکوسیستم اتریوم است؛ مانند یونیسواپ (UNI)، لیدو (LDO) و آوه (AAVE).
بهترین ارزهای شبکه اتریوم برای استیکینگ کدامند؟
اتریوم (ETH)، لیدو (LDO)، آربیتروم (ARB) و مانتل (MNT) از جمله بهترین گزینهها برای استیکینگ و کسب سود از شبکه اتریوم هستند.
آیا زیرمجموعههای اتریوم همان لایه دوم هستند؟
بخش زیادی از زیرمجموعههای اتریوم شامل لایه دوم میشود، اما همهی آنها لزوماً Rollup نیستند. برخی مثل آوه و یونیسواپ صرفاً توکنهای ERC-20 بر بستر اتریوماند.
از کجا میتوان ارزهای زیرمجموعه اتریوم را خرید؟
در صرافیهای معتبر ایرانی مانند رمزینکس میتوانید بیشتر ارزهای زیرمجموعه اتریوم مانند آربیتروم، آپتیمیسم، پالیگان و مانتل را با ریال یا تتر خرید و فروش کنید.
نظرات کاربران