صرافی بلم (Belem) با وعده سودهای هنگفت بین کاربران ایرانی به سرعت محبوب شد اما ماههاست حساب کاربران را مسدود کرده و از دسترس خارج شده است. در این مطلب به بررسی سرنخهای کلاهبرداری صرافی بلم پرداخته و شرایط فعلی آن را بررسی میکنیم.
صرافی بلم چیست؟
صرافی بلم یک پلتفرم خرید و فروش ارز دیجیتال بود که در اواسط سال ۲۰۱۸ ارائه خدمات را شروع کرد و اوایل ۲۰۲۴ از دسترس خارج شد. این صرافی به ظاهر توسط سرمایهگذاران سرشناس در زمینه ارز دیجیتال تاسیس شده و متخصصان سابق گوگل، اوراکل و گلدمن ساکس زیرساخت فنی آن را توسعه داده بودند.
در وبسایت صرافی (Belem.cc) آدرس دفتر مرکزی «دنور» ایالات متحده قید شده بود. بلم مدعی سرویسدهی به ۸ میلیون کاربر در ۱۲۰ کشور دنیا از جمله کانادا، ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی است. با این وجود بررسیها نشان میدهد در اوج فعالیت ۱.۵ میلیون بازدیدکننده ماهانه داشت و حدود ۸۸ درصد ترافیک مربوط به ایران بود. ۱۲ درصد باقیمانده هم شامل ترافیک کشورهای اروپایی است اما دلیل آن چیزی جز استفاده کاربران ایرانی از ابزارهای تغییر آیپی نبود.
مالکان صرافی خود را یکی از معدود شرکتهای تجارت ارز دیجیتال معرفی میکردند که مجوزهای مالی MSB ایالات متحده، MAS سنگاپور، MSB کانادا و سایر کشورها را دریافت کرده است. این صرافی به واسطه سودهای هنگفت تا ۱۰۰ درصد در ماه به محبوبیت زیادی رسیده بود اما از اواخر سال گذشته امکان برداشت موجودی را مسدود کرده و در دسترس نیست.
در ادامه به بررسی مواردی میپردازیم که نشانههای واضحی از کلاهبرداری این صرافی بود اما کاربران ناآگاه به خاطر طمع سود فراوان از آن چشمپوشی کردند. آشنایی با این موارد شما را از افتادن به دام پروژههای مشابه نجات خواهد داد.
دانلود صرافی Belem
برای خرید ارز دیجیتال در صرافی Belem به دانلود اپلیکیشن نیاز نبود و کاربران از طریق سایت به همه قابلیتهای آن دسترسی داشتند. با این وجود در وبسایت بلم با آدرسهای belem.cc و belem.im امکان دانلود اپلیکیشن برای گوشی وجود داشت.
آموزش صرافی بلم (Blem)
در حالی که اکثر صرافیهای ارز دیجیتال از جمله بایننس، کوکوین و کوینبیس درهای خود را روی کارکنان ایرانی بستهاند، بلم نه تنها بدون نیاز به VPN به کاربران خدمات میداد بلکه امکان شارژ حساب با ریال را هم فراهم کرده بود.
فراهم کردن زیرساختی برای واریز و برداشت با ریال حتی برای صرافیهای ایرانی هم دشوار است و ارائه چنین قابلیتی از سوی یک صرافی خارجی با ادعای دریافت مجوز از نهادهای آمریکایی بسیار مشکوک و زنگ خطر است.
این صرافی در نخستین روزهای فعالیت خود برای جذب کاربران ایرانی دامهایی پهن کرده بود که بر بستر شبکههای اجتماعی انجام میشد. آنطور که کاربران گزارش کردهاند در گروههای ارز دیجیتال پیامهایی از سوی کاربران خارجی برای آنها ارسال میشد. این افراد خود را عضو یک گروه خیریه به نام شبدر چهار برگ (Four leaf Clover) معرفی میکردند که در راستای مقابله با فقر فعالیت دارد و اینکار را با ارائه سیگنالهای خصوصی ارز دیجیتال در صرافی بلم انجام میدهد.
این گروه برای تشویق کاربران ایرانی به افتتاح حساب در صرافی بلم به آنها ۱۰ تتر پاداش میدانند. دیگر مورد مشکوک ارائه سیگنال در مورد توکنهای بیارزشی بود که تنها در بلم وجود داشت و در هیچ صرافی معتبر دیگری پیدا نمیشد.
صرافی Belem علاوه بر سیگنال، روزانه بین ۲ تا ۴ درصد سود سرمایهگذاری میداد که با احتساب سود مرکب بازدهی آن در ماه به ۱۰۰ میرسید. تا اینجا همه چیز خوب بود اما زمانی که قصد برداشت موجودی را داشتید، ورق برمیگشت.
نظرات کاربران نشان میدهد تا اواخر پاییز ۱۴۰۲ برداشت از این صرافی با کمی تاخیر قابل انجام بوده اما در اواخر بهمن و زمانی که عضوگیری آن به اوج خود رسید، بسیاری از حسابها مسدود و برداشت ریال یا ارز دیجیتال ناممکن شد.
ثبتنام در صرافی بلم
صرافیهای ارز دیجیتال هنگام ثبتنام در سایت گزینهای برای وارد کردن کد معرف دارند که هدف از آن تشویق کاربران به دعوت اعضای جدید است. این مورد به خودی خود مساله بدی نیست اما اگر در یک سایت به صورت اجباری از شما درخواست کد دعوت شود، احتمالا با یک طرح پانزی روبهرو هستید.
این مساله در مورد صرافی بلم هم صدق میکند و تنها با در اختیار داشتن کد معرف امکان ثبتنام در سایت وجود داشت. هر فرد با وارد کردن این کد به زیرمجموعه فرد قبلی تبدیل میشد و در نهایت بخشی از یک طرح هرمی بزرگتر را تشکیل میداد.
سایت Belem بر خلاف دیگر طرحهای هرمی، موجودی کاربران را به یک استخر نقدینگی واحد واریز نمیکرد؛ بلکه هر تیم یک استخر مجزا شکل میداد. از پاییز سال گذشته زمانی که دارایی هر تیم به حدود ۱۰۰۰ دلار میرسید، حساب آنها به بهانه پولشویی مسدود شده و دارایی توسط مدیران سایت ضبط میشد.
در ابتدای عضویت سیگنالهای خوبی با حدود ۳۰ درصد بازدهی روزانه به شما داده میشد اما پس از گذشت مدتی تنها در صورتی این سیگنالها را دریافت میکردید که اعضای جدیدی را با کد دعوت خود به صرافی آورده و به عبارت دیگر زیرمجموعههای جدید جذب کنید.
بررسیها نشان میدهد که تعداد اعضای بعضی تیمها به ویژه در شهرهای شیراز و مشهد با همین روش تا ۱۰۰۰ نفر هم رشد کرده بود. مدیران سایت از اعضای سرگروه این تیمها میخواستند به صورت ماهانه جلساتی را در رستوران یا سالنها بزرگ ترتیب داده و برای جلب اعتماد اعضای جدید تصاویر و فیلمهایی از این رویدادها تهیه کنند. در ادامه همین تصاویر به کاربران دیگر ارسال میشد تا اعتماد آنها به صرافی جلب شود.
خرید و فروش در صرافی بلم
خرید و فروش در بلم مثل اکثر صرافیهای ارز دیجیتال صورت میگرفت و در عین حال تفاوتهای مهمی هم با آنها داشت. در ابتدای راهاندازی سایت، شماره کارت بانکی ایران به کاربران ارائه میشد و پس از واریز و ارسال رسید، حساب شما با تتر شارژ میشد. با افزایش شمار کاربران درگاه پرداخت ریالی هم به سایت اضافه شد که برای یک صرافی به ظاهر خارجی بسیار عجیب بود.
مدیران سایت و اعضای ردهبالا به صورت هفتگی یا ماهانه سیگنال پامپ چندین توکن ساختگی را به کاربران میدادند که در هیچ صرافی دیگری اثری از آنها نبود. در نتیجه کاربران برای خرید و سود کردن باید حسابشان را در همین صرافی شارژ کرده و اقدام به خرید میکردند.
این اواخر یک بخش VIP هم به صرافی بلم اضافه شد که امکانات بیشتری را در اختیار مشتریان ویژه قرار میداد. بخش VIP به ۹ سطح تقسیم شده بود و با بالا رفتن سطح، کارمزد و کمیسیون معاملات کمتر شده و مزایایی مثل معرفی سیگنال، تخفیفهای انحصاری، شرکت در جلسات حضوری و سمینارها در اختیار شما قرار میگرفت.
پس از مسدود شدن حسابها از کاربران خواسته شد معادل یک درصد موجودی خود را واریز کنند تا امکان برداشت فراهم شود. هرچند کلاهبرداری سایت در این مورد هم مشخص بود اما برخی کاربران اقدام به واریز این مبلغ کردند که در نهایت هم سودی نداشت.
حتما بخوانید: بهترین صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی و خارجی کدامند؟
شکایت از صرافی بلم
عمده کاربران بلم ایرانی بودند و پس از محرز شدن کلاهبرداری این صرافی، شکایتهای متعددی علیه آن ثبت شده است. از آنجا که آدرس دفتر مرکزی یا هویت مدیران اصلی صرافی بلم مشخص نیست، مالباختگان با راهاندازی کارزار و کانالهایی در شبکههای اجتماعی درخواست شناسایی عاملان صرافی بلم و خیریه شبدر چهاربرگ را دارند.
یکی از پایگاههای اصلی فعالیت بلم در ایران استان فارس بود. پس از اوج گرفتن شکایتها، تعدادی از عاملان اصلی توسط ماموران انتظامی این استان دستگیر شدند که بعدا به کلاهبرداری ۸ میلیارد تومانی از طریق تشکیل باند هرمی اعتراف کردند. هرچند احتمال عودت کامل وجوه کاربران پایین است اما اگر شما هم از کاربران این صرافی هستید، با مراجعه به پلیس فتا یا نهادهای قضایی میتوانید شکایت خود را ثبت کنید.
آیا صرافی بلم پروژه کلاهبرداری است؟
با دستگیری تعدادی از عاملان صرافی بلم کلاهبرداری این پروژه محرز شده و تردیدی در آن نیست. جدای از این سرنخهای واضحی مثل سوددهی مشکوک، توکنهای ساختگی، سیگنالهای ۱۰۰ درصدی و احراز هویت با کارت ملی هم در این صرافی وجود داشت که از هرمی بودن پروژه خبر میداد اما کاربران به واسطه دریافت سود هنگفت از آن چشمپوشی کردند. در ادامه تعدادی از این سرنخها را مرور میکنیم که آشنایی با آن شما را از افتادن به دامهای مشابه نجات خواهد داد.
۱. تیم نامشخص
صرافی بلم مدعی بود که بنیانگذاران آن از سرمایهگذاران قدیمی و اولیه در بازار ارزهای دیجیتال هستند و تیم فنی هم از متخصصان سابق گوگل و اوراکل تشکیل شده است. این ادعا با توجه به گمنامی صرافی و نبود آن در پلتفرمهای معتبری مثل کوینمارکتکپ بسیار عجیب به نظر میرسید. همچنین هیچ مدرک و سند مشخصی از هویت مدیران یا موسسان صرافی ارائه نشده بود.
طبق ادعای صرافی، مدیران آن خارجی هستند اما سرنخهایی مثل ترافیک ۹۰ درصدی از ایران، درگاه پرداخت ریالی که لازمه آن ارائه مدارک ایرانی است و برگزاری سمینار و جلسات در شهرهای شیراز و مشهد نشان میدهد که به احتمال بالا بنیانگذاران صرافی برخلاف ادعای خود ایرانی هستند.
پیشنهاد خواندنی: تشخیص و دوری از فعالیت های کلاهبرداری در بازار ارز دیجیتال
۲. درگاه پرداخت ریالی
در حالیکه صرافیهای کوچک و بزرگ بینالمللی حتی اجازه فعالیت به کاربران ایرانی را نمیدهند، صرافی بلم امکان شارژ حساب با کارتهای عضو شتاب را به کاربران میداد.
اگر این پلتفرم واقعا مجوزهایش را از نهادهای مالی آمریکا دریافت کرده، چرا در شرایط سخت تحریم، ریسک جریمه شدن از سوی این کشور را پذیرفته است؟ از سوی دیگر با توجه به نوسان شدید ریال در برابر ارزهای خارجی، یک صرافی بین المللی چرا باید ریال ایران را دریافت کرده و در برابر آن تتر به کاربران بپردازد؟
۳. سیگنالهای مشکوک
صرافیها و پلتفرمهای معتبر در مورد معامله بر پایه سیگنالهای دیگران همیشه به کاربران هشدار میدهند؛ چون ریسک کلاهبرداری بالایی داشته و احتمال اشتباه بودن سیگنال و ضرر مالی وجود دارد.
با این وجود بلم نه تنها در این زمینه هشدار نمیداد، بلکه خود صرافی سیگنالهایی را برای خرید و فروش ارز دیجیتال ارائه میکرد که همیشه درست از آب درآمد. البته درست بودن سیگنالها چندان عجیب نیست چون روی توکنهای ساختگی ارائه میشد و خود صرافی در پشت پرده پامپ بود.
پیشنهاد خواندنی: چگونه پامپ و دامپ را در بازار ارزهای دیجیتال تشخیص دهیم؟
۴. اجبار به معرفی زیرمجموعه
صرافی در در روزهای اولیه عضویت هر کاربر سیگنالها را برای آنها ارسال میکرد اما پس از مدتی تنها در صورت معرفی زیرمجموعههای جدید، به این سیگنالها دسترسی داشتند. علاوهبراین برخی کاربران میگویند به آنها گفته شده تنها در صورت معرفی اعضای جدید، امکان برداشت دارایی خود را خواهند داشت.
ساختار دریافت سود در برابر معرفی زیرمجموعه یکی از نشانههای واضح باندهای هرمی است که از طریق طرحهای پانزی اقدام به کلاهبرداری از اعضا میکنند.
۵. نبود راه ارتباطی مشخص
یک پلتفرم مالی معتبر مثل صرافی ارز دیجیتال رمزینکس باید آدرس دفتر مرکزی و راههای ارتباطی مشخص از طریق تلفن، ایمیل و پشتیبانی آنلاین را در دسترس کاربران قرار دهد.
صرافی بلم در این مورد هم بسیار مشکوک بود و هیچ آدرس یا شماره تماسی در سایت آن وجود نداشت. به گفته کاربران پشتیبانی بسیار کند بود و اطلاعات حساب مشتریان هم به جای سایت، از طریق تلگرام و واتساپ دریافت میشد.
۶. احراز هویت با کارت ملی
کافی است کاربر ایرانی یکی دو بار بدون ویپیان به صرافیهای بینالمللی سر بزند تا حساب وی را مسدود کنند! اما صرافی بلم در کمال تعجب با کارت ملی ایرانی کاربران را احراز هویت میکرد. در بهترین حالت یک صرافی معتبر بینالمللی باید از طریق پاسپورت یا ترجمه رسمی مدارک هویت کاربران را تایید کند.
۷. ارزهای دیجیتال ساختگی
تفاوت مهم این سایت با دیگر صرافیها در عرضه توکنهای بیارزشی مثل MUT ،TUG POB و DFN بود که کوینمارکتکپ یا پلتفرمهای مشابه نشانی از آنها وجود ندارد و مشخصا ساختگی بودند.
۸. سودهای بسیار بالا
پنیر مفت فقط در تله موش پیدا میشود. صرافی بلم به کاربرانی که داراییشان را در این سایت سرمایهگذاری میکردند ماهانه تا ۱۰۰ درصد سود میداد که با احتساب سود مرکب سالانه، از ۱۲۰۰ درصد فراتر میرفت. برای مقایسه باید بدانید که صرافیهای معتبر برای استیکینگ سالانه کمتر از ۲۰ درصد به شما پرداخت میکنند و مشخص است که سود ۱۰۰۰ درصدی طعمهای برای به دام انداختن کاربران است.
۹. مقررات ناپذیری
بلم در دسته صرافیهای غیر رگوله یا مقررات ناپذیر (Unregulated) قرار میگیرد که تحت نظارت هیچ نهاد ناظر دولتی یا سازمانی نیستند. چنین صرافیهایی از امنیت کمتری برخوردار بوده و احتمال کلاهبرداری آنها بیشتر است اما به واسطه مزایایی مثل پنهانکاری بالا، کارمزدهای پایین یا آزادی عمل بیشتر توسط کاربران مورد استفاده قرار میگیرند.
۱۰. کپی برداری قوانین
در پلتفرمهای مالی که به صورت مستقیم با دارایی کاربران سروکار دارند، قوانین و مقررات حرف اول را میزند و باید به صورت کاملا تخصصی، مشخص و دقیق تدوین شده باشد. سازندگان بلم اما زحمت نوشتن قوانین را به خود نداده و آن را به صورت کاملا ناشیانه از صرافی هوبی کپی کرده بودند. حتی در برخی موارد کپیبرداری کاملی صورت گرفته و اسمها و عناوین هم تغییر نکرده بود.
حرف آخر
بازار ارزهای دیجیتال هنوز از خلا قانونگذاری رنج میبرد و پلتفرمهای متعددی با هدف کلاهبرداری در آن مشغول فعالیت هستند. برای اجتناب از این دامها باید به پرداخت سودهای مشکوک، ناشناس بودن هویت سازندگان، درگاه ریالی برای پلتفرمهای خارجی، سیگنالهای کاملا درست و تبلیغ شتکوینها مشکوک شوید. امنترین راه برای ترید ارز دیجیتال استفاده از خدمات صرافیهای معتبر ایرانی مثل رمزینکس است که مجوزهای داخلی را دارند و هویت سازندگان و راههای ارتباطی به روشنی در سایت ذکر شده است.
سوالات متداول
آیا صرافی بلم قانونی است؟
صرافی ارز دیجیتال تحت قوانین ایران فعالیت نمیکند و از سال ۲۰۲۳ از دسترس خارج شده و سرمایه کاربران را به سرقت برده است.
آیا صرافی بلم از کاربران کلاهبرداری کرد؟
بله. تعدادی از اعضای رده بالا سایت بلم پس از دستگیری به کلاهبرداری از کاربران از طریق طرح پانزی اعتراف کردهاند.
آیا میتوانم در صرافی بلم ثبت نام کنم؟
این سایت پس از سرقت دارایی کاربران از دسترس خارج شده و امکان ثبتنام در آن وجود ندارد.
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید