ارز دیجیتال میکر (Maker) چیست؟
ارز دیجیتال میکر، با نماد MKR، یک توکن حاکمیتی مبتنی بر استاندارد ERC-20 بر بستر بلاکچین اتریوم است. پروژه میکر دائو (MakerDAO)، که مسئول توسعه و مدیریت پروتکل میکر و استیبل کوین دای (DAI) میباشد، در حدود سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرد و توکن MKR به همراه اولین نسخه دای (که ابتدا Sai نام داشت) در سال ۲۰۱۷ عرضه شد. رون کریستنسن (Rune Christensen) به عنوان بنیانگذار اصلی این پروژه شناخته میشود، هرچند که میکر دائو به عنوان یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) توسط جامعه دارندگان توکن MKR اداره میشود و تصمیمات کلیدی از طریق رایگیری جامعه اتخاذ میگردد.
هدف اصلی توکن میکر، ایفای نقش به عنوان توکن حاکمیتی پروتکل میکر است. این پروتکل وظیفه ایجاد و مدیریت استیبل کوین غیرمتمرکز دای (DAI) را بر عهده دارد که ارزش آن به دلار آمریکا پگ (وابسته) شده است. دارندگان توکن MKR حق رای در مورد پارامترهای کلیدی پروتکل مانند انواع وثیقههای قابل قبول برای تولید دای، نرخهای بهره (Stability Fees) که وامگیرندگان برای تولید DAI پرداخت میکنند، سقف بدهی برای انواع وثیقهها، نرخ پسانداز دای (Dai Savings Rate – DSR) و سایر تصمیمات حیاتی برای حفظ پایداری و سلامت اکوسیستم را دارند. علاوه بر این، MKR به عنوان یک مکانیزم بازپرداخت نهایی عمل میکند؛ در صورتی که سیستم با کمبود وثیقه مواجه شود (مثلاً به دلیل نوسانات شدید بازار و لیکوئید شدن وثیقهها با ارزش کمتر از بدهی)، MKR جدید ممکن است تولید و فروخته شود تا کسری جبران گردد. برعکس، در صورت وجود مازاد درآمد از محل Stability Fees، ممکن است برای خرید و سوزاندن MKR از بازار استفاده شود که به نفع دارندگان توکن است و میتواند باعث کاهش عرضه و افزایش بالقوه ارزش آن شود. حوزه فعالیت این پروژه، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، استیبل کوینها و حاکمیت غیرمتمرکز است.
برای کاربران ایرانی، ارز دیجیتال میکر (MKR) در درجه اول به عنوان یک فرصت سرمایهگذاری از طریق خرید میکر و فروش میکر با هدف کسب سود از نوسانات قیمت میکر مطرح است. با توجه به نقش حیاتی MKR در یکی از بزرگترین، قدیمیترین و معتبرترین پروتکلهای DeFi، یعنی میکر دائو، این توکن میتواند برای سرمایهگذارانی که به آینده DeFi و استیبل کوینهای غیرمتمرکز علاقهمند هستند، جذاب باشد. علاوه بر این، دارندگان MKR میتوانند در فرآیندهای حاکمیتی پروتکل میکر شرکت کرده و در تصمیمگیریهای مربوط به آینده دای و اکوسیستم آن نقش داشته باشند، هرچند این امر نیازمند درک فنی، مشارکت فعال و معمولاً داشتن مقدار قابل توجهی MKR برای رایگیری موثر است. صرافی معتبر رمزینکس امکان خرید میکر با ریال یا تتر را با کارمزد پایین و واریز آنی به کیف پول (معمولاً زیر ۲ دقیقه) برای کاربران ایرانی فراهم آورده است.
اطلاعات ارز دیجیتال میکر (MKR)
ویژگی | توضیحات |
نام کامل | میکر (Maker) |
نماد | MKR |
بلاکچین میزبان | اتریوم (Ethereum) |
استاندارد فنی | ERC-20 |
سال راهاندازی | حدود ۲۰۱۵ (آغاز پروژه میکر دائو)، ۲۰۱۷ (عرضه توکن MKR و استیبل کوین Sai/Dai) |
تیم سازنده | میکر دائو (MakerDAO – یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز)، با بنیانگذاری افرادی چون Rune Christensen |
نوع دارایی | توکن حاکمیتی (Governance Token) |
دستهبندی | امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، استیبل کوین، حاکمیت |
وبسایت رسمی | https://makerdao.com/ |
وایت پیپر/مستندات | (https://makerdao.com/en/whitepaper/ یا بخشهای مستندات و منابع در وبسایت رسمی) |
حداکثر عرضه | در ابتدا ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ MKR بود. عرضه کل میتواند از طریق مکانیزمهای پروتکل (سوزاندن MKR از محل درآمدهای مازاد یا تولید MKR برای پوشش کسری وثیقه) تغییر کند. در حال حاضر حدود ۹۷۷٬۶۲۹ MKR است. |
مکانیزم اجماع | وابسته به بلاکچین میزبان (اتریوم: Proof of Stake) |
تاریخچه پلتفرم میکر
گروهی از توسعهدهندههای حرفهای بلاکچین در سال ۲۰۱۵ و با مدیریت رون کریستنسن، پلتفرم میکر را توسعه دادند. بعد از مدتی، این گروه بزرگتر شد و بنیاد میکر یا همان Maker Foundation را شکل داد. بنیاد میکر ساختار شرکتی به خود گرفت و دفتر اصلی آن در Cayman Islands راهاندازی شد.
اولین سرمایهگذاری جدی روی میکر در سال ۲۰۱۷ رخ داد. بنیاد میکر با فروش توکنهای MKR به سرمایهگذاران بزرگ دنیای کریپتو، ۱۲ میلیون دلار سرمایه جذب کرد. برخی از سرمایهگذاران دور اول، از فعالان جدی دنیای کریپتو بودند. نام Andreessen Horowitz, Polychain Capital و 1Confirmation در بین آنها دیده میشد. اندرسن هورویتز در دور بعدی باز هم تعداد بیشتر توکن MKR خریداری کرد تا جدیت خود را برای توسعه اکوسیستم پایدار استیبل کوین DAI نشان دهد.
سرمایهگذاری بعدی در سال ۲۰۱۹ انجام شد و شرکتهایی مثل Paradigm و Dragonfly Capital Partners، برای توسعه پلتفرم میکر در آسیا، ۲۷/۵ میلیون دلار در آن سرمایهگذاری کردند.
پروتکل Maker چطور کار میکند؟
در زمان راهاندازی Maker Protocol، یک میلیون توکن MKR ساخته شد. این توکنها به هولدرها امکان و امتیاز میدادند که در رایگیریهای حیاتی برای تصمیمهای اصلی پروتکل نقش داشته باشند.
برای تصمیمگیری درباره توسعه و تغییرات آتی پروتکل میکر، ابتدا یک پروپوزال یا همان پیشنهاد برای توسعه مطرح میشود. این فرایند سپس به رایگیری گذاشته میشود که به نام Proposal Polling میشناسیم. سپس رایدهی درباره اجرا یا عدم اجرای تغییرات (Executive Voting) در فرومهای گفتوگوی میکر اجرا میشود. درصورتی که اکثریت دارندههای MKR به اجرای پروپوزال رای بدهند، آن پیشنهاد وارد فرایند توسعه و اجرا خواهد شد.
امتیاز و حق رای هولدهای MKR نسبت به تعداد توکنهای آنها سنجیده میشود. بهعنوان مثال ۱۰ هولدر که هر کدام هزار توکن دارند، حق رای بیشتری نسبت به ۱۰۰ هولدر دارند که هرکدام ۵۰ توکن داشته باشند. البته افرادی که هولدر MKR نیستند هم میتوانند در رایگیریها شرکت کنند، اما رای نهایی توسط هولدرها ثبت میشود.
سازوکار DAI Saving Rate
هولدرهای ارز دیجیتال MKR روی یکی از مهمترین تصمیمها و قوانین پروتکل میکر حق نظر دادن و رای دادن دارند. آنها تعیین میکنند که هولدرهای DAI درصورت استیک کردن و قفل کردن داراییهای خود روی پروتکل، چه مقدار سود دریافت خواهند کرد. این ساختار به نام DAI Saving Rate شناخته میشود.
سود دریافتی استیککنندههای DAI در طول سالها تغییراتی داشته است. بهعنوان مثال این سود در برخی سالها تا ۸/۷۵ درصد رسید. البته در وضعیت بحرانی بازار، هولدرهای توکن میکر تصمیم گرفتند نرخ سود را به صفر برسانند تا سرمایهگذاران، استیبل کوین DAI خود را بفروشند و قیمت آن به نرخ ثابت برگردد.
وقتی قیمت DAI به کمتر از یک دلار میرسد، پروتکل میکر و رایدهندههای اصلی، نرخ سود آن را بالا میبرند. درنتیجه تقاضا برای خرید استیبل کوین DAI بیشتر میشود و نرخ آن را به یک دلار میرساند.
ارز دیجیتال MKR چیست؟
ارز دیجیتال MKR یک توکن روی شبکه اتریوم و مبتنی بر استاندارد ERC-20 است. این توکن کاربردهای متنوعی در پروتکل میکر دارد و بهعنوان توکن حاکمیتی و کاربردی شناخته میشود. ارز دیجیتال MKR هیچ نرخ تولید و توزیع ثابتی ندارد.
ارزش و قیمت ارز دیجیتال MKR ارتباط مستقیمی با اعتبار و افزایش شهرت پروتکل میکر دارد. وقتی پروتکل به خوبی کار میکند و اعتبار زیادی دارد، توزیع آن کاهش پیدا میکند و وقتی در ساختارهای حاکمیتی، مشارکت کمتر شود، توزیع و عرضه MKR هم بیشتر میشود. ارز دیجیتال MKR با دو ساختار به نامهای Surplus Auctions و Debt Auctions تولید و توزیع میشود.
بیشتر بخوانید: معرفی سه پروژه برتر DAO برای تقویت دنیای کریپتو
ساختار Surplus Auctions
سازوکار حراج مازاد یا Surplus Auction وقتی اجرا میشود که کارمزدهای دریافتی در پروتکل میکر از حدی که MakerDAO مشخص کرده است، بیشتر شود. استیبل کوینهای مازادی که از حد مشخص بیشتر شدهاند، با پرداخت MKR خریداری میشوند تا حراج تمام شود. این توکنهای MKR سپس سوزانده میشوند تا ارزش توکن بیشتر شود.
ساختار Debt Auctions
سازوکار حراج بدهی یا Debt Auction مخصوص زمانی است که پلتفرم گردش کافی را ندارد. در این زمان، توکنها با قیمت پایینتری فروخته میشوند تا دارایی لازم برای کارکرد بهتر پلتفرم جذب شود. در این فرایند، توکنهای MKR جدید تولید و برای خرید با DAI به حراج گذاشته میشوند. این فرایند، توزیع ارز دیجیتال MKR را بیشتر میکند و باعث کاهش قیمت آن میشود.
ارزش MKR و سقف توزیع
ارزش یا همان قیمت ارز دیجیتال MKR ارتباط مستقیمی با کارایی آن بهعنوان یک توکن حاکمیتی دارد. توانایی تاثیر گذاشتن روی قیمت DAI و تصمیمگیری درباره فرایندهای اساسی پلتفرم میکر، انگیزه لازم را برای خرید و هولد کردن ارز دیجیتال میکر ایجاد میکند.
سیستم حاکمیتی میکر یا همان MakerDAO ابتدا ارز دیجیتال MKR را در تعداد یک میلیون توکن به بازار عرضه کرد. البته همانطور که گفته شد، این مقدار عرضه و توزیع ثابت نیست و برای حفظ قیمت DAI در دورههای مختلف، تغییر میکند. توکنهای MKR که برای حفظ ارزش تولید میشوند، در یک خزانه امن به نام Maker Vault ذخیره میشوند. این خزانه هم مثل تمامی سازوکارهای میکر بر اساس قراردادهای هوشمند عمل میکند.
مکانیزم نرخ هدف یا TRFM
پروتکل میکر برای حفظ ارزش DAI در نزدیکی یک دلار، مکانیزمی به نام Target Rate Feedback Mechanism هم دارد. این مکانیزم در شرایط نوسان شدید بازار وارد عمل میشود تا قیمت DAI ثابت بماند. در مکانیزم TRFM قیمت DAI بهصورت منظم بررسی و رصد میشود و درصورت افت شدید، وارد عمل خواهد شد.
از کجا ارز MKR بخریم؟
ارز دیجیتال میکر با نماد MKR در بسیاری از صرافیهای بزرگ متمرکز و غیر متمرکز بینالمللی پشتیبانی میشود. بایننس، اچتیاکس، یونیساپ، کراکن و کوکوین تعدادی از این صرافیها هستند. البته برای خرید و فروش MKR در این پلتفرمها باید ریسکها و محدودیتهای تحریم و KYC را در نظر داشته باشید.
برای خرید رمز ارز MKR در ایران میتوانید از صرافی معتبر رمزینکس استفاده کنید. در این صرافی صدها ارز دیجیتال مانند آوه، سینتتیکس، ارز سوشی سواپ و… را میتوان با کمترین کارمزد خرید و فروش کرد. رمزینکس امکان خرید MKR با ریال را هم فراهم کرده است که در سریعترین زمان انجام میشود. همچنین میتوانید قیمت انلاین ارزهای دیجیتال را در این صرافی رصد کنید.
برای خرید و فروش ارز دیجیتال در رمزینکس باید ثبتنام و احراز هویت کنید. این فرایند در سریعترین زمان انجام میشود. بعد از آن میتوانید با کارتهای عضو شبکه شتاب، ارز دیجیتال مورد نظر خود را با پرداخت ریال یا ارز دیجیتال از کیف پول به صرافی رمزینکس، خرید و فروش کنید.
برای ثبتنام در رمزینکس تنها به یک شماره موبایل یا ایمیل نیاز دارید. بعد از ثبتنام باید شماره موبایل یا ایمیل خود را تایید کنید و سپس وارد حساب کاربری شوید. از اینجا میتوانید احراز هویت کنید.
برای احراز هویت هم فقط باید مدارک هویتی خود را در پروفایل کاربری بارگذاری کنید. بعد از بارگذاری، هویت شما در سریعترین زمان تایید میشود. از اینجا به بعد میتوانید به راحتی صدها ارز دیجیتال را در رمزینکس خرید و فروش کنید.
ارزهای دیجیتال مشابه میکر (MKR)
در ادامه، ۵ ارز دیجیتال که از جنبههایی با میکر شباهت دارند، معرفی میشوند:
-
خرید آوه (AAVE):
آوه توکن حاکمیتی پلتفرم وامدهی غیرمتمرکز Aave است. مانند MKR، دارندگان AAVE میتوانند در مورد پارامترهای پروتکل، افزودن وثیقههای جدید و ارتقاهای سیستم رای دهند و در مدیریت ریسک پلتفرم نقش دارند. -
خرید کامپاند (COMP):
کامپاند توکن حاکمیتی پروتکل وامدهی و استقراض Compound Finance است. دارندگان COMP نیز مشابه دارندگان MKR، در تصمیمگیریهای مربوط به پروتکل، از جمله نرخهای بهره و لیست داراییهای قابل پشتیبانی، مشارکت میکنند. -
خرید یونی سواپ (UNI):
یونی سواپ توکن حاکمیتی صرافی غیرمتمرکز پیشرو Uniswap است. دارندگان UNI میتوانند در مورد آینده پروتکل، تخصیص بودجه از خزانه جامعه و تغییرات در ساختار کارمزدها رای دهند، که شباهت آن با MKR در نقش حاکمیتی در یک پروتکل DeFi کلیدی است. -
خرید کرو دائو توکن (CRV):
سیآروی توکن حاکمیتی Curve Finance است، یک صرافی غیرمتمرکز که عمدتاً بر روی مبادله استیبل کوینها و داراییهای پگ شده با کارمزد پایین تمرکز دارد. دارندگان CRV در حاکمیت پروتکل و تعیین پاداشهای استخرهای نقدینگی نقش دارند، که با توجه به تمرکز Curve بر استیبلکوینها، شباهتهایی با اکوسیستم MakerDAO دارد. -
خرید لیدو دائو (LDO):
الدیاو توکن حاکمیتی Lido DAO است، یک پلتفرم پیشرو برای استیکینگ نقدشونده (liquid staking) اتریوم و سایر داراییهای PoS. دارندگان LDO در مورد پارامترهای کلیدی پروتکل Lido، مانند انتخاب اپراتورهای نود و مدیریت هزینهها، تصمیمگیری میکنند. این نقش حاکمیتی بر یک زیرساخت مهم DeFi، آن را به MKR شبیه میسازد.