پالیگان با نام لاتین Polygon و ارز دیجیتال ماتیک یا متیک با نماد MATIC یکی از پروژه‌هایی است که به‌صورت مجموعه‌ای از پروتکل‌ها برای حل کردن چالش مقیاس‌پذیری اتریوم و افزایش سرعت تراکنش‌ها طراحی و ساخته شد. این پروتکل با پردازش تراکنش‌ها در یک بلاکچین جدا اما هماهنگ با اتریوم، سرعت پردازش آن‌ها را چندبرابر می‌کند. به پالیگان و راهکارهای مشابه که روی بلاکچین‌هایی مثل اتریوم ساخته می‌شوند، بلاکچین‌ها یا شبکه‌های لایه دو می‌گویند. پالیگان و ارز دیجیتال MATIC یکی از مشهورترین پروتکل‌های لایه ۲ اتریوم هستند. خرید ماتیک (MATIC) برای کاربرانی که به پروژه‌های لایه ۲ علاقه دارند یکی از جذاب‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها است.
پالیگان (Polygon) چیست؟
پالیگان با نام لاتین Polygon یک راهکار مقیاس‌دهی لایه ۲ یا سایدچین (Sidechain) است که در کنار بلاکچین اتریوم و برای حل مشکل سرعت و هزینه بالای کارمزد تراکنش‌ها کار می‌کند. این راهکار به کاربران امکان می‌دهد که در کنار استفاده از بلاکچین امن و حرفه‌ای اتریوم، از سرعت بالا در تراکنش‌ها و پرداخت کارمزد پایین‌تر بهره ببرند.
پالیگان بعد از پردازش تراکنش‌ها در یک بلاکچین مجزا، آن‌ها را برای پردازش نهایی به بلاکچین اتریوم می‌فرسند. این کار، فشار پردازش را از شبکه اتریوم بر می‌دارد، اما از زیرساخت امن آن برای ثبت تراکنش‌ها استفاده می‌کند. درنهایت، همه تراکنش‌ها در اتریوم ثبت می‌شوند، اما جابه‌جایی دارایی و ارزهای دیجیتال با سرعت بیشتر در شبکه Polygon اتفاق می‌افتد. هزینه تراکنش‌ها در بلاکچین لایه دو پالیگان بسیار کمتر از اتریوم است.
پالیگان که قبلا با نام Matic Network شناخته می‌شد، پیاده‌سازی اپلیکیشن‌های غیر متمرکز روی اتریوم را هم آسان‌تر می‌کند. بسیاری از توسعه‌دهنده‌ها باوجود علاقه به زیرساخت حرفه‌ای اتریوم برای توسعه قراردادهای هوشمند، به خاطر نگرانی از هزینه بالای کارمزد تراکنش‌ها از آن استفاده نمی‌کردند. اکنون با استفاده از زیرساخت پردازش تراکنش در پالیگان، آن‌ها هم می‌توانند اپلیکیشن‌های غیر متمرکز سریع و با هزینه اجرایی پایین بسازند. کاربران هم بدون نگرانی از کاهش سرعت یا هزینه بالای گس (Gas) می‌توانند از اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (dApp) روی پالیگان استفاده کنند.
همان‌طور که گفته شد، پالیگان قبلا به نام متیک یا ماتیک نتورک شناخته می‌شد. این پروژه در سال ۲۰۲۱ به Polygon تغییر نام داد، اما ارز دیجیتال آن با همان اسم MATIC شناخته می‌شود. از نوآوری‌های پالیگان در دنیای بلاکچین می‌توان به Plasma Chains اشاره کرد. زنجیره‌های پلاسما شبیه به سایدچین‌ها هستند، اما کاربرد و مزیت‌های بیشتری دارند. در زنجیره‌های پلاسما، ریشه شبکه در اتریوم لایه ۱ قرار دارد و نگرانی بابت از بین رفتن داده‌ها در آن دیده نمی‌شود. البته پردازش‌های سنگین روی این بلاکچین‌ها ممکن نیست و باز هم باید به شبکه اتریوم اعتماد کرد.
تاریخچه و بنیان‌گذارهای پالیگان
جاینتی کانانی (Jaynti Kanani) یکی از بنیان‌گذارهای پالیگان است که اکنون به‌عنوان مدیرعامل فعالیت می‌کند. او با همراهی ساندیپ نیلوال (Sandeep Nailwal) و آنوراگ آرجون (Anurag Arjun) این پروژه را در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی کرد. در آن زمان، پروژه به نام Matic Network شناخته می‌شد.
تیم هندی توسعه‌دهنده ماتیک نتورک برای مراحل ابتدایی پروژه خود از دوستان و خانواده سرمایه جذب کردند. دفتر اصلی توسعه پروژه در بمبئی هند بود، اما به مرور سرمایه‌گذارهای بین‌المللی به آن اضافه شدند. پروژه‌ای که درنهایت به یکی از بزرگ‌ترین راهکارهای لایه ۲ اتریوم تبدیل شد.
جذب سرمایه برای ماتیک نتورک که بعدا به پالیگان تغییر نام داد، در سال‌های بعدی ادامه داشت. دور اول جذب سرمایه شامل ۴۵۰ هزار دلار در سال ۲۰۱۹ بود و بعد از آن در مجموع ۴۵۰ میلیون دلار به پروژه پالیگان تزریق شد. از سرمایه‌گذارهای معروف این پروژه می‌توان به Balaji Srinivasa و Mark Cuban اشاره کرد.
بلاکچین پالیگان چطور کار می‌کند؟
اتریوم مشهورترین و معتبرترین بلاکچین با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند است که امکانات بسیار زیادی را در اختیار توسعه‌دهنده‌ها و کاربران قرار می‌دهد. امکانات توسعه قرارداد هوشمند در اتریوم باعث شد دنیای اپلیکیشن‌های غیر متمرکز یا همان dApp و سرویس‌های مالی غیر متمرکز یا همان DeFi متولد شود. البته اتریوم محدودیت‌هایی داشت و دارد که بزرگ‌تر شدن اکوسیستم آن و افزایش سرویس‌ها را دشوار می‌کند.
اتریوم به خاطر استقبال بسیار زیاد توسعه‌دهنده‌ها و کاربران، در اکثر مواقع با فشار زیاد روی شبکه و شلوغی فرایند پردازش روبه‌رو می‌شود. همین مورد باعث می‌شود سرعت پردازش تراکنش‌ها در اتریوم پایین باشد. ازطرفی هزینه‌ای که کاربران برای انجام تراکنش‌ها پرداخت می‌کنند (همان gas) در بسیاری از مواقع افزایش شدیدی دارد و شاید تا چند ده دلار برسد. این چالش باعث می‌شود بسیاری از کاربران در خرید و فروش در اتریوم یا انجام تراکنش‌ها، انگیزه لازم را نداشته باشند.
پالیگان برای حل کردن این چالش‌ها طراحی و ساخته شد. هدف اصلی پالیگان، افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها و کاهش هزینه کارمزد است. این بلاکچین می‌تواند تا ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه پردازش کند. به خاطر اینکه تراکنش‌ها در یک لایه دیگر پردازش می‌شوند که در اصطلاحات فنی به نام سایدچین شناخته می‌شود. پالیگان با پیاده‌سازی پروتکل‌ها و راهکارهای مختلف رمزنگاری، این فرایند را ممکن می‌کند.
یکی از مهم‌ترین راهکارها که برای پردازش تراکنش‌ها در بلاکچین مجزا در پالیگان پیاده می‌شود، zero knowledge یا zk نام دارد. در این راهکار، برای بررسی صحت یک رخداد یا تراکنش، از یک بازیگر دیگر در شبکه استفاده می‌شود. این بازیگر نیازی به دریافت و ارائه اطلاعات اضافی ندارد و تنها اطلاعات تراکنش را تایید می‌کند.
بلاکچین پالیگان بر اساس ساختار اثبات سهام یا همان PoS طراحی و ساخته شده است. این بلاکچین در زمانی که اتریوم هنوز از ساختار PoW استفاده می‌کرد، یک راهکار نوآورانه و کاملا مدرن محسوب می‌شد. استفاده از PoS پالیگان باعث می‌شود که نیازی به پردازش همه تراکنش‌ها روی شبکه اتریوم نباشد.
در یک مثال ملموس می‌توان پالیگان را شبیه به یک قطار سریع‌السیر دانست که در کنار قطار اصلی یعنی همان اتریوم حرکت می‌کند. این قطار ایستگاه‌های کمتری دارد و درنتیجه سریع‌تر حرکت می‌کند. زیرساخت پالیگان به دو نوع نود عملیاتی نیاز دارد:
- نود ولیدیتور (Validator): این نودها کار اصلی پردازش تراکنش‌ها را انجام می‌دهند. آن‌ها تراکنش‌ها را پردازش کرده و به بلاکچین اضافه می‌کنند. در مقابل، ولیدیتورها بخشی از کارمزد دریافت شده در شبکه را به‌صورت ارز دیجیتال MATIC دریافت می‌کنند. برای تبدیل شدن به نود ولیدیتور باید یک نود همیشه متصل به شبکه داشته باشید و در آن، ارز دیجیتال MATIC استیک کنید. نودهایی که در فرایندهای عملیاتی دقیق عمل نکنند یا اهداف خرابکارانه داشته باشند، بخشی از MATIC استیک شده را از دست می‌دهند.
- دلگیتور (Delegator): دلگیتورها ارز دیجیتال ماتیک (MATIC) خود را به‌صورت غیر مستقیم و ازطریق ولیدیتورها وارد شبکه می‌کنند. این روش، تعهد کمتری نسبت به استیک کردن دارد. البته دلگیتورها هم باید مراقب باشند که ارز دیجیتال خود را در ولیدیتور مناسب استیک کنند.
مزیت‌های پالیگان برای اتریوم
پالیگان (Polygon) را نمی‌توان رقیبی برای اتریوم دانست، چون این راهکار لایه دوم، برای انجام عملیات کاملا به زیرساخت Ethereum نیاز دارد. به بیان ساده، پالیگان و ارز دیجیتال ماتیک (MATIC) را می‌توان یک بازوی قدرتمند برای توسعه و گسترش جامعه اتریوم دانست. وقتی کاربران و توسعه‌دهنده‌ها با راهکاری روبه‌رو شوند که سرعت بیشتر و هزینه پایین‌تر ارائه کند، به استفاده از اتریوم و سرویس‌های مرتبط با آن تشویق می‌شوند.
در وضعیت کنونی پالیگان وابستگی کاملی به اتریوم دارد. در گذشته، اتریوم هم برای گسترش بهتر و جذب کاربران بیشتر به پالیگان نیاز داشت؛ اما با رونمایی Ethereum 2.0 و مهاجرت به ساختار PoS، بسیاری از چالش‌های این بلاکچین برطرف شد. امروز پالیگان وابستگی بیشتری به اتریوم دارد، اما اتریوم دیگر آن‌چنان به پالیگان وابسته نیست.
ارز دیجیتال ماتیک (MATIC) چیست؟
ارز دیجیتال متیک یا ماتیک با نماد MATIC توکن اصلی و حاکمیتی بلاکچین پالیگان است. این ارز دیجیتال کاربردهای متنوعی در شبکه پالیگان دارد و به‌عنوان ابزار اصلی فعالیت در شبکه شناخته می‌شود. استیک کردن و پرداخت هزینه تراکنش‌ها در پالیگان، از کاربردهای اصلی MATIC هستند.
کاربران می‌توانند با ارائه زیرساخت پردازشی به شبکه پالیگان، ارز MATIC به دست بیاورند. این تنها یکی از راه‌های کسب درآمد از MATIC است. زیرساخت پردازشی یعنی همان ارائه کردن نود ولیدیتور و استیک کردن ماتیک که اجرای قراردادهای هوشمند را در شبکه ممکن می‌کند.
کاربران همچنین با هولد کردن ماتیک می‌توانند در توسعه و ارتقاء‌های پالیگان نقش داشته باشند. زیرساخت حاکمیت غیر متمرکز پالیگان (DAO) به هولدرها امکان می‌دهد در تصمیم‌های جدید شبکه و ارتقاء بلاکچین مشارکت کنند. آن‌ها می‌توانند با استیک کردن MATIC در شبکه، حق رای پیدا کنند. همچنین امکان ارائه کردن پیشنهاد و پروپوزال هم با هولد کردن MATIC در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
ماتیک هم مانند بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، سقف تولید و توزیع دارد. حداکثر تعداد توکن‌های در گردش ماتیک، ۱۰ میلیارد توکن خواهد بود.
کاربردهای ارز دیجیتال MATIC در شبکه پالیگان تا حدی این ارز دیجیتال را روشن نشان می‌دهد. قیمت MATIC بسته به کاربری‌های جدید و توسعه اکوسیستم اپلیکیشن‌های غیر متمرکز، افزایش پیدا می‌کند. البته اتریوم ۲ شاید تاحدی از محبوبیت پالیگان کم کند، اما بالاخره وضعیت کنونی پالیگان، آن را به انتخاب اول بسیاری از توسعه‌دهنده‌ها و کاربران تبدیل کرده است.
از کجا ارز MATIC بخریم؟
ارز دیجیتال ماتیک با نماد MATIC در بسیاری از صرافی‌های بزرگ متمرکز و غیر متمرکز بین‌المللی پشتیبانی می‌شود. بایننس، بای‌بیت، کوین‌بیس، کراکن و کوکوین تعدادی از این صرافی‌ها هستند. البته برای خرید و فروش MATIC در این پلتفرم‌ها باید ریسک‌ها و محدودیت‌های تحریم و KYC را در نظر داشته باشید.
برای خرید MATIC در ایران می‌توانید از صرافی معتبر رمزینکس استفاده کنید. در این صرافی صدها ارز دیجیتال را می‌توان با کمترین کارمزد خرید و فروش کرد. رمزینکس امکان خرید MATIC با ریال را هم فراهم کرده است که در سریع‌ترین زمان انجام می‌شود.
برای خرید و فروش ارز دیجیتال در رمزینکس باید ثبت‌نام و احراز هویت کنید. این فرایند در سریع‌ترین زمان انجام می‌شود. بعد از آن می‌توانید با کارت‌های عضو شبکه شتاب، ارز دیجیتال مورد نظر خود را با پرداخت ریال یا ارز دیجیتال از کیف پول به صرافی رمزینکس، خرید و فروش کنید.
برای ثبت‌نام در رمزینکس تنها به یک شماره موبایل یا ایمیل نیاز دارید. بعد از ثبت‌نام باید شماره موبایل یا ایمیل خود را تایید کنید و سپس وارد حساب کاربری شوید. از اینجا می‌توانید احراز هویت کنید.
برای احراز هویت در رمزینکس هم فقط باید مدارک هویتی خود را در پروفایل کاربری بارگذاری کنید. بعد از بارگذاری، هویت شما در سریع‌ترین زمان تایید می‌شود. بعد از احراز هویت می‌توانید به راحتی صدها ارز دیجیتال را در رمزینکس خرید و فروش کنید.
