وام دهی ارز دیجیتال چیست و چطور کار میکند؟
وامدهی ارز دیجیتال یک فرایند ساده دارد: شما یا دارایی دیجیتال خود را در ازای دریافت سود به دیگران قرض میدهید یا با وثیقه گذاشتن رمزارزهایتان، وام دریافت میکنید. این سیستم شبیه به بانکداری سنتی است اما با سرعت، شفافیت و دسترسیپذیری بسیار بالاتر. این پلتفرمها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: متمرکز (CeFi) و غیرمتمرکز (DeFi).
- پلتفرمهای متمرکز (CeFi): اینها شرکتهایی مانند Nexo یا Crypto.com هستند که به عنوان یک واسطه قابل اعتماد عمل میکنند. آنها دارایی شما را تحویل میگیرند، فرآیند احراز هویت (KYC) دارند و پشتیبانی مناسبی به مشتریان ارائه میدهند. کنترل داراییها در این پلتفرمها دست شرکت است.
- پلتفرمهای غیرمتمرکز (DeFi): این گزینهها بر بستر بلاکچین و با استفاده از قراردادهای هوشمند کار میکنند. هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد و همه چیز به صورت خودکار و بر اساس قراردادهای هوشمند اجرا میشود. کاربر کنترل کامل کلیدهای خصوصی و داراییهای خود را در اختیار دارد. پلتفرمهایی مثل Aave و Compound در این دسته قرار میگیرند.
وامگرفتن و وامدهی در پلتفرمهای غیرمتمرکز امروزه بسیار رایج شده است. crypto.com در این باره مینویسد:
در دنیای دیفای، کاربران میتوانند به طور مستقیم و بدون نیاز به بانک، داراییهای دیجیتال خود را وام بدهند، وام بگیرند، معامله کنند یا از آنها سود کسب کنند. هدف دیفای دقیقا همین است.

بهترین پلتفرمهای وام دهی ارز دیجیتال ۲۰۲۵
بازار پر از گزینههای مختلف برای وامدهی است. انتخاب بهترین گزینه بستگی به نیاز، میزان ریسکپذیری و نوع دارایی شما دارد. در ادامه، لیستی از بهترین و شناختهشدهترین پلتفرمهای این حوزه را معرفی میکنیم.
Aave
آوه یکی از پیشگامان و غولهای دنیای دیفای است که بر بستر اتریوم و چند شبکه دیگر فعالیت میکند. این پلتفرم به خاطر نوآوریهایی مانند وامهای فلش (Flash Loans) و نرخ بهرههای شناور شهرت دارد و از طیف وسیعی از داراییها پشتیبانی میکند.
وام فلش، یک وام بدون وثیقه در فضای دیفای است که باید در یک تراکنش واحد گرفته، استفاده و بازپرداخت شود. اگر وام در پایان تراکنش تسویه نشود، کل عملیات به صورت خودکار لغو میشود انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است. این ابزار بیشتر توسط معاملهگران حرفهای برای کسب سود فوری از آربیتراژ میان صرافیها استفاده میشود.

Compound
کامپوند (Compund) یک پروتکل دیفای الگوریتممحور است که نرخ بهره را به صورت خودکار و بر اساس عرضه و تقاضا در هر بازار تنظیم میکند. سادگی و امنیت بالا از ویژگیهای اصلی کامپوند است. استیبل کوین رایج در کامپوند USDC است.

MakerDAO
میکر دائو یک سیستم غیرمتمرکز برای ایجاد استیبل کوین DAI است. کاربران میتوانند با وثیقهگذاری ارزهایی مانند اتریوم، استیبل کوین دای تولید کرده و از آن به عنوان وام استفاده کنند. این پلتفرم در آگوست ۲۰۲۴ به Sky تغییر نام داد و همچنان صادرکننده اصلی DAI و فعال است.

Cream Finance
کریم فاینانس، به عنوان یک پروتکل دیفای که فورکی از کامپوند است، بر ارائه خدمات وامدهی برای طیف گستردهتری از توکنها به خصوص توکنهای حوزه دیفای تمرکز دارد.

Venus Protocol
ونوس پروتوکل (venus.io) یک بازار مالی الگوریتمی و پروتکل استیبل کوین مصنوعی است که بر روی بیانبی اسمارت چین (BSC) ساخته شده. این پلتفرم به کاربران امکان میدهد بدون واسطه وام بگیرند یا از دارایی خود سود کسب کنند. منظور از استیبل کوین مصنوعی (مثل VAI در ونوس) این است که پشتوانه آن دلار واقعی نیست.

Yearn Finance
یرن فاینانس (yearn.fi) یک پلتفرم تجمیعکننده بازدهی است. به زبان ساده، Yearn به طور خودکار سرمایه شما را به پروتکلهای وامدهی مختلف که بالاترین سود را ارائه میدهند منتقل میکند، تا درآمد شما را به حداکثر برساند.
Synthetix
سینتتیکس (synthetix.io) یک پروتکل دیفای پیشرفته است که امکان ایجاد و معامله داراییهای مصنوعی (Synths) مثل ارزهای فیات، رمزارزها و کالاها را بدون نیاز به نگهداری واقعی آنها فراهم میکند. کاربران با استیک توکن SNX، استیبلکوینهایی مثل sUSD ضرب کرده و میتوانند در پلتفرمهایی همچون Kwenta معامله کنند. درکل سینتتیکس یک اکوسیستم دیفای پیچیده است که کار با آن به افراد مبتدی پیشنهاد نمیشود.
dYdX
dYdX یک پروتکل پیشرفته امور مالی غیرمتمرکز است که بر بستر بلاکچین اتریوم و شبکههای لایه دوم آن اجرا میشود. این پلتفرم امکاناتی مثل وامدهی و وامگیری با وثیقه (حداقل وثیقه ۱۲۵٪ و نقدشدن در ۱۱۵٪)، معاملات مارجین (با اهرم تا ۵×)، اسپات (نقدی) و قراردادهای دائمی (Perpetual) را بدون نیاز به احراز هویت فراهم میکند.

CoinRabbit
کوین ربیت (Coinrabbit.io) بر ارائه وامهای سریع و بدون نیاز به احراز هویت (KYC) تمرکز دارد و برای کسانی که به دنبال حفظ حریم خصوصی هستند، گزینه مناسبی است.
Unchained Capital
آنچیند کپیتال (unchained capital) یک پلتفرم متمرکز است که به طور تخصصی بر روی وامهای دلاری با وثیقه بیت کوین کار میکند و برای سرمایهگذاران بلندمدت بیت کوین طراحی شده.
YouHodler
یوهودلر(youhodler) به خاطر ارائه وام با نسبت وام به ارزش (LTV) بالا تا۹۰٪ شهرت دارد و از طیف وسیعی از رمزارزها پشتیبانی میکند. البته به خاطر بالا بودن نسبت وام به ارز، خطر لیکوئید شدن دارایی در این پلتفرم بسیار بالاست.

Nexo
نکسو یکی از محبوبترین پلتفرمهای متمرکز است که وامهای آنی و پرداخت سود روزانه در ازای قرض دادن داراییها ارائه میدهد. Nexo دارای بیمه برای داراییهای کاربران است و رابط کاربری سادهای دارد.

Alchemix
آلکمیکس(Alchemix.fi) یک پروتکل دیفای نوآورانه است که وامهای آن به مرور زمان به صورت خودکار بازپرداخت میشوند. این کار با استفاده از سودی که از وثیقه شما به دست میآید، انجام میشود.
Wirex
وایرکس (wirex) یک پلتفرم پرداخت دیجیتال متمرکز است که خدمات مالی و کارتهای اعتباری رمزارزی ارائه میدهد. کاربران میتوانند علاوه بر کسب سود روی داراییها، از کارتهای اعتباری مبتنی بر کریپتو و ارزهای فیات استفاده کنند و با این کار از ارزهای دیجیتال خود در زندگی روزمره بهره ببرند.

CoinLoan
کوینلون (coinloan) یک پلتفرم متمرکز باسابقه است که خدمات وامدهی، حسابهای پسانداز با سود و صرافی را ترکیب میکند. این پلتفرم به دلیل شرایط وام انعطافپذیر و پشتیبانی از ارزهای فیات، گزینهای شناختهشده در میان کاربران اروپایی است.
BlockFi
این پلتفرم یکی از بزرگترین بازیگران وامدهی متمرکز بود اما در اواخر سال ۲۰۲۲ ورشکست شد. در حال حاضر این پلتفرم فعالیتی برای ارائه وام جدید ندارد و اشاره به آن صرفا به علت سابقه تاریخی آن است؛ و استفاده از آن به هیچ وجه توصیه نمیشود.
Rocko
روکو (Rocko.io) یک بازار وامدهی غیرمتمرکز است که با هدف ایجاد یک سیستم اجماع برای نرخهای بهره طراحی شده. این پروتکل تلاش میکند تا با تجمیع اطلاعات و ایجاد شفافیت، شرایط بهینهتری برای وامدهندگان و وامگیرندگان در سراسر اکوسیستم دیفای فراهم کند.

Xapo Bank
زاپو بانک (Xapo Bank) یک بانک خصوصی است که خدمات مالی سنتی را با بیت کوین ادغام میکند. این پلتفرم بر امنیت بسیار بالا و حفاظت از داراییها تمرکز دارد و به مشتریان خود امکان میدهد ضمن نگهداری بیت کوین، به خدمات بانکی و وامهای دلاری دسترسی داشته باشند.
Crypto.com
کریپتو دات کام یک اکوسیستم جامع ارز دیجیتال است که خدمات وامدهی متمرکز را به عنوان بخشی از سرویسهای گسترده خود (صرافی، کارت اعتباری و…) ارائه میدهد.

Binance Loans
بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان هم، سرویس وامدهی متمرکز خود به اسم باینانس لونز را دارد که به کاربران امکان میدهد با وثیقهگذاری داراییهای موجود در حساب بایننسشان، وام دریافت کنند.
Radiant Capital
رادیانت کپیتال (Radiant Capital) یک پروتکل وامدهی چندزنجیرهای است که هدف آن یکپارچهسازی نقدینگی در بلاکچینهای مختلف است. رادیانت کپیتال امکان وامدهی و قرضگیری داراییها را در چند بلاکچین مانند Arbitrum، BNB و اتریوم فراهم میکند و کارمزد و پاداش آن در قالب ارزهای معتبر بین تامینکنندگان نقدینگی توزیع میشود.

Goldfinch
گلد فنچ یک پروتکل دیفای منحصربهفرد است که به کسبوکارهای دنیای واقعی، وامهای رمزارزی بدون نیاز به وثیقه کریپتو ارائه میدهد. تمرکز این پلفترم بر مشتریان سازمانی است.
Helio Lending
هلیو لندینگ (Helio lending.io) یک پلتفرم متمرکز است که خدمات وامدهی مبتنی بر ارزهای دیجیتال را با تمرکز بر انعطافپذیری و دسترسی آسان ارائه میدهد. این پلتفرم به کاربران امکان میدهد با وثیقهگذاری داراییهایی مثل بیت کوین، اتریوم و سایر رمزارزهای محبوب، وامهایی بهصورت استیبلکوین یا ارز فیات دریافت کنند. هلیو لندینگ به دلیل فرآیند سریع و شرایط وامدهی ساده، گزینهای مناسب برای کسانی است که به دنبال نقدینگی فوری بدون فروش داراییهای دیجیتال خود هستند.
در جدول زیر، مقایسهای از مهمترین پلتفرمهای وام دهی ارز دیجیتال را میتوانید مشاهده کنید. فراموش نکنید که در پروتکلهای دیفای، نرخ بهره بسته به عرضه و تقاضا تغییر میکند.
پلتفرم | نوع | نرخ بهره وامدهی سالانه (APY تقریبی) |
---|---|---|
Aave | دیفای (DeFi) | ۱٪ تا ۱۶٪ (بسیار متغیر بسته به توکن و شرایط بازار) |
Compound | دیفای (DeFi) | ۱٪ تا ۶٪ (بسیار متغیر بسته به دارایی) |
Cream Finance | دیفای (DeFi) | ۰.۵٪ تا ۱۰٪ (برای داراییهای پرریسکتر ممکن است بالاتر باشد) |
Venus Protocol | دیفای (DeFi) | ۵٪ تا ۶.۸۵٪ |
dYdX | دیفای (DeFi) | ۹.۵۲٪ |
CoinRabbit | متمرکز (CeFi) | حدود ۱۰٪ برای تتر |
Unchained Capital | متمرکز (CeFi) | معمولا بالای ۱۴٪ |
YouHodler | متمرکز (CeFi) | ٪۲۰ برای تتر |
Nexo | متمرکز (CeFi) | ۱۴٪ (وابسته به سطح وفاداری و نوع دارایی) |
معیارهای انتخاب بهترین پلتفرم وامدهی ارز دیجیتال
انتخاب یک پلتفرم مناسب نیازمند بررسی دقیق چند عامل کلیدی است. قبل از سپردن داراییهای خود به هر پلتفرمی، این موارد را حتما بررسی کنید:
- امنیت و اعتبار: سابقه پلتفرم را بررسی کنید. آیا تا به حال هک شده است؟ آیا قراردادهای هوشمند آن توسط شرکتهای معتبر حسابرسی شدهاند؟ پلتفرمهای CeFi باید بیمه معتبری برای داراییهای کاربران داشته باشند.
- نرخ سود و بهره: نرخ بهره برای وامدهندگان (APY) و وامگیرندگان (APR) را مقایسه کنید. این نرخها ثابت هستند یا شناور؟
- نسبت وام به ارزش (LTV): این درصد مشخص میکند که چند برابر وثیقه خود میتوانید وام بگیرید. LTV بالاتر به معنای نقدینگی بیشتر است؛ اما ریسک لیکویید شدن را هم افزایش میدهد.
- کارمزدها: به کارمزدهای پنهان دقت کنید. کارمزد دریافت وام، برداشت و کارمزد جابجایی ارزهای دیجیتال در بلاکچین میتواند بر سود نهایی شما تاثیر بگذارد.
- ارزهای پشتیبانیشده: بررسی کنید که پلتفرم از رمزارزهایی که شما قصد وامدهی یا وثیقهگذاری آنها را دارید، پشتیبانی میکند. اگر قصد وام دهی تتر را دارید، باید ببینید کدام پلتفرم بهترین نرخ را برای تتر ارائه میدهد.
- شرایط لیکویید شدن: به دقت مطالعه کنید که در چه شرایطی و با چه جریمهای وثیقه شما در معرض خطر لیکویید شدن (فروش اجباری) قرار میگیرد.

مزایا و معایب وام گرفتن با رمزارز
مانند هر ابزار مالی دیگری، وامدهی ارز دیجیتال هم مزایا و معایب خاص خود را دارد.
مزایا
- کسب درآمد منفعل: میتوانید از داراییهای دیجیتال راکد خود سود کسب کنید.
- حفظ مالکیت: برای تامین نقدینگی، نیازی به فروش داراییهای ارزشمند خود ندارید. این ویژگی به شما کمک میکند تا موقعیت خود را حین سرمایه گذاری در ارز دیجیتال به صورت بلندمدت، حفظ کنید.
- سرعت و دسترسی: فرآیند دریافت وام بسیار سریعتر از بانکهای سنتی است و اغلب نیازی به بررسی اعتبار ندارد.
- انعطافپذیری: میتوانید از وام خود برای هر هدفی، از جمله خرید و فروش ارز دیجیتال بیشتر و معامله با آن، استفاده کنید.
معایب
- ریسک لیکویید شدن: بزرگترین ریسک برای وامگیرندگان این مورد است. اگر ارزش وثیقه شما به دلیل نوسانات بازار به زیر یک آستانه مشخص برسد، پلتفرم به طور خودکار آن را برای تسویه وام میفروشد.
- ریسک قرارداد هوشمند: در پلتفرمهای دیفای، همیشه احتمال وجود باگ یا آسیبپذیری در کد قراردادهای هوشمند وجود دارد که میتواند منجر به از دست رفتن سرمایه شود.
- ریسک طرف مقابل (در CeFi): در پلتفرمهای متمرکز، شما دارایی خود را به یک شرکت میسپارید. اگر آن شرکت ورشکست یا هک شود، ممکن است سرمایه خود را از دست بدهید.

وامدهی در دیفای برای ایرانیها؛ فرصت یا ریسک؟
برای کاربران ایرانی، پلتفرمهای دیفای به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و نبود نیاز به احراز هویت، یک فرصت بزرگ برای دسترسی به خدمات مالی جهانی هستند. شما میتوانید بدون محدودیتهای ناشی از تحریمها، از خدمات وام دهی ارز دیجیتال بهرهمند شوید.
اما این مسیر بدون ریسک نیست. وبسایتها و رابطهای کاربری پلتفرمهای دیفای، میتوانند دسترسی کاربران با IP ایران را مسدود کنند. هرچند استفاده از ابزارهای تغییر IP یک راهحل رایج است اما همیشه ریسکهای امنیتی خاص خود را به همراه دارد. بسیاری از این پلتفرمها، استفاده کاربر از VPN را تشخیص میدهند و پیام قطع کردن آن را به او میدهند. با این حال با توجه به این که پلتفرمهای دیفای معمولا زیر نظر قوانین نظارتی کار نمیکنند، این ریسک بسیار کمتر از استفاده از پلتفرمهای متمرکز است.
علاوه بر این، نبود پشتیبانی متمرکز به این معناست که در صورت بروز هرگونه مشکل یا اشتباه، کسی پاسخگوی شما نخواهد بود. بنابراین، توصیه ما این است که اگر قصد ورود به این حوزه را دارید، با دانش کافی، احتیاط کامل و با مبالغ کم شروع کنید.
جمعبندی
پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال، انقلابی در نحوه تعامل ما با داراییهایمان ایجاد کردهاند. آنها این قدرت را به ما میدهند که از سرمایههای دیجیتال خود به شیوههایی مولد و هوشمندانه استفاده کنیم. چه یک سرمایهگذار بلندمدت باشید که به دنبال کسب سود از داراییهای راکد خود است، و چه تریدری که برای استفاده از یک فرصت معاملاتی به نقدینگی فوری نیاز دارد، این پلتفرمها ابزارهای ارزشمندی را در اختیار شما قرار میدهند. کلید موفقیت در این فضا، تحقیق، درک کامل ریسکها و انتخاب پلتفرمی است که با اهداف و سطح تحمل ریسک شما همخوانی داشته باشد.
شما چه تجربهای از وامدهی یا وامگیری در دنیای کریپتو دارید؟ به نظر شما بهترین پلتفرم برای کاربران ایرانی کدام است؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگر خوانندگان وبلاگ رمزینکس در میان بگذارید.
سوالات متداول
آیا برای دریافت وام ارز دیجیتال نیاز به احراز هویت دارم؟
بستگی به پلتفرم دارد. در پلتفرمهای متمرکز (CeFi) مانند بایننس و نکسو، احراز هویت (KYC) تقریبا همیشه الزامی است اما در پلتفرمهای غیرمتمرکز (DeFi) مانند Aave و Compound، شما تنها با اتصال کیف پول خود و بدون نیاز به ارائه اطلاعات شخصی، میتوانید وام دریافت کنید.
بهترین پلتفرم ایرانی برای دریافت وام رمز ارزی کدام است؟
در زمان نگارش این مقاله، پلتفرم داخلی شناختهشده و جامعی که به صورت تخصصی خدمات وامدهی رمز ارزی مشابه نمونههای جهانی ارائه دهد، وجود ندارد. کاربران ایرانی معمولا از پلتفرمهای معتبر بینالمللی، به خصوص پلتفرمهای غیرمتمرکز (DeFi)، برای این منظور استفاده میکنند.
کدام پلتفرم وامدهی بیشترین LTV را ارائه میدهد؟
پلتفرمهایی مانند YouHodler شهرت زیادی در ارائه نسبت وام به ارزش (LTV) بالا، گاهی تا ۹۰ درصد، دارند. با این حال، به خاطر داشته باشید که LTV بالا به همان اندازه ریسک لیکویید شدن (فروش اجباری وثیقه) را در نوسانات بازار افزایش میدهد.
چگونه بدون فروش ارز دیجیتال، نقدینگی فوری دریافت کنیم؟
از طریق وامهای با وثیقه ارز دیجیتال. شما میتوانید داراییهای خود مانند بیت کوین یا اتریوم را در یک پلتفرم وامدهی به عنوان وثیقه قرار دهید و در ازای آن، استیبل کوین (مانند تتر) یا ارز فیات دریافت کنید. به این ترتیب، مالکیت دارایی اصلی خود را حفظ کردهاید.
آیا استفاده از وامهای کریپتویی در ایران قانونی است؟
چارچوب قانونی حوزه ارزهای دیجیتال در ایران هنوز کاملا شفاف و مدون نیست. در حالی که قانون مشخصی مبنی بر ممنوعیت وامهای کریپتویی وجود ندارد، فعالیت در این حوزه به دلیل نبود قوانین مشخص، در یک ناحیه خاکستری قرار میگیرد و کاربران باید با آگاهی از ریسکهای آن اقدام کنند.
ریسک لیکویید شدن در پلتفرمهای وامدهی چقدر است؟
این یک ریسک جدی و بسیار واقعی است. اگر ارزش وثیقه شما به دلیل افت قیمت در بازار، از آستانه مشخصی (که توسط پلتفرم تعیین میشود) پایینتر بیاید، پلتفرم به صورت خودکار وثیقه شما را برای بازپرداخت وام میفروشد. مدیریت صحیح LTV برای جلوگیری از این اتفاق حیاتی است.
چه تفاوتی بین وام CeFi و DeFi وجود دارد؟
وام CeFi توسط یک شرکت متمرکز ارائه میشود، نیازمند احراز هویت است و خدمات پشتیبانی دارد، اما کنترل نهایی دارایی شما در دست شرکت است. وام DeFi توسط قراردادهای هوشمند روی بلاکچین اجرا میشود، نیازی به احراز هویت ندارد و کنترل کامل دارایی دست خودتان است، اما ریسکهای فنی (باگ قرارداد هوشمند) را به همراه دارد.
نرخ بهره در پلتفرمهای مختلف چقدر تفاوت دارد؟
تفاوتها قابل توجه است. نرخ بهره به نوع ارز، میزان عرضه و تقاضا در پلتفرم و سیاستهای آن بستگی دارد و میتواند از درصدهای تکرقمی تا بیش از ۲۰ درصد متغیر باشد. مقایسه نرخها در پلتفرمهای مختلف قبل از گرفتن وام ضروری است.
کدام پلتفرم نیاز به وثیقه کمتر دارد؟
پلتفرمی که نیاز به وثیقه کمتری دارد، در واقع LTV بالاتری ارائه میدهد. پلتفرمهایی مانند YouHodler برای این ویژگی شناخته شدهاند اما این به معنای ریسک بالاتر است و هیچ پلتفرم معتبری وام با وثیقه بسیار ناچیز ارائه نمیدهد.
بهترین گزینه برای گرفتن وام با بیتکوین چیست؟
برای رویکرد متمرکز (CeFi)، پلتفرمهایی مانند Nexo و Unchained Capital گزینههای امن و تخصصی هستند. برای رویکرد غیرمتمرکز (DeFi)، میتوانید بیت کوین خود را به WBTC (رپد بیت کوین) تبدیل کرده و در پلتفرمهایی مانند Aave یا Compound به عنوان وثیقه استفاده کنید.
چگونه از بایننس یا یونیسواپ وام بگیریم؟
از بایننس میتوانید از طریق سرویس Binance Loans که یک خدمت متمرکز است، با وثیقهگذاری داراییهای موجود در حسابتان وام بگیرید. اما یونیسواپ یک صرافی غیرمتمرکز است و مستقیما خدمات وامدهی ارائه نمیدهد. کارکرد آن تامین نقدینگی برای کسب کارمزد است نه وامگیری مستقیم.
آیا میتوان بدون وثیقه وام ارز دیجیتال گرفت؟
به طور کلی خیر. تنها استثنا، وامهای فلش (Flash Loans) در دیفای است که در یک تراکنش، شما هم وام میگیرید و هم آن را بازپرداخت میکنید و کاربرد خاص خود را دارد.
بهترین گزینه وام فوری بدون احراز هویت کدام است؟
تمام پلتفرمهای وامدهی دیفای (DeFi). پروتکلهایی مانند Aave، Compound و Alchemix به شما اجازه میدهند فورا و بدون نیاز به هیچگونه اطلاعات شناسایی، تنها با اتصال کیف پول غیرحضانتی خود، وام دریافت کنید.
اولین نفری باشید که نظر می دهید