آربیتراژ (Arbitrage) یکی از محبوبترین روشهای کسب سود در بازارهای مالی است که در آن معاملهگر از تفاوت قیمت یک دارایی یکسان در بازارهای متفاوت بهره میبرد. مهمترین مزیت آربیتراژ ریسک پایین است چون خرید و فروش به صورت همزمان و در قیمت مشخص انجام میشود. در این مطلب خواهیم دید آربیتراژ چیست و چگونه انجام میشود.
آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ به معنی سود بردن از اختلاف قیمت یک کالا در بازارهای مختلف است و از روشهای قدیمی معاملهگری به شمار میرود. اگر کالایی را که در یک بازار با قیمت پایین خریده و همزمان در بازاری دیگر با قیمت بالاتر بفروشید، آربیتراژ انجام دادهاید.
اما در بازارهای مالی مدرن مفهوم آربیتراژ چیست؟ در این پلتفرمها نیز آربیتراژ خرید و فروش همزمان یک دارایی مثل ارز دیجیتال، سهام یا ارز فیات در بازارهای مختلف و سود بردن از تفاوت قیمتهاست. به عنوان مثال، اگر قیمت بیت کوین در صرافی ارز دیجیتال رمزینکس ۳۰ هزار دلار و در صرافی دیگری ۳۰.۱ هزار دلار باشد، میتوانید با خرید بیتکوین در رمزینکس و فروش آن در صرافی دیگر ۱۰۰ دلار سود کنید.
از آنجا که اختلاف قیمت در بازارهای مختلف جزیی است، برای دستیابی به سود قابل توجه از این روش دو راه دارید که اولی معامله با سرمایه بالا و دومی انجام معاملات متعدد است.
ایده اصلی آربیتراژ این است که تریدر از عدم تعادل قیمت در بازار بهره برده و بدون نیاز به صرف زمان برای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و پیشبینی روند قیمتها به سود برسد. فرصتهای آربیتراژ به دلیل ناکارآمدی در بازارها ایجاد میشوند. با این حال، معاملهگرانی که از ابزارها و نرمافزارهای معاملاتی پیشرفته استفاده میکنند، فرصتها را سریعتر شناسایی و از آنها بهرهبرداری میکنند.
سرمایهگذاران و معاملهگران به دلیل ریسک بسیار پایین و پتانسیل این روش برای کسب سودهای ثابت به سمت آربیتراژ کشیده میشوند. با این حال، درک انواع مختلف آربیتراژ و خطرات مرتبط با هر یک برای استفاده موثر از این روش ضروری است که در ادامه به آنها میپردازیم.
مزایا و معایب آربیتراژ چیست؟
مثل هر استراتژی معاملاتی دیگری در بازار سرمایه، آربیتراژ هم مزایا و معایب خود را دارد که پیش از استفاده از این روش باید از آنها به خوبی آگاه باشید. در ادامه میبینیم که مزایای آربیتراژ چیست و چه نقصهایی دارد.
مزایای آربیتراژ
- سودآوری: آربیتراژ میتواند سودآوری بالایی داشته باشد چون معاملهگر از اختلاف قیمت بین دو یا چند دارایی مختلف بهرهمند میشود.
- ریسک پایین: آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی با ریسک پایین محسوب میشود و در صورت انجام صحیح معاملات، به طور قطع سود کسب خواهد کرد؛ چون فارغ از این که بازار به کدام سمت حرکت میکند، شما از تفاوت قیمت بهره میبرید.
- سازگاری با همه بازارها: فرصتهای آربیتراژ در بازارهای مختلف از جمله ارز دیجیتال، فارکس، بورس و بازار کالا در دسترس است.
معایب آربیتراژ
- نیاز به سرمایه بالا: آربیتراژ به سرمایه اولیه زیادی نیاز دارد. شما باید مقدار قابل توجهی سرمایه داشته باشید تا از تفاوتهای کوچک قیمت به شکل معقولی بهرهمند شوید.
- نادر بودن فرصتها: فرصتهای آربیتراژ نادر هستند و معمولاً برای مدت کوتاهی وجود دارند. نوسانات بازار گاهی به قدری سریع است که پس از ورود به یک معامله آربیتراژ، فرصت کافی برای خروج موفق از آن ندارید.
- نیاز به دانش و مهارت: برخی روشهای آربیتراژ مثل آماری یا مثلثی پیچیده است و به دانش و مهارت زیادی نیاز دارد.
- هزینههای معاملاتی: هزینههای معاملاتی مانند کارمزدها و اسپردها سود آربیتراژ را کاهش میدهند.
- محدودیتهای قانونی: در برخی بازارها محدودیتهای قانونی ممکن است مانع اجرای آربیتراژ شوند. شناختن قوانین مربوط به هر بازار ضروری است.
دانستن این که مزایا و معایب آربیتراژ چیست در تصمیمگیری آگاهانه، کاهش ریسک معاملات و استفاده موثرتر از این استراتژی به معاملهگران کمک میکند.
پیشنهاد خواندنی: سواپ ارز دیجیتال چیست و چه سودی برای ما دارد؟
انواع آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ انواع مختلفی دارد که هر کدام برای شرایط و نوع خاصی از بازار سرمایه طراحی شدهاند. یک تریدر خبره، باید پیش از باز کردن هر پوزیشنی بداند که انواع آربیتراژ چیست و هرکدام برای چه شرایطی به کار میرود.
۱. آربیتراژ منطقهای (Spatial Arbitrage)
این شکل از آربیتراژ شامل بهرهبرداری از تفاوت قیمت برای یک دارایی در نقاط جغرافیایی مختلف است. به عنوان مثال، اگر کالایی در یک کشور ارزانتر و در کشور دیگر به دلیل شرایط عرضه و تقاضا گرانتر باشد، معاملهگران میتوانند آن را در منطقهای با قیمت پایینتر خریده و در جایی که قیمت بالاتری دارد بفروشند.
۲. آربیتراژ بین صرافی (Cross-Exchange Arbitrage)
سادهترین و رایجترین نوع آربیتراژ در بازار ارز دیجیتال است که در آن تریدرها از تفاوت قیمت یک رمزارز بین دو صرافی بهره میبرند. به عنوان مثال اگر قیمت اتریوم در یک صرافی ۳۰۰۰ دلار و در صرافی دیگر ۳۱۰۰ دلار باشد، با خرید از صرافی اول و فروش آن در بازار دوم ۱۰۰ دلار سود میکنید. چنین اختلاف قیمتی معمولا به ندرت پیش آمده و به سرعت از بین میرود بنابراین باید به محض شناسایی از آن استفاده کنید.
با افزایش تعداد صرافیهای غیرمتمرکز نوع جدیدی از این استراتژی ظهور کرده که با عنوان آربیتراژ غیرمتمرکز (Decentralized Arbitrage) شناخته میشود اما مفهوم آن تفاوتی با روش بین صرافی ندارد.
۳. آربیتراژ زمانی (Temporal Arbitrage)
آربیتراژ زمانی شامل خرید یک دارایی در یک فصل یا دوره خاص و فروش آن در زمانی است که قیمت در پاسخ به شرایط بازار یا تغییرات تقاضا، افزایش مییابد. برای مثال شما میتوانید در بورس کالای ایران گواهی سپرده طلا یا زعفران را با قیمت پایین خریده و در همان زمان یک قرارداد تعهد فروش صندوق طلا و زعفران در بازار آتی باز کنید.
در بازار آتی خریدار و فروشنده متعهد میشوند در یک زمان مشخص با قیمت از پیش تعیینشده یک کالا را معامله کنند. بنابراین آربیتراژ زمانی با قیمت قطعی انجام شده و بدون ریسک به سود خواهید رسید.
۴. آربیتراژ آماری (Statistical Arbitrage)
آربیتراژ آماری که به عنوان Stat Arb نیز شناخته میشود، از تحلیل کمی و مدلهای ریاضی برای شناسایی ناهنجاری قیمتی بین داراییهای مرتبط استفاده میکند. ریسک این روش نسبت به موارد دیگر بیشتر است و اغلب از طریق معاملات الگوریتمی و توسط باتهایی انجام میشود که صدها تراکنش را در چند ثانیه انجام میدهند. این روش به تحلیلهای حرفهای نیاز دارد و توسط موسسات مالی یا معاملهگران خبره و حرفهای انجام میشود.
پیشنهاد خواندنی: ربات تریدر ارز دیجیتال چیست؟
۵. آربیتراژ ریسک (Risk Arbitrage)
آربیتراژ ریسک یا ادغام، بر فرصتهای ناشی از پروسههای ادغام و تملک (M&A) شرکتها تمرکز دارد. سرمایهگذاران در مورد نتیجه معاملات M&A گمانهزنی کرده و سهام شرکت مورد نظر را قبل از ادغام با قیمت پایین میخرند تا با افزایش قیمت پس از ادغام یا تملک به سود برسند.
برخلاف سایر اشکال آربیتراژ، اختلاف قیمت در آربیتراژ ادغام آشکار نیست و هیچ تضمینی برای به دست آوردن سود بدون ریسک وجود ندارد. در واقع انجام آربیتراژ ادغام به این معنی است که شما باید پول خود را برای مدت زمان طولانی قفل کنید، ریسک عدم تحقق ادغام را بپذیرید و حتی آماده فروش سهام با قیمت پایینتر باشید.
۶. آربیتراژ مثلثی (Triangular Arbitrage)
این استراتژی معاملاتی از اختلاف قیمت بین سه دارایی مختلف در یک پلتفرم معاملاتی برای کسب سود استفاده میکند. معاملهگر ابتدا یک دارایی را با دارایی دوم معامله میکند، سپس دارایی دوم را با دارایی سوم معامله کرده و در نهایت دارایی سوم را دوباره با دارایی اول معامله میکند. اگر اختلاف قیمت بین سه دارایی به گونهای باشد که معاملهگر با انجام این سه معامله سود کسب کند، آنگاه فرصت آربیتراژ مثلثی وجود دارد.
برای مثال فرض کنید در بازار فارکس نرخ تبدیل دلار به یورو (USD/EUR) برابر ۱.۱۵ است، نرخ تبدیل یورو به پوند (EUR/GBP) برابر با ۰.۸۵ و نرخ تبدیل پوند به دلار (GBP/USD) برابر ۱.۲۵ است. اگر معاملهگر ۱۰۰ دلار را با نرخ ۱.۱۵ به یورو تبدیل کند، به ۸۵ یورو خواهد رسید. اگر سپس این ۸۵ یورو را با نرخ ۰.۸۵ به پوند تبدیل کند، به ۷۲ پوند خواهد رسید. اگر سپس این ۷۲ پوند را با نرخ ۱.۲۵ به دلار تبدیل کند، به ۹۰ دلار خواهد رسید. در این حالت، معاملهگر با انجام این سه معامله ۵ دلار سود کسب کرده است.
برای تریدرهایی که به دنبال استفاده از آربیتراژ برای کسب سود هستند، درک انواع آربیتراژ و ریسکها و فرصتهای هر کدام اهمیت بسیار بالایی دارد.
آربیتراژ در بازار فارکس
فارکس به عنوان بزرگترین بازار مالی در جهان یکی از پلتفرمهای محبوب آربیتراژگرها است.
- معاملات فارکس در خارج از بورس (OTC) و از طریق شبکه جهانی بانکها و موسسات مالی انجام میشود که ماهیتی تقریبا غیرمتمرکز به آن میبخشد.
- از سوی دیگر نرخ ارز به طور مداوم بر اساس عرضه و تقاضا در نوسان است.
این دو عامل باعث شده عدم تعادل قیمت در بازار فارکس موج بزند. همچنین نقدینگی زیادی در بازار ارز وجود دارد که معامله برای استراتژی آربیتراژ را آسان میکند. همه این دلایل باعث می شود که آربیتراژ به طور گسترده در معاملات فارکس مورد استفاده قرار گیرد.
با این حال برای استفاده از این فرصتها به ابزارهای تخصصی، دسترسی به دادههای دقیق و بیدرنگ قیمت ارز و سرمایه نسبتا زیاد برای کسب سود منطقی نیاز دارید.
یکی از ابزارهای مورد استفاده برای آربیتراژگیری ماشینحسابهای ویژه فارکس است که در شناسایی فرصتهای کسب سود و برآورد ریسک استراتژیهای مختلف آربیتراژ به معاملهگران کمک میکنند. ماشین حسابهای پیچیده توسط کارگزاران فارکس و سایر ارائه دهندگان به فروش میرسد اما تریدرها می توانند از ماشین حسابهای آنلاین رایگان استفاده کنند.
خطرات آربیتراژ
هرچند آربیتراژ یک استراتژی کم خطر تلقی میشود اما عاری از ریسک هم نیست و ممکن است شما را متضرر کند. برای مدیریت بهتر سرمایه هنگام آربیتراژگری ریسکهای زیر را مد نظر داشته باشید:
- ریسک اجرا: اجرای سریع و دقیق معاملات آربیتراژ تا زمان وجود اختلاف قیمت بین مبدا و مقصد بسیار مهم است. گاهی اوقات تکمیل معاملات بیت کوین یا دیگر ارزها به ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارد و ممکن است طی این مدت به خاطر تغییر قیمت فرصت از دست رفته باشد. از سوی دیگر به خاطر سرعت بالا ریسک ارسال کوینها به آدرس اشتباه هم وجود دارد. بنابراین تأخیر یا اشتباه در اجرای ترید میتواند سود را کاهش داده یا حتی به زیان تبدیل کند
- ریسک نقدینگی بازار: در بازارهایی که نقدینگی کمتری دارند، خرید یا فروش دارایی در قیمت و مقادیر مورد نظر چالش برانگیز است. بنابراین برای استفاده از این استراتژی سراغ صرافیهایی بروید که شمار کاربران و حجم معاملات در آنها بسیار بالاست.
- کارمزدها: هزینههای تراکنش، مانند کارمزد کارگزاری و گس فی در برخی موارد به حدی بالاست که سود را کاهش داده یا حتی شما را وارد زیان میکند. هنگام ارزیابی بازده بالقوه، در نظر گرفتن کارمزدها و هزینههای انجام تراکنش به ویژه در بازار ارز دیجیتال ضروری است.
- رقابت: با آشکار شدن فرصتهای آربیتراژ، تریدرهای زیادی به سوی آنها هجوم میبرند که میتواند اختلاف قیمت در بازارهای مبدا و مقصد را کاهش داده و فرصت کسب سود را از بین ببرد.
- ریسک بازار آتی: در برخی سناریوهای آربیتراژ، به ویژه آنهایی که در بازارهای آتی انجام شده یا شامل مشتقات هستند، کسب سود مستلزم این است که طرف مقابل به تعهدات خود عمل کند. در غیر این صورت کسب سود ناممکن شده یا با دردسر همراه میشود.
آربیتراژگران ماهر از طریق تجزیه و تحلیل و مدیریت ریسک، خطرات را کاهش داده و از این طریق به سودهای پایدار و کمریسک دست پیدا میکنند.
پیشنهاد خواندنی: اصول مدیریت ریسک ارز دیجیتال
بهترین رباتهای آربیتراژ
ربات آربیتراژ یک نرمافزار معاملاتی است که برای شناسایی و انجام معاملات استفاده میشود. این رباتها از الگوریتمهای پیچیده تحلیل قیمت برای شناسایی فرصتهای آربیتراژ در بازار استفاده میکنند. آنها را میتوان به گونهای پیکربندی کرد که پس از شناسایی فرصت یک هشدار را برای شما ارسال کرده یا به طور خودکار معاملات را انجام دهند. در ادامه تعدادی از بهترین رباتهای آربیتراژ را معرفی میکنیم.
۱. Crypto Hopper؛ بهترین ربات برای آربیتراژ
کریپتوهاپر (Crypto Hopper) یک ربات آربیتراژ ارز دیجیتال است که امکان مدیریت همه حسابهای شما را در صرافیهای ارز دیجیتال، در یک محیط واحد فراهم میکند. این ربات از الگوریتمهای پیچیده برای شناسایی فرصتها و انجام معاملات به طور خودکار استفاده میکند.
کریپتو هاپر دارای دو نوع ربات تمام اتوماتیک و نیمه اتوماتیک است. رباتهای تمام اتوماتیک کارهای تحقیق و باز کردن پوزیشن را به صورت خودکار انجام میدهند. رباتهای نیمه اتوماتیک نیز به دخالت کاربر نیاز دارند، اما میتوانند برای انجام کارهای تکراری و زمانبر استفاده شوند.
کریپتوهاپر رباتهای هوش مصنوعی، بازارساز (Market Maker) و کپی ترید را ارائه میکند که با صرافیهای بزرگی مانند Binance و Coinbase سازگار است. اپلیکیشن اختصاصی این ربات نیز برای گوشیهای اندروید و iOS ارائه شده است.
مزایا:
- پشتیبانی از بیش از ۷۵ رمزارز و ۹ صرافی معتبر
- استفاده از الگوریتمهای پیچیده برای شناسایی فرصتهای معاملاتی
- ترید به صورت تمام اتوماتیک یا نیمهاتوماتیک
- پشتیبانی از استراتژیهای معاملاتی مختلف
- امکان مدیریت چندین حساب معاملاتی
- استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال مثل RSI ،EMA ،RSI ،BB و سایر شاخصهای استاندارد
- محافظت از حساب کاربری با پروتکلهای قدرتمند
معایب:
- هزینههای اشتراک
- نیاز به دانش و مهارت کافی در مورد بازارهای ارز دیجیتال
هزینهها: استفاده از نسخه ابتدایی Cryptohopper با عنوان پایونیر رایگان است. هزینه اشتراک ماهیانه برای خرید نسخه اکسپلورر ۱۹ دلار، نسخه ادونچر ۴۹ دلار و بهترین نسخه آن با عنوان هیرو ۹۹ دلار است. در صورت تهیه اشتراک سالانه کمی تخفیف خواهید گرفت.
۲. Bitsgap؛ بهترین ربات آربیتراژ برای ترید بین صرافیهای مختلف
بیتزگپ (Bitsgap) با پشتیبانی از ۴۰ صرافی معتبر از جمله Binance, Kraken و Huobi و قابلیت تجزیه و تحلیل ۱۰ هزار ارز دیجیتال، شانس شناسایی کوینهای با قابلیت آربیتراژ را به شما میدهد.
دارای سه نوع ربات خودکار، نیمه خودکار و سفارشی است:
- رباتهای تماماتوماتیک تمام کارهای تحقیق و باز کردن پوزیشن را به صورت خودکار انجام میدهند.
- رباتهای نیمهاتوماتیک به دخالت کاربر نیاز دارند، اما میتوانند برای انجام کارهای تکراری و زمانبر استفاده شوند.
- رباتهای سفارشی توسط کاربر ساخته شده و بر اساس استراتژیهای معاملاتی خاص وی عمل میکنند.
مزایا
- پشتیبانی از بیش از ۱۵ صرافی ارز دیجیتال
- دهها قابلیت و عملکرد مختلف
- ارائه ابزارهای ترید متنوع از جمله فیوچرز
- روشهای پرداخت متنوع
معایب
- پلن رایگان محدود
- رابط کاربری نسبتا پیچیده
هزینهها: نسخه رایگان ۷ روزه، هزینه اشتراک ماهانه برای نسخه بیسیک ۲۹ دلار، نسخه پیشرفته ۶۹ دلار و نسخه حرفهای ۱۴۹ دلار
۳. Pionex؛ بهترین ربات رایگان آربیتراژ
ربات پایونکس (Pionex) که دفتر مرکزی آن در سنگاپور واقع شده، به خاطر ترید کاملا خودکار بین معاملهگران محبوب است. ابزارهای زیادی را برای معامله اتوماتیک ارائه کرده و برای هر کدام از آنها هم آموزشهای مفصلی را در نظر گرفته تا کاربران مبتدی به سرعت نحوه کار با ربات را فرا بگیرند. در این پلتفرم بیش از ۱۶ ربات ترید به صورت رایگان ارائه شده که آربیتراژ را در بازارهای مالی به دقت بالا انجام میدهند.
ربات پایونکس با طیف گسترده ای از ارزهای دیجیتال سازگار است و میتواند به صورت ۲۴ ساعته در ۷ روزه در هفته معامله کند. دارای ویژگیهای امنیتی پیشرفتهای است که از سرمایه شما در برابر ضرر و زیان محافظت میکند.
مزایا
- امکان تعریف محدوده قیمتی برای خرید و فروش
- کسب درآمد غیرفعال با ریسک پایین
- برداشت و پسانداز مستقیم از حساب بانکی دلاری
- سهولت استفاده
معایب
- عدم پشتیبانی از استراتژی ترید سفارشی
هزینهها: ربات نیازی به پرداخت هزینه اشتراک ماهانه ندارد اما برای هر ترید ۰.۰۵ درصد از میکر و تیکر کارمزد میگیرد.
۴. 3Commas؛ بهترین گزینه برای کاربران حرفهای
ربات آربیتراژ تری کاماز (3Commas) ابزارهای ترید، تجزیه و تحلیل متنوعی را به ارمغان میآورد که شاید از نظر برخی پیچیده به نظر برسد؛ اما برای کاربران حرفهای فوقالعاده است و امکان کسب سود از اندک فرصتهای آربیتراژ را فراهم میسازد. کاربران تازهکار هم به لطف قابلیتهایی مثل کپی ترید شانس کسب سود را دارند.
- این ربات به طور مداوم بازار را برای فرصت های آربیتراژ اسکن می کند و به محض شناسایی فرصت، به شکل خودکار معامله را انجام میدهد.
- API آربیتراژ تری کاماز به شما امکان میدهد تا ربات را به پلتفرم معاملاتی خود متصل کرده و به طور خودکار معاملات آربیتراژ را انجام دهید. اعلانهای ربات در مورد فرصت آربیتراژ را میتوانید روی گوشی، وب یا ایمیل دریافت کنید.
مزایا
- پشتیبانی از ۱۸ صرافی
- اجرای خودکار سفارشات خرید و فروش
- نسخه رایگان دائمی
- رابط کاربری ساده و سرراست
معایب
- کار با ابزارهای پیچیده برای کاربران مبتدی دشوار است
- کند شدن ربات در زمان اوج استفاده کاربران
هزینهها: پلن رایگان دائمی، هزینه اشتراک ماهانه برای نسخه استراتر ۲۹ دلار، نسخه پیشرفته ۴۹ دلار و نسخه حرفهای ۹۹ دلار. دارای یک نسخه ویژه برای سازمانها
۵. MultiTrader.io؛ مناسب تریدرهای تازهکار
اگر در ابتدای مسیر ترید و معاملهگری هستید، مولتی تریدر (MultiTrader.io) یکی از بهترین گزینههای پیش روی شماست. رابط کاربری سادهای دارد که ابزارهای مختلفی را برای تجزیه و تحلیل نمودار قیمت در اختیارتان قرار میدهد.
- این پلتفرم به صورت ویژه برای آربیتراژگیری طراحی شده و مثل Pionex خدماتش را به شکل رایگان ارائه میکند.
- ابزارهای آن شامل اسپرد، آربیتراژ بین صرافیها و استراتژیهای متنوع بوده و روی ۹۰ ارز دیجیتال نظارت میکند.
- مولتی تریدر برای یافتن فرصتهای آربیتراژ از محاسبات آماری پیچیدهای استفاده کرده و گزارشهای دورهای را در مورد روند معاملات ارائه میکند.
مزایا
- کاملا رایگان
- مقالات آموزشی متعدد برای کاربران مبتدی
- استراتژیهای آربیتراژ کارآمد
- سرویسهای پیشرفته برای ترید خودکار
معایب
- پشتیبانی از صرافیهای محدود
- بخش پشتیبانی کند
هزینهها: پلن رایگان
آربیتراژ سادهترین روش معاملهگری
آربیتراژ یکی از سادهترین روشهای معاملهگری در بازارهای مالی است. در این روش، تریدر اختلاف قیمت یک دارایی یکسان در دو پلتفرم معاملاتی را شناسایی کرده و با خرید و فروش همزمان آن سود میکند. آربیتراژ مزایایی مثل ریسک بسیار پایین، سازگاری با انواع بازارها متعدد و سودآوری فارغ از جهت بازار دارد اما نیاز به سرمایه بالا و لزوم انجام معاملات متعدد هم از معایب آن است.
انواع مختلف آن شامل آربیتراژ بین صرافی، منطقهای، مثلثی و زمانی است که هر کدام ریسکها و فرصتهای خود را دارند. آربیتراژ را میتوان به صورت دستی یا با کمک باتهایی مثل Cryptohopper ،Bitsgap و Pionex اجرا کرد.
نظرات کاربران
اولین نفری باشید که نظر می دهید