بهترین بلاکچین کدام است؟ معرفی بلاکچین های معروف ۲۰۲۴

پس از سال‌ها که از معرفی اولین نسخه‌های کاربردی بلاکچین می‌گذرد، هنوز به عنوان یک فناوری انقلابی و کاربردی شناخته می‌شود. این فناوری با تنوعی که دارد،‌ کاربردها و مزیت‌های مختلفی به کاربران ارائه می‌دهد؛ اما با وجود بلاکچین‌های مختلف، سوال اینجاست که بهترین بلاکچین کدام است؟ در این مقاله به معرفی بلاکچین‌های معروف ۲۰۲۴ می‌پردازیم و ویژگی‌های بهترین پلتفرم بلاکچین را بررسی می‌کنیم.

ویژگی‌های بهترین پلتفرم بلاکچین چیست؟

یک پلتفرم بلاک‌چین ایده‌آل باید مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را داشته باشد تا بتواند نیازهای مختلف کاربران را برآورده کند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های بهترین پلتفرم بلاکچین اشاره می‌کنیم:

• امنیت (Security): بلاکچین باید در برابر حملات سایبری و نفوذ مقاوم باشد و امنیت دارایی‌های دیجیتال کاربران را تضمین کند.
• مقیاس‌پذیری (Scalability): بلاکچین باید بتواند تعداد زیادی تراکنش را در ثانیه پردازش کند و با افزایش تعداد کاربران، عملکرد آن دچار اختلال نشود.
• تمرکززدایی (Decentralization): بلاکچین باید به صورت غیرمتمرکز عمل کند و هیچ نهاد یا سازمانی کنترل کامل یا اکثر نودهای آن را در اختیار نداشته باشد.
• کارمزد تراکنش (Transaction Fees): کارمزد تراکنش‌ها در بلاکچین باید پایین باشد تا استفاده از آن برای کاربران مقرون به صرفه باشد.
• سرعت تراکنش (Transaction Speed): تراکنش‌ها باید با سرعت بالا در بلاکچین انجام شوند تا کاربران معطل نشوند.
• قابلیت همکاری (Interoperability): بلاکچین باید بتواند با سایر بلاکچین‌ها و سیستم‌ها ارتباط برقرار کند.
• پایداری (Sustainability): بلاکچین باید از نظر مصرف انرژی بهینه باشد و به محیط زیست آسیب نرساند.
• سهولت استفاده (User-Friendliness): استفاده از بلاکچین باید برای کاربران آسان باشد و نیاز به دانش فنی پیچیده نداشته باشد.

از نظر فعالان حوزه ارز دیجیتال کدام بلاکچین بهتر است؟

انتخاب بهترین بلاکچین از نظر فعالان حوزه ارز دیجیتال به نیازها و اولویت‌های آنها بستگی دارد. برخی از فعالان به دنبال بلاکچین‌هایی با امنیت بالا هستند، در حالی که برخی دیگر سرعت تراکنش و کارمزد پایین را ترجیح می‌دهند. برخی از فعالات جدی دنیای سرمایه‌گذاری و ارزهای دیجیتال، نظرات قابل‌توجهی درباره بلاکچین های معروف دارند که در ادامه می‌خوانید:

• مارک کوبان (Mark Cuban): «من اتریوم را به خاطر قابلیت‌های متعدد و امکانات کاربردی دوست دارم… فکر می‌کنم این بلاکچین بیشترین پتانسیل صعود را در بازار دارد.» آقای کوبان یک کارآفرین و سرمایه‌گذار معروف آمریکایی است که مالک باشگاه بسکتبال دالاس ماوریکس و از سرمایه‌گذاران برنامه تلویزیونی “Shark Tank” است. او به پتانسیل قراردادهای هوشمند اتریوم و اکوسیستم رو به رشد آن علاقه‌مند است.
• رائول پال (Raoul Pal): «اتریوم بزرگ‌ترین معامله نسل ما و احتمالاً تمام عمر ماست. پتانسیل‌های این بلاکچین باعث می‌شود امکان رشد و گسترش بسیار زیادی در آینده داشته باشد». آقای پال مدیر سابق گلدمن ساکس و یک سرمایه‌گذار کلان است که به تحلیل روندهای اقتصادی و مالی می‌پردازد. او معتقد است که اتریوم با قابلیت ایجاد انقلاب در صنایع مختلف، یک فرصت سرمایه‌گذاری بی‌نظیر است.
• مایک نووگراتز (Mike Novogratz): «سولانا بهترین فناوری را در فضای بلاکچین دارد و قرار است یک برنده بزرگ باشد». آقای نووگراتز مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری Galaxy Digital و مدیر سابق صندوق پوشش ریسک Fortress است. او از سرعت و مقیاس‌پذیری سولانا تحت تأثیر قرار گرفته است.

به طور کلی، از بین انواع بلاکچین، بلاکچین‌های اتریوم (Ethereum)، سولانا (Solana) و کاردانو (Cardano) از محبوبیت بالایی در بین فعالان حوزه ارز دیجیتال برخوردارند. اتریوم به دلیل جامعه بزرگ توسعه‌دهندگان و کاربردهای گسترده در حوزه دیفای (DeFi) و NFT شناخته شده است. سولانا به دلیل سرعت تراکنش بالا و کارمزد پایین مورد توجه قرار گرفته است. کاردانو نیز به دلیل تمرکز بر امنیت و مقیاس‌پذیری، طرفداران زیادی دارد.

البته بهترین پلتفرم بلاکچین برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد و به عواملی مانند نوع فعالیت، میزان ریسک‌پذیری و اهداف سرمایه‌گذاری بستگی دارد.

لیست معرفی بلاکچین های معروف

در این بخش به معرفی برخی از بلاکچین های معروف می‌پردازیم که در سال ۲۰۲۴ همچنان مورد توجه قرار دارند:

اتریوم (Ethereum)

اتریوم اولین پلتفرمی بود که امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم کرد و به همین دلیل نقش مهمی در توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) داشته است. قرارداد هوشمند، در واقع کدی است که روی بلاکچین اجرا می‌شود و توافقات بین طرفین را به صورت خودکار اجرا می‌کند. dAppها نیز برنامه‌هایی هستند که بر روی یک شبکه غیرمتمرکز مانند بلاکچین اجرا می‌شوند و از قراردادهای هوشمند برای منطق و عملکرد خود استفاده می‌کنند. اتریوم با جامعه بزرگ توسعه‌دهندگان و اکوسیستم گسترده خود، همچنان یکی از بهترین بلاکچین‌ها محسوب می‌شود.

سولانا (Solana)

سولانا یک پلتفرم بلاکچین با سرعت تراکنش بسیار بالا و کارمزد پایین است که از الگوریتم اجماع جدیدی به نام Proof of History (PoH) در کنار Proof of Stake (PoS) استفاده می‌کند. در واقع، سولانا اساساً از PoS برای انتخاب اعتبارسنج‌ها استفاده می‌کند، اما برای افزایش کارایی و سرعت، PoH را به عنوان یک لایه اضافی به آن اضافه کرده است. PoH به عنوان یک «ساعت غیرمتمرکز» عمل می‌کند و به نودها اجازه می‌دهد تا ترتیب تراکنش‌ها را بدون نیاز به ارتباط مستقیم با یکدیگر تأیید کنند. این امر باعث می‌شود تا سولانا بتواند تراکنش‌ها را بسیار سریع‌تر و با کارمزد پایین‌تر نسبت به بلاکچین‌هایی که فقط از PoS استفاده می‌کنند، پردازش کند.

کاردانو (Cardano)

کاردانو یک پلتفرم بلاکچین با تمرکز بر امنیت و مقیاس‌پذیری است که با رویکرد علمی دقیقی توسعه داده می‌شود. برخلاف بسیاری از بلاکچین‌ها، کاردانو با تکیه بر تحقیقات علمی و داوری همتا (peer review) توسعه یافته است. تمام اجزای پروتکل کاردانو قبل از پیاده‌سازی، به طور کامل توسط متخصصان رمزنگاری و دانشمندان کامپیوتر مورد بررسی و تأیید قرار می‌گیرند. این رویکرد منجر به ایجاد یک بلاکچین امن‌تر، قابل اعتمادتر و با قابلیت مقیاس‌پذیری بالا شده است.

این بلاکچین از زبان برنامه‌نویسی Haskell استفاده می‌کند و برای اجرای قراردادهای هوشمند و کاربردهای غیرمتمرکز طراحی شده است.

بلاکچین بایننس اسمارت چین یا بی‌ان‌بی چین (BNB Chain)

BNB Chain یک بلاکچین با کارایی بالا و تمرکز بر ادغام با اکوسیستم بایننس است. این بلاکچین با هدف ارائه کارمزد پایین و سرعت تراکنش بالا برای کاربردهای مختلف، به ویژه در زمینه دیفای و توکن‌های غیرمثلی (NFT) طراحی شده است. BNB Chain با سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) امکان اجرای قراردادهای هوشمند و dAppهای موجود در اتریوم را نیز فراهم می‌کند و به این ترتیب، به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا به راحتی پروژه‌های خود را به این بلاکچین منتقل کنند. ارز بومی این بلاکچین بایننس کوین است. همچنین، BNB Chain از الگوریتم اجماع Proof of Staked Authority (PoSA) استفاده می‌کند که ترکیبی از Delegated Proof of Stake (DPoS) و Proof of Authority (PoA) است و باعث افزایش کارایی و مقیاس‌پذیری شبکه می‌شود. در گذشته این بلاک‌چین تنها ۲۱ ولیدیتور داشت که توسط این شرکت انتخاب شده بودند و در نتیجه بسیار متمرکز بود؛ اما به مرور زمان و با افزایش تعداد ولیدیتورها می‌توان آن را غیرمتمرکزتر دانست.

تون (TON)

تون یک بلاکچین لایه اول با تمرکز بر سرعت، مقیاس پذیری و سهولت استفاده است. این بلاکچین که در ابتدا توسط تیم تلگرام توسعه داده شد، با هدف ایجاد یک پلتفرم غیرمتمرکز برای پشتیبانی از میلیون‌ها کاربر طراحی شده است. TON از زبان برنامه نویسی FunC استفاده می‌کند که به طور خاص برای توسعه قراردادهای هوشمند در این بلاکچین طراحی شده است. با وجود اینکه توسعه پروژه TON به علت مسائل حقوقی توسط تلگرام رها شد، اما توسط جامعه متن باز و فاندیشن تان (TON Foundation) ادامه یافت و هم اکنون به عنوان یک بلاکچین مستقل با نام The Open Network شناخته می‌شود. امروزه بازی‌های بسیاری بر بستر تلگرام توسعه یافته‌اند که توکن‌هایشان روی این شبکه قرار دارد.

هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric)

هایپرلجر فابریک یک پلتفرم بلاکچین متن باز (Open-Source) بوده که برای استفاده در محیط‌های سازمانی طراحی شده است. این بلاکچین به دلیل امنیت بالا، قابلیت سفارشی‌سازی و امکان کنترل دسترسی، برای کاربردهایی مانند زنجیره تامین (Supply Chain) و مدیریت هویت (Identity Management) مناسب است. از مزیت‌های منحصربه‌فرد دیگر این بلاکچین می‌توان به ساختار ماژولار اشاره کرد (Modular Blockchain Framework) که توسعه و اصلاح قابلیت‌ها و مزایا را آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند.

بلاکچین آی بی ام (IBM Blockchain)

بلاکچین آی بی ام یک پلتفرم بلاکچین سازمانی است که بر پایه هایپرلجر فابریک ساخته شده و قابلیت ادغام با هوش مصنوعی واتسون IBM را ارائه می‌دهد. قابلیتی که به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا از قدرت هوش مصنوعی در کنار بلاکچین برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، خودکارسازی فرآیندها و بهبود تصمیم‌گیری استفاده کنند. در مجموع، این پلتفرم ابزارها و خدماتی را برای توسعه و استقرار کاربردهای بلاکچین در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد.

شرکت‌های بزرگی مانند CVS Health، Cigna Healthcare، Kroger، PepsiCo و ۷-Eleven از پلتفرم بلاکچین آی بی ام استفاده می‌کنند.

ریپل (Ripple)

ریپل یک شبکه پرداخت (Payment Network) بوده که برای انتقال پول به صورت سریع و کم هزینه طراحی شده است. این بلاکچین بیشتر مورد استفاده موسسات مالی و بانک‌ها قرار می‌گیرد. البته برخلاف بسیاری از بلاکچین‌ها، ریپل به طور کامل غیرمتمرکز نیست. ریپل از مجموعه‌ای از «نودهای ولیدیتور یا همان اعتبارسنج» برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند که بسیاری از آنها توسط خود ریپل یا شرکای آن اداره می‌شوند. همچنین، ریپل بخش قابل توجهی از توکن‌های XRP را در اختیار دارد که می‌تواند بر قیمت و حاکمیت شبکه تأثیرگذار باشد. این ویژگی‌ها باعث شده تا برخی ریپل را به عنوان یک بلاکچین متمرکزتر نسبت به سایر بلاکچین‌ها در نظر بگیرند.

ایکس دی سی نتورک (XDC Network)

ایکس دی سی نتورک یک پلتفرم بلاکچین سازمانی با تمرکز بر مقیاس‌پذیری و امنیت است که از الگوریتم اجماع XDPoS استفاده می‌کند. XDPoS یک الگوریتم اجماع هیبریدی است که مزایای Delegated Proof of Stake (DPoS) و Proof of Work (PoW) را با هم ترکیب می‌کند. این الگوریتم باعث افزایش سرعت و کارایی شبکه و همچنین کاهش مصرف انرژی می‌شود. این بلاکچین برای کاربردهایی مانند زنجیره تامین، خدمات مالی و اینترنت اشیا (IoT) مناسب است.

هایپرلجر ساوتوث (Hyperledger Sawtooth)

هایپرلجر ساوتوث یک پلتفرم بلاکچین مدولار (Modular) بوده که برای ساخت سرویس‌های مختلف طراحی شده است. این بلاکچین از الگوریتم اجماع جدیدی به نام Proof of Elapsed Time استفاده می‌کند و برای کاربردهایی مانند ردیابی محصولات و مدیریت دارایی مناسب است.

مونرو (Monero)

مونرو یک ارز دیجیتال با تمرکز ویژه بر حریم خصوصی است. این بلاکچین با استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته مانند امضاهای حلقوی و آدرس‌های مخفی، هویت فرستنده و گیرنده و مقدار تراکنش‌ها را پنهان می‌کند. این ویژگی‌ها مونرو را به یک انتخاب ایده‌آل برای افرادی تبدیل می‌کند که به دنبال محرمانگی مالی و ناشناس ماندن در تراکنش‌های خود هستند. به همین دلیل، مونرو محبوبیت زیادی در بین افرادی دارد که نگران حریم خصوصی خود هستند.

ایاس (EOS)

ایاس یک پلتفرم بلاکچین با سرعت تراکنش بالا و کارمزد صفر است که برای اجرای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مقیاس‌پذیر طراحی شده است. این بلاکچین از الگوریتم اجماع Delegated Proof of Stake استفاده می‌کند.

ترون (TRON)

ترون دائو یک پلتفرم بلاکچین با تمرکز بر صنعت سرگرمی و محتوای دیجیتال است. این بلاکچین برای کاربردهایی مانند پخش ویدیو، بازی‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی مناسب است. یکی از ویژگی‌های برجسته ترون، استاندارد TRC20 برای توکن‌ها است که سرعت و کارمزد پایین را برای انتقال توکن‌ها فراهم می‌کند. به عنوان مثال، انتقال توکن‌هایی مانند USDT بر روی شبکه ترون بسیار سریع‌تر و با هزینه کمتر نسبت به شبکه اتریوم انجام می‌شود. این ویژگی ترون را به یک گزینه جذاب برای توسعه‌دهندگان و کاربران در زمینه توکن‌های غیرمثلی (NFT) و دیفای تبدیل کرده است. همچنین، ترون از الگوریتم اجماع Delegated Proof of Stake (DPoS) استفاده می‌کند که باعث افزایش مقیاس‌پذیری و کارایی شبکه می‌شود.

استلار (Stellar)

استلار یک شبکه پرداخت متن باز است که برای انتقال پول و دارایی‌های دیجیتال به صورت سریع و کم هزینه طراحی شده است. این بلاکچین به دلیل تمرکز بر فراگیری مالی (Financial Inclusion) و دسترسی به خدمات مالی برای همه، مورد توجه قرار گرفته است.

تزوس (Tezos)

تزوس یک پلتفرم بلاکچین خوداصلاح‌گر (Self-Amendment) است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد بدون نیاز به هاردفورک (Hard Fork)، پروتکل بلاکچین را بهبود بخشند. این بلاکچین برای اجرای قراردادهای هوشمند و کاربردهای غیرمتمرکز طراحی شده است.

پولکادات (Polkadot)

پولکادات یک پلتفرم بلاکچین چند زنجیره‌ای است که امکان اتصال و تعامل بلاکچین‌های مختلف را فراهم می‌کند. این بلاکچین به دلیل مقیاس‌پذیری بالا و قابلیت همکاری، به عنوان یکی از رقبای اصلی اتریوم شناخته می‌شود.

آوالانچ (Avalanche)

آوالانچ (Avalanche) یک پلتفرم متن باز و سریع با کارمزد پایین برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز و بلاکچین‌های سازمانی است. این بلاکچین با استفاده از الگوریتم اجماع PoS و زیرشبکه‌ها (Subnets)، حدود ۴۵۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش می‌کند و از ماشین مجازی اتریوم (EVM) پشتیبانی می‌کند؛ در نتیجه امکان انتقال آسان برنامه‌های غیرمتمرکز از اتریوم را فراهم می‌سازد.

با وجود مزایای فراوان، آوالانچ با چالش‌هایی نیز مواجه بوده است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۱، شبکه آوالانچ با اختلالاتی مواجه شد که منجر به کاهش سرعت و افزایش کارمزد تراکنش‌ها شد. همچنین، تمرکز زیاد پروژه‌های آوالانچ بر روی دیفای باعث شده تا این بلاکچین در برابر نوسانات بازار آسیب‌پذیر باشد. علاوه بر این، رقابت شدید با سایر بلاکچین‌ها مانند سولانا و BNB Chain نیز از جمله چالش‌های پیش روی آوالانچ است.

اصطلاحات تخصصی حوزه بلاکچین که باید بدانید

برای درک عملکرد بلاکچین‌ها، آشنایی با برخی از اصطلاحات تخصصی این حوزه ضروری است. در جدول زیر به معرفی برخی از مهم‌ترین اصطلاحات می‌پردازیم:

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی بهترین بلاکچین و معرفی بلاکچین‌های معروف ۲۰۲۴ پرداختیم. همانطور که مشاهده کردید، هر بلاکچین ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد و انتخاب بهترین پلتفرم بلاکچین به نیازها و اولویت‌های شما بستگی دارد. با توجه به رشد روزافزون فناوری بلاکچین و کاربردهای گسترده آن، آشنایی با این فناوری و اصطلاحات مربوط به آن برای همه افراد مفید خواهد بود. امیدواریم این مقاله به شما در درک بهتر بلاکچین و انتخاب بهترین بلاکچین مناسب نیازهایتان کمک کرده باشد.

سوالات متداول

منابع: solulab | magic | objectcomputing